Nghiên cứu mới tiết lộ mối liên hệ bất ngờ giữa những cơn ác mộng và sản phẩm sữa, đặc biệt ở người mắc chứng bất dung nạp lactose.
Khảo sát trên 1.000 sinh viên cho thấy, người tiêu thụ sữa/phô mai trước khi ngủ dễ gặp giấc mơ đáng lo ngại, có thể do khó chịu đường tiêu hóa làm rối loạn giấc ngủ. Phát hiện chỉ ra rằng nội dung dạ dày có thể ảnh hưởng đến giấc mơ – và bữa ăn khuya tác động sâu hơn cảm giác thèm ăn thông thường.
Sữa và những giấc mơ rối loạn
Theo nghiên cứu đăng trên Frontiers in Psychology , tiêu thụ nhiều sữa không chỉ gây khó chịu dạ dày mà còn làm gián đoạn giấc ngủ. Các nhà khoa học phát hiện mối tương quan mạnh giữa ác mộng và tình trạng không dung nạp lactose. Cảm giác đầy hơi hoặc chướng bụng có thể "xâm nhập" vào giấc mơ và phá vỡ giấc ngủ sâu.
Tiến sĩ Tore Nielsen (Đại học Montréal), tác giả chính của nghiên cứu, giải thích: "Mức độ nghiêm trọng của cơn ác mộng liên hệ rõ rệt với chứng không dung nạp lactose và dị ứng thực phẩm khác. Phát hiện này gợi ý rằng thay đổi thói quen ăn uống ở người nhạy cảm thực phẩm có thể giảm xác suất gặp phải những giấc mơ xấu”.
Để khám phá mối quan hệ giữa chế độ ăn và giấc ngủ, nhóm nghiên cứu khảo sát 1.082 sinh viên Đại học MacEwan (Canada) về: kiểu ngủ, trải nghiệm mơ, sức khỏe tổng thể và thói quen ăn uống.
Kết quả cho thấy:
- Khoảng 1/3 sinh viên báo cáo ác mộng thường xuyên
- Nữ giới dễ gặp giấc ngủ kém, nhớ giấc mơ và báo cáo tình trạng không dung nạp/dị ứng thực phẩm
- Khoảng 40% tin rằng thực phẩm hoặc ăn khuya ảnh hưởng đến giấc ngủ
- 25% cho biết một số thực phẩm cụ thể khiến giấc ngủ tệ hơn
Những người có chế độ ăn kém lành mạnh cũng có xu hướng gặp giấc mơ khó chịu nhiều hơn và ít nhớ giấc mơ hơn.
Dù niềm tin "thực phẩm ảnh hưởng đến giấc mơ" đã tồn tại từ lâu, thế nhưng bằng chứng khoa học vẫn còn rất hạn chế. Nghiên cứu này giúp lấp đầy khoảng trống đó. Nielsen chia sẻ: "Chúng tôi thường xuyên được hỏi liệu thức ăn có tác động đến giấc mơ không – đặc biệt từ phóng viên vào các dịp lễ liên quan đến ẩm thực. Giờ đây chúng ta đã có câu trả lời".
Sữa, đồ ngọt và tác nhân gây ác mộc
Trong số người cho rằng thực phẩm làm gián đoạn giấc ngủ, phần lớn đổ lỗi cho đồ ngọt, thức ăn cay hoặc sữa. Chỉ 5.5% cảm nhận thực phẩm thay đổi "sắc thái" giấc mơ, nhưng trong nhóm này, nhiều người khẳng định đồ ngọt/sữa khiến giấc mơ trở nên kỳ lạ hoặc đáng sợ hơn.
Khi đối chiếu báo cáo về không dung nạp thực phẩm với chất lượng giấc ngủ, nhóm nghiên cứu nhận thấy: Không dung nạp lactose có liên quan đến triệu chứng tiêu hóa, ác mộng và giấc ngủ kém chất lượng. Giả thuyết được đặt ra: sữa kích hoạt rối loạn tiêu hóa, và sự khó chịu này ảnh hưởng đến giấc mơ cũng như chất lượng nghỉ ngơi.
"Ác mộng nghiêm trọng hơn ở người không dung nạp lactose bị triệu chứng tiêu hóa nặng và giấc ngủ gián đoạn", Nielsen nhấn mạnh. "Điều này hợp lý vì các cảm giác cơ thể khác cũng có thể ảnh hưởng đến giấc mơ. Ác mộng gây rối loạn đáng kể, đặc biệt khi xảy ra thường xuyên, vì chúng khiến người ta tỉnh giấc trong trạng thái bứt rứt, đồng thời cũng có thể dẫn đến hành vi tránh ngủ. Cả hai đều gây ảnh hưởng đến giấc ngủ phục hồi".
Điều này có thể lý giải tại sao tỷ lệ người báo cáo mối liên hệ thực phẩm-giấc mơ trong nghiên cứu hiện tại thấp hơn so với khảo sát trước đó của Nielsen và đồng nghiệp (Tiến sĩ Russell Powell) trên cùng nhóm đối tượng cách đây 11 năm. Nhận thức về không dung nạp thực phẩm được cải thiện có thể khiến sinh viên trong nghiên cứu mới tránh thực phẩm kích hoạt triệu chứng, qua đó giảm ảnh hưởng đến giấc ngủ. Nếu đúng vậy, can thiệp chế độ ăn đơn giản có khả năng cải thiện giấc ngủ và sức khỏe tổng thể.
Tuy nhiên, ngoài mối liên hệ rõ ràng giữa không dung nạp lactose và ác mộng, cơ chế tương tác giữa giấc ngủ và chế độ ăn vẫn chưa được làm sáng tỏ. Nielsen kết luận:
Cần nghiên cứu thêm trên nhóm tuổi đa dạng, nghề nghiệp khác nhau và thói quen ăn uống khác biệt để xác định tính khái quát của kết quả. Các nghiên cứu thực nghiệm cũng cần thiết để kiểm tra khả năng phát hiện ảnh hưởng của thực phẩm lên giấc mơ. Chúng tôi dự định thực hiện thử nghiệm yêu cầu người tham gia dùng sản phẩm phô mai so với thực phẩm đối chứng trước khi ngủ để đánh giá tác động đến giấc ngủ và giấc mơ.