Tinh vân Chiếc Nhẫn hiện lên đẹp ma mị trong con mắt kính thiên văn James Webb

Được phát hiện lần đầu tiên vào Thế kỷ 18 và nằm cách Trái đất khoảng 2.500 năm ánh sáng, phía bắc chòm sao Thiên Cầm, Tinh vân Chiếc Nhẫn" - Ring Nebula - là một trong những tinh vân nổi tiếng nhất từng được biết đến. Đây đồng thời cũng là một trong những ví dụ nổi bật về các thiên thể xa trên bầu trời gọi là tinh vân hành tinh, thường được các nhà thiên văn học gọi tắt là planetaries hay PNe.

Vòng tròn như một chiếc nhẫn đầy màu sắc đẹp “ma mị” của tinh vân này được tạo thành từ khí và vật chất thoát ra từ một ngôi sao sắp kết thúc vòng đời ở trung tâm của nó. Theo các nhà thiên văn học, ngôi sao này cuối cùng sẽ trở thành sao lùn trắng - một lõi rất nhỏ, đặc và nóng, đánh dấu giai đoạn tiến hóa cuối cùng của một ngôi sao và là giai đoạn mà mặt trời của chúng ta cuối cùng cũng sẽ bước vào ở cuối vòng đời.

Bức ảnh tuyệt đẹp với độ chi tiết tuyệt vời về tinh vân Chiếc Nhẫn dưới đây đã được James Webb chụp bằng hai hệ thống camera khác nhau. Ảnh đầu tiên được chụp bằng camera cận hồng ngoại (NIRCam), trong đó hiển thị các chi tiết phức tạp về cấu trúc dây tóc của tinh vân.

Hình ảnh thứ hai (bên dưới) sử dụng thiết bị hồng ngoại trung tâm (MIRI), tiết lộ chi tiết cụ thể về đặc điểm đồng tâm ở phần bên ngoài của vòng tinh vân.

Tinh vân Chiếc Nhẫn, mà European Space Agency (ESA) mô tả là có hình dạng giống như một “chiếc bánh rán méo mó”, chứa khoảng 20.000 hạt cầu đậm đặc rất giàu hydro phân tử. Ngược lại, bên trong là khu vực có khí rất nóng. “Lớp vỏ chính của tinh vân chứa một vòng mỏng phát xạ tăng cường từ các phân tử gốc cacbon được gọi là hydrocacbon thơm đa vòng”, ESA cho biết. “Khoảng 10 vòng cung đồng tâm nằm ngay bên ngoài mép ngoài của vòng chính. Các vòng cung được cho là bắt nguồn từ sự tương tác của ngôi sao trung tâm với một ngôi sao đồng hành có khối lượng thấp quay quanh ở khoảng cách tương đương với khoảng cách giữa Trái đất và hành tinh lùn Sao Diêm Vương. Bằng cách này, các tinh vân dạng như Tinh vân Chiếc nhẫn có thể chứa đựng những bí ẩn khảo cổ học thiên văn, khi các nhà thiên văn học cố gắng nghiên cứu tinh vân để tìm hiểu về ngôi sao đã tạo ra nó”.

ESA lưu ý rằng mặc dù phần giữa của tinh vân có vẻ trống rỗng nhưng trên thực tế, nó chứa đầy vật chất có mật độ thấp hơn, trải dài và ra xa, “tạo ra hình dạng tương tự như một quả bóng bầu dục được khoét vào khe hở trung tâm của tinh vân.