Chiêm ngưỡng cảnh tượng tuyệt đẹp của thiên hà Sombrero qua con mắt của Kính Viễn vọng không gian James Webb

Một hình ảnh mới từ Kính viễn vọng Không gian James Webb cho thấy cảnh tượng tuyệt đẹp và hùng vĩ: Thiên hà Sombrero (còn gọi là Messier 104), được đặt tên theo hình dạng giống với chiếc mũ truyền thống của người Mexico. Với dạng thức rộng, phẳng gợi nhớ đến vành mũ rộng nổi tiếng, thiên hà này có các vành đai ngoài tuyệt đẹp và có thể được nhìn thấy rất rõ ràng.

Thiên hà Sombrero nằm cách chúng ta 30 triệu năm ánh sáng, trong chòm sao Xử Nữ, và trước đây đã từng nổi tiếng sau khi được Kính viễn vọng Không gian Hubble chụp ảnh. Tuy nhiên trong hình ảnh của Hubble, thiên hà này xuất hiện dưới dạng một đĩa mờ đục, nhợt nhạt. Còn trong hình ảnh mới chụp từ hệ thống Kính thiên văn đắt giá nhất thế giới James Webb, bạn có thể thấy một đĩa màu xanh lam bên ngoài, với một lõi sáng nhỏ ngay tại trung tâm định hình nên thiên hà. Tất cả xuất hiện nổi bật và chi tiết.

Hình ảnh này so sánh góc nhìn của thiên hà Sombrero nổi tiếng trong ánh sáng hồng ngoại giữa (phía trên) và ánh sáng khả kiến ​​(phía dưới).
Hình ảnh này so sánh góc nhìn của thiên hà Sombrero nổi tiếng trong ánh sáng hồng ngoại giữa (phía trên) và ánh sáng khả kiến ​​(phía dưới).

Sự khác biệt giữa hai hình ảnh trên chủ yếu là do các bước sóng khác nhau mà các hệ thống kính thiên văn hoạt động. Hubble chụp ảnh chủ yếu ở phần ánh sáng khả kiến ​​của quang phổ, cùng bước sóng với mắt chúng ta nhìn thấy. Do vậy, các thiên hà có lượng bụi lớn như Sombrero thường hiện lên với vẻ mờ đục. Trong khi đó, James Webb hoạt động ở phần hồng ngoại của quang phổ, nghĩa là nó có thể nhìn xuyên qua lớp bụi để thấy các cấu trúc vô hình với mắt người.

Hình ảnh của James Webb cũng cho thấy nhiều chi tiết hơn về bụi tạo nên phần bên ngoài của vành đai thiên hà. Nếu bạn nhìn kỹ, bạn có thể thấy hình dạng màu xanh trắng này là cục, với bụi phân bố không đều trong các túi dày đặc hơn ở một số nơi so với những nơi khác. Khu vực này rất thú vị đối với các nhà khoa học vì nó chứa các phân tử được gọi là hydrocarbon thơm đa vòng thường được tìm thấy ở các khu vực có nhiều ngôi sao trẻ đang hình thành. Nhưng tốc độ hình thành sao trong thiên hà này khá thấp, với các vành đai của Sombrero tạo ra số lượng sao bằng một nửa mỗi năm so với thiên hà của chúng ta - Dải Ngân hà.

Một đặc điểm khác của hình ảnh này nằm ở ánh sáng rực rỡ ở trung tâm thiên hà, là một khu vực xung quanh hố đen siêu lớn của thiên hà, được gọi là nhân thiên hà hoạt động (AGN). Khu vực này không sáng như một số AGN khác, vì hố đen ở trung tâm tương đối tĩnh lặng, không nuốt chửng một lượng lớn vật chất như được thấy ở một số thiên hà khác.

Thứ Hai, 16/12/2024 18:15
31 👨 51
0 Bình luận
Sắp xếp theo
    ❖ Khoa học Vũ trụ