Nhìn màn hình thiết bị điện tử nhiều làm tăng nguy cơ cận thị thế nào?

Cuối năm 2024, một nghiên cứu toàn diện được công bố trên tạp chí British Journal of Ophthalmology đã khẳng định rằng "tỷ lệ cận thị ở trẻ em trên toàn cầu đang và sẽ gia tăng đáng kể". Dựa trên các xu hướng hiện tại, nghiên cứu dự đoán rằng đến năm 2050, số lượng trẻ em và thanh thiếu niên gặp vấn đề về cận thị sẽ đạt khoảng 740 triệu người.

Đây rõ ràng là một vấn đề đáng lo ngại. Nhưng đồng thời, cộng đồng khoa học cũng bối rối về vai trò của việc tiếp xúc màn hình ngày càng tăng và cách thức điều này ảnh hưởng đến sức khỏe thị lực của chúng ta. Dường như có một mối liên hệ nào đó giữa thời gian sử dụng màn hình hàng ngày và tỷ lệ cận thị ở người dùng trên toàn thế giới.

Theo kết quả một phân tích tổng hợp được công bố trên tạp chí JAMA, đúng là mối tương quan giữa việc tăng thời gian sử dụng màn hình theo từng giờ và nguy cơ cận thị tăng 21% ở người dùng các thiết bị thông minh như điện thoại và thiết bị điện tử màn hình lớn.

Thời gian sử dụng màn hình càng nhiều càng làm tăng nguy cơ cận thị

Báo cáo của JAMA đã phân tích hơn 45 nghiên cứu khác nhau với hơn 300.000 đối tượng tham gia. Kết quả cuối cùng chỉ ra rằng có một mối liên hệ đáng kể giữa thời gian sử dụng màn hình hàng ngày của một người — đặc biệt là sau mỗi lần tăng 1 giờ — và nguy cơ phát triển cận thị. "Nguy cơ cận thị tăng đáng kể từ 1 đến 4 giờ sử dụng màn hình và sau đó tăng dần", các chuyên gia đứng sau nghiên cứu cho biết.

Đáng chú ý, nguy cơ cận thị tăng đáng kể khi xem xét tác động kết hợp của thời gian sử dụng màn hình từ nhiều thiết bị (như điện thoại, máy tính và TV) so với việc tiếp xúc màn hình chỉ từ một loại thiết bị duy nhất.

Hơn nữa, "một mối liên hệ đáng kể đã được tim thấy" giữa nguy cơ cận thị và việc tăng thời gian sử dụng màn hình ở tất cả các nhóm tuổi, bao gồm 2 đến 7 tuổi, 8 đến 18 tuổi và 19 tuổi trở lên. Đặc biệt, các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng nguy cơ cận thị tăng lên nếu thời gian sử dụng màn hình hàng ngày vượt quá 1 giờ, nhưng tốc độ tăng chậm lại khi con số vượt quá 4 giờ mỗi ngày.

Ngoài ra, một ngưỡng an toàn nhất định được quan sát nếu thời gian sử dụng màn hình hàng ngày dưới 1 giờ. Tuy nhiên, cũng có một số khía cạnh cần thận trọng liên quan đến nghiên cứu mới nhất này, đặc biệt là khi nói đến việc giảm nguy cơ cận thị.

"Đơn giản là giảm thời gian sử dụng màn hình để ưu tiên các hoạt động nhìn gần truyền thống có thể không phải là một chiến lược phòng ngừa hiệu quả", các chuyên gia cho biết. Thay vào đó, họ khuyến nghị một cách tiếp cận kết hợp, trong đó giảm thời gian sử dụng màn hình nhìn gần và tăng thời gian hoạt động ngoài trời.

Một nghiên cứu khác được công bố trên Journal of Ophthalmology năm 2022 cũng nhấn mạnh sự gia tăng cận thị với mối tương quan dựa trên việc tiếp xúc màn hình, đặc biệt là trong các tình huống nhìn gần. Cũng cần lưu ý rằng cận thị không chỉ do nhìn chằm chằm vào màn hình trong thời gian dài, mà còn liên quan đến các yếu tố lối sống, môi trường và di truyền.

Đáng chú ý, một nghiên cứu khác được công bố vào đầu năm 2025 cho rằng việc giảm thời gian sử dụng màn hình có thể mang lại kết quả cải thiện sức khỏe tinh thần tốt hơn so với thuốc chống trầm cảm.

Làm thế nào để kiểm soát nguy cơ cận thị liên quan đến việc sử dụng màn hình hàng ngày?
Nghiên cứu khoa học cho thấy dành nhiều thời gian hơn ở ngoài trời có thể làm giảm nguy cơ khởi phát cận thị, nhưng điều này chưa hoàn toàn chắc chắn. Các giải pháp như kính hai tròng, kính áp tròng EDOF và kính orthokeratology cũng có liên quan đến việc giảm nhẹ sự tiến triển của cận thị.

Phẫu thuật khúc xạ là một lựa chọn khác, nhưng chiến lược hứa hẹn nhất dường như là dung dịch atropine để kiểm soát cận thị với hiệu quả cao nhất. Tuy nhiên, cách tiếp cận tốt nhất là tham khảo ý kiến của chuyên gia y tế được chứng nhận và tìm ra giải pháp phù hợp cho các vấn đề về thị lực.