Khoa học phát hiện thai kỳ làm thay đổi vĩnh viễn não bộ

Trước và sau khi mang thai, não bộ của phụ nữ có thay đổi đáng kể. Khoa học đã phát hiện ra, thai kỳ đã thay đổi vĩnh viễn não bộ theo những cách dưới đây.

Mang thai thường được coi là giai đoạn thay đổi sâu sắc, nhưng trong khi những biến đổi về mặt thể chất chiếm vị trí trung tâm, thì có một sự thay đổi hấp dẫn không kém đang diễn ra trong não. Các nghiên cứu gần đây cho thấy rằng thai kỳ định hình lại não theo những cách phi thường, tăng cường khả năng kết nối, chăm sóc và phản ứng với em bé. Sau đây là những gì nghiên cứu khám phá ra về "não trẻ sơ sinh"—và lý do tại sao nó phức tạp hơn nhiều so với những gì được chia sẻ trước đây.

Mang thai thay đổi não bộ vĩnh viễn

Ngay từ tuần thứ 9 của thai kỳ, não đã bắt đầu trải qua những thay đổi đáng kể.

Các nhà khoa học đã phát hiện ra rằng trong số 400 vùng não được nghiên cứu, 80% cho thấy sự suy giảm chất xám, đặc biệt là ở những vùng liên quan đến việc hiểu cảm xúc và xây dựng các kết nối xã hội. Mặc dù quá trình "cắt tỉa" này có vẻ đáng lo ngại, nhưng nó chỉ ra rằng não đang hoạt động hiệu quả hơn. Tiến sĩ Elseline Hoekzema, trưởng phòng thí nghiệm về thai kỳ và não tại Trung tâm Y tế Đại học Amsterdam giải thích rằng những thay đổi này có liên quan chặt chẽ đến bản năng làm mẹ. Bà cho biết: "Các thay đổi về não trong thời kỳ mang thai liên quan đến cách não và cơ thể của người mẹ phản ứng với trẻ sơ sinh".

Những điều chỉnh về thần kinh này không chỉ liên quan đến việc gắn kết với con mà còn giúp mẹ chuẩn bị để xử lý những thách thức về mặt cảm xúc cũng như xã hội khi làm cha mẹ, chẳng hạn như giữ bình tĩnh trong những đêm mất ngủ hoặc hiểu được tiếng khóc của con.

Làm mất chìa khóa, đầu óc mụ mẫm hoặc thỉnh thoảng hay quên—nhiều bà mẹ tương lai thường nói đùa về việc có “bộ não trẻ sơ sinh”.

Thực tế đằng sau hiện tượng này lại truyền cảm hứng nhiều hơn là bất tiện. Khi các hormone thai kỳ như estrogen và progesterone tăng vọt trong cơ thể bạn, chúng sẽ định hình lại các vùng quan trọng của não, đặc biệt là những vùng chịu trách nhiệm về sự đồng cảm và xử lý cảm xúc.

Tiến sĩ Emily Jacobs, một nhà khoa học thần kinh tại Đại học California, Santa Barbara, giải thích rằng những thay đổi này được thiết kế để khiến não chuyên biệt hơn cho việc làm mẹ. Bà nhấn mạnh rằng việc giảm thể tích não trong thời kỳ mang thai không phải là một hiện tượng tiêu cực. Thay vào đó, bà ví nó như một nhà điêu khắc đang mài giũa đá cẩm thạch để tạo ra một thứ gì đó phi thường. Bà nói rằng "Bạn có thể thấy quá trình điêu khắc của não diễn ra từng tuần".

Não sơ sinh

Mặc dù hormone thai kỳ đóng vai trò quan trọng trong những thay đổi này, nhưng chúng chỉ là một phần của "phương trình".

Làm cha mẹ không chỉ giới hạn ở những bà mẹ sinh học. Những người cha, cha mẹ nuôi và những người chăm sóc khác cũng thể hiện hành vi nuôi dưỡng khi não của họ điều chỉnh theo nhu cầu chăm sóc. Nhà nghiên cứu về nuôi dạy con cái, Tiến sĩ Jonny Kohl nhấn mạnh não bắt đầu chuẩn bị cho quá trình chuyển đổi sang làm cha mẹ sớm hơn nhiều so với suy nghĩ thông thường. Ông giải thích thêm rằng việc nuôi dạy con cái rất phức tạp, được hình thành bởi giáo dục, học tập qua quan sát và một loạt các ảnh hưởng của môi trường.

Hormone thai kỳ mở ra một “cửa sổ học tập” độc đáo.

Các nhà nghiên cứu cho rằng thai kỳ làm tăng độ nhạy cảm của não với các tín hiệu từ em bé. Tiến sĩ Ronald Dahl, một nhà khoa học về thần kinh tại Đại học California, Berkeley, giải thích rằng hormone thai kỳ kích hoạt những thay đổi về thần kinh, thay đổi các ưu tiên và động lực.

Những thay đổi này "làm cho cá nhân nhạy cảm hơn để tìm cách thích nghi và tạo ra các mối liên kết, đồng thời phát triển chuyên môn cao hơn trong việc phản ứng với trẻ sơ sinh". Ngay cả chất trắng, mạng lưới giao tiếp của não, cũng trải qua những cải thiện trong thời kỳ mang thai. Nó trở nên hợp lý hơn, giống như việc làm phẳng một con đường gập ghềnh, làm tăng cường khả năng phối hợp các chức năng của não và luôn đồng điệu với nhu cầu của em bé.

Học cách làm mẹ

Những thay đổi này không chỉ giới hạn ở việc sinh nở.

Một số thay đổi ở não, chẳng hạn như sự tăng cường chất trắng, sẽ giảm sau khi sinh con, trong khi những thay đổi khác có tác động lâu dài hơn. Ví dụ, sự giảm thể tích chất xám ở một số vùng cụ thể có thể kéo dài tới hai năm sau sinh.

Tiến sĩ Jacobs mô tả những chuyển đổi này là "những vết khắc vĩnh viễn trong não", nhằm mục đích tăng cường độ nhạy cảm về mặt cảm xúc và khả năng phản ứng của người mẹ đối với con mình. Điều đáng chú ý là các nhà nghiên cứu phát hiện ra những thay đổi này rõ rệt đến mức họ đã đào tạo thành công một máy tính để xác định xem một người phụ nữ có mang thai hay không chỉ dựa trên kết quả quét não.

Thứ Hai, 13/01/2025 11:50
53 👨 145
0 Bình luận
Sắp xếp theo
    ❖ Sức khỏe gia đình