Sao băng là gì? Hiện tượng sao băng diễn ra như thế nào? Hãy cùng nhau tìm hiểu nguồn gốc và những sự thật thú vị về nó nhé!
Khi sao chổi di chuyển gần Mặt trời, nó nóng lên và một phần của sao chổi bốc hơi. Sau khi sao chổi quay quanh Mặt trời nhiều lần, rất nhiều mảnh nhỏ của sao chổi còn sót lại dọc theo đường đi của sao chổi. Mưa sao băng xảy ra khi Trái đất đi qua đường đi của sao chổi. Khi điều này xảy ra, các mảnh vỡ của sao chổi, hầu hết không lớn hơn một hạt cát, tạo ra những vệt sáng trên bầu trời đêm khi chúng cháy trong bầu khí quyển của Trái đất. Các mảnh vỡ xâm nhập vào bầu khí quyển của Trái đất được gọi là sao băng. Vào bất kỳ đêm nào, một số sao băng nhỏ bắn ngang trên bầu trời đều có khả năng xuất hiện. Tuy nhiên, trong một trận mưa sao băng, có thể nhìn thấy hàng chục đến hàng trăm sao băng mỗi giờ. Nhiều trận mưa sao băng này có thể được dự đoán và xảy ra cùng một lúc mỗi năm.
Hãy cùng nhau tìm hiểu chi tiết hơn và lí do tại sao lại có sao băng nhé!
Tại sao lại có sao băng?
Khi di chuyển với vận tốc khoảng 100.000km/h, các phân tử không khí trên đường đi của thiên thạch bị nung nóng bởi sóng xung kích, hoặc bị nén quá mạnh đến mức khiến nhiệt độ của sóng xung kích tăng lên đến hàng ngàn độ và làm cho các thành phần vật chất của thiên thạch bị nung đến nóng sáng.
Thực chất, các sao chổi chính là nguyên nhân khiến mưa sao băng xuất hiện. Sao Chổi là những thiên thể quay quanh Mặt trời được cấu tạo bởi băng, bụi và đá. Khi chuyển động gần Mặt trời, các sao Chổi bị tan tạo thành những dải bụi trên quỹ đạo.
Nếu các sao Chổi đi qua hoặc ở gần quỹ đạo của Trái Đất, và Trái Đất chuyển động đến gần điểm giao nhau đó, các bụi khí của sao Chổi sẽ bay vào trong khí quyển làm xuất hiện rất nhiều sao băng. Khi đó, chúng được gọi là Mưa Sao băng.
Các giao điểm là xác định trên đường đi của Trái Đất và mỗi năm Trái đất sẽ đi qua những giao điểm nó tại thời điểm nhất định. Do vậy, các trận mưa sao băng đều có chu kỳ là 1 năm.
Những cơn mưa sao băng nổi tiếng
- Quadrantids: Từ 1 đến 5 tháng 1 hàng năm. Cực điểm thường vào 3 – 4 tháng 1.
- η-Aquariids: Từ 19 tháng 4 đến 28 tháng 5 hàng năm. Cực điểm vào 5-6 tháng 5.
- Perseids: Từ 17 tháng 7 đến 24 tháng 8. Cực điểm vào 12-13 tháng 8.
- Orionids: Từ 2 đến 7 tháng 10. Cực điểm vào 4-5 tháng 10.
- Leonids: Từ 10 đến 23 tháng 11. Cực điểm vào 16-17 tháng 11.
- Geminids: Từ 07 đến 17 tháng 12. Cực điểm vào 12-13 tháng 12.
Thời gian diễn ra cực điểm của các trận mưa sao băng là thay đổi hàng năm. Khi gần đến ngày diễn ra mưa sao băng, chúng ta mới biết chính xác được thời điểm đó.
Cách xem mưa sao băng
Để xem được một trận sao băng hoàn hảo thì phải xác định được hướng các chòm sao,
Nơi nào có thể nhìn được những chòm sao đó thì có thể nhìn được những trận mưa sao băng, do vậy, chúng ta phải xác định được hướng các chòm sao thì mới có thể xem được một trận sao băng hoàn hảo.
Những nơi nằm ở càng gần vùng xích đạo thì càng dễ quan sát được những trận mưa sao băng. Thật may mắn khi Việt Nam nằm gần vùng xích đạo nên và có thể quan sát được các trận mưa sao băng một cách khá thuận lợi.
Sự khác biệt giữa thiên thạch, sao băng và thiên thạch là gì?
Thiên thạch: Những tảng đá này vẫn còn trong không gian. Thiên thạch có kích thước từ hạt bụi đến tiểu hành tinh nhỏ.
Sao băng: Khi thiên thạch đi vào bầu khí quyển của Trái đất (hoặc của một hành tinh khác, như Sao Hỏa) với tốc độ cao và bốc cháy, những quả cầu lửa hoặc "sao băng" được gọi là sao băng.
Thiên thạch: Khi thiên thạch sống sót sau chuyến đi qua bầu khí quyển và chạm đất, nó được gọi là thiên thạch.
- Tàu vũ trụ gửi ảnh về Trái Đất từ khoảng cách 7 tỷ km
- Bão Mặt trời là gì? Bão Mặt trời ảnh hưởng như thế nào tới Trái đất?
Những sự thật cần biết về sao băng
- Mưa sao băng xảy ra khi Trái Đất đi qua vệt mảnh vỡ do sao chổi hoặc tiểu hành tinh để lại.
- Sao băng là những mảnh đá và băng do sao chổi phóng ra khi chúng di chuyển theo quỹ đạo quanh
mặt trời. - Sao băng chạm đất được gọi là thiên thạch.
- Tên gọi của mưa sao băng bắt nguồn từ chòm sao nơi chúng tỏa sáng.
Perseids bắt nguồn từ Perseus, do đó có tên là Perseids. - Sao chổi liên tục phun ra vật chất với mỗi lần đi qua quanh mặt trời; điều này bổ sung cho các thiên thạch mưa.
- Khoảng 30 trận mưa sao băng xảy ra mỗi năm mà người quan sát trên Trái Đất có thể nhìn thấy. Một số trận mưa sao băng này đã tồn tại hơn 100 năm. Ví dụ, trận mưa sao băng Perseid, xảy ra hàng năm vào tháng 8, lần đầu tiên được quan sát thấy cách đây khoảng 2000 năm và được ghi lại trong biên niên sử Trung Quốc.