Sau nhiều năm nghiên cứu về vũ trụ, các nhà khoa học lần đầu tiên công bố những hình ảnh về trận chiến được xem là "khốc liệt nhất" Dải Ngân Hà của chúng ta.
Eta Carinae là một hệ sao đôi sáng nhất và nặng nhất trong chòm sao Thuyền Để, được bao quanh bởi một tinh vân hình quả tạ tạo ra những cơn gió đầy khí và bụi "phun trào" từ khoảng 2 thế kỷ trước đây.
Cách Trái đất khoảng 7.500 năm ánh sáng, hai ngôi sao này có khối lượng và mật độ lớn nhất thiên hà của chúng ta đã tham gia vào một cuộc "chiến tranh cực kỳ bạo lực" trong hàng thiên niên kỷ rồi.
Nguồn ảnh: Nathan Smith (Đại học California, Berkeley) và NASA
Tuy nhiên, hiện nay các nhà thiên văn học đã công bố trên tạp chí Astronomy & Astrophysics rằng họ đã chụp lại được trung tâm của hệ thống ở độ phân giải cao nhất từ trước tời giờ, xác nhận những dự đoán gần đây về những gì đang diễn ra ở đó.
Eta Carinae từng được gọi là một "chuẩn siêu tân tinh" bởi quá trình vận động của hai ngôi sao lớn đến mức gần như tương đương với một ngôi sao đàn phát nổ.
Vào khoảng năm 1837, cuối cùng "Great Eruption" đã xảy ra, kéo dài trong 18 năm và tạo ra tinh vân Homunculus, thứ mà chiếu sáng mọi vật thể trong thiên hà Milky Way.
Các nhà thiên văn hiện vẫn chưa biết rõ lý do vì sao hệ sao đôi này lại có những trận chiến khủng khiếp đến như thế, nhưng hệ sao đôi Eta Carinae vẫn tiếp tục tạo ra những con gió đầy khí và bụi với tốc độ lên tới 10 triệu km/h. Đó là điều được cho rằng tạo điều kiện "nuôi dưỡng" và hình thành tinh vân, như mô hình minh họa trên máy tính của NASA, nhưng không ai có thể chắc chắn rằng tại sao lại xảy ra điều này:
Hai ngôi sao trong hệ sao này là Eta Carinae A và B. Trong hai ngôi sao, Eta Carinae B là ngôi sao nhỏ hơn nhưng có khối lượng lớn hơn Mặt trời của chúng ta 30 lần và sáng hơn cả triệu lần. Còn Eta Carinae A lớn hơn khối lượng Mặt trời 90 lần và sáng hơn gấp 5 triệu lần.
Cứ 5,5 năm, hai ngôi sao này lại di chuyển lại gần nhau, giống như khoảng cách từ sao Hỏa đến Mặt trời khoảng 228 triệu km, thời điểm đó gọi là "cận tinh" (periastron passage).
Nguồn ảnh: Lithopsian / Wikipedia (CC BY-SA 4.0)
Lần gần nhất điểm cận sao này xảy ra vào tháng 8 năm 2014 và thật may mắn, lúc đó là thời điểm Đài quan sát Nam châu Âu (ESO) đã lắp đặt thành công kính thiên văn khổng lồ (Very Large Telescope Interferometer - VLTI) để có thể quan sát được hiện tượng này.
Mặc dù kết quả hình ảnh từ kính thiên văn VLTI không được rõ ràng...
Nguồn ảnh: ESO; Business Insider
....nhưng cũng đủ để xác nhận chính thức rằng có một trận chiến khốc liệt xảy ra giữa hai ngôi sao Eta Carinae.
Nhìn chung, mỗi ngôi sao bên trong hệ sao đôi này đều có khả năng phóng ra những cơn gió phân tử cực mạnh, đẩy nhiệt độ lên đến mức 50 triệu độ C. Gió bụi và khí từ 2 bên đã tạo thành tinh vân hình quả tạ bao quanh cả 2 ngôi sao, như mô phỏng của NASA đưa ra:
"Giấc mơ của chúng ta đã trở thành hiện thực", Gerd Weigelt, một nhà thiên văn học tại Viện Max Planck về Đài Thiên văn học, nói trong một thông cáo báo chí về hình ảnh mới ESO.
"Hiện giờ chúng ta có thể có những bức ảnh rõ nét hơn, tạo ra cơ hội duy nhất để thu nạp thêm kiến thức về Eta Carinae, cũng như các vật thể tương tự trong vũ trụ", Gerd Weigelt nói thêm.
Có thể trong tương lai, các nhà thiên văn học sẽ sử dụng chúng và những hình ảnh có độ phân giải mới khác để tìm hiểu lý do nào đã hình thành nên một trong những vụ bùng nổ lớn nhất trong lịch sử thiên hà của chúng ta.