El Nino là một trong những hiện tượng thời tiết bất thường gây thảm họa cho con người từ hơn 5000 năm nay. Ngày nay, hiện tượng El Nino xuất hiện thường xuyên hơn và sức tàn phá của nó cũng mãnh liệt hơn tác động đến toàn cầu về thời tiết. Vậy, El Nino là gì, nguyên nhân gây ra hiện tượng El Nino là gì, tác hại của El Nino là gì? Mời các bạn cùng tìm hiểu trong bài viết dưới đây để tìm hiểu về hiện tượng thời tiết bất thường này là gì nhé.
Mục lục bài viết
El Nino là gì?
El Nino là giai đoạn ấm áp của chu kỳ El Niño-Southern Oscillation (ENSO). ENSO là cách các nhà khoa học mô tả các biến động về nhiệt độ giữa khí quyển và đại dương ở phía đông Trung Equatorial Thái Bình Dương. Về cơ bản, El Nino là một hiện tượng tự nhiên làm cho kỳ nhiệt độ bề mặt nước biển nóng lên trên vùng trung tâm và phía đông Trung Equatorial Thái Bình Dương. El Nino theo tiếng Tây Ban Nha có nghĩa là "con trai", mà thường được sử dụng để chỉ Chúa Giêsu Kitô, và hiện tượng này có tên gọi El Nino vì nó thường xảy ra vào tháng vào dịp Giáng sinh. El Nino kéo dài 8-12 tháng hoặc có lúc lâu hơn, xuất hiện với chu kỳ 3-4 năm một lần, nhưng có lúc dày hơn hoặc thưa hơn
El Nino và La Nina là hai giai đoạn đối ngược của El Niño-Southern Oscillation (ENSO) trong chu kỳ. Trong khi El Nino là giai đoạn ấm áp của ENSO, ngược lại La Niña lại là giai đoạn lạnh của ENSO.
Nguyên nhân của hiện tượng này
Các Thái Bình Dương nhiệt đới có sức gió di chuyển tây phù hợp. Những cơn gió đẩy nước ấm trên bề mặt của đại dương từ đông sang tây (tây). Điều này làm cho nước ấm lên ở phía tây của biển gần khu vực châu Á.
Trong khi đó, về phía đông của biển, gần Trung và Nam Mỹ, vùng nước lạnh được đẩy lên phía trên bề mặt. Bởi vì điều này, có một sự khác biệt về nhiệt độ trên Thái Bình Dương xích đạo, với nước ấm ở phía tây và nước lạnh về phía đông.
Các nước ấm ở phía tây làm nóng không khí, làm tăng không khí ấm áp và dẫn đến thời tiết mạnh mẽ, bao gồm mưa và dông. Không khí ấm áp tăng gây ra lưu thông giữa phía đông và phía tây Thái Bình Dương, với, không khí nóng ẩm tăng cao ở phía tây, và mát mẻ, giảm dần không khí khô ở phía đông.
Tất cả các sự cố tự nhiên dẫn đến những cơn gió đông, và gây ra một chuyển động tự tồn trong không khí ở Thái Bình Dương.
Chuyển động tự tồn này trong không khí ở Thái Bình Dương tiếp tục cho đến khi thay đổi chậm lại trong đại dương xung quanh dẫn đến một loạt các hiện tượng được gọi là El Nino
Ở các điều kiện thích hợp, gió mậu dịch đang suy yếu, khiến nước bề mặt ít ấm được đẩy về phía tây, và ít nước lạnh để được kéo lên bề mặt ở phía đông. Các bộ phận của đại dương lạnh trong chu kỳ tự tồn thông thường trở nên ấm áp hơn, làm mất đi sự khác biệt bình thường ở nhiệt độ trong vùng xích đạo Thái Bình Dương giữa phía đông và phía tây.
Với nhiệt độ đại dương, và các vùng biển ấm nhất được nhiều hơn về phía trung tâm của đại dương, mây, thời tiết mưa mà thường xảy ra ở phía đông tại xảy ra ở trung tâm của các đại dương, lượng mưa trên Thái Bình Dương đang thay đổi do sự suy giảm của gió mậu dịch và chuyển động của nước ấm.
Hiện tượng này cũng gây ra một sự thay đổi trong chu kỳ gió. Gió đang thổi ra từ trung tâm của đại dương ở phía đông và phía tây.
Thời gian xảy ra hiện tượng này
El Nino xảy ra mỗi 3-5 năm, nhưng có thể đến thường xuyên như mỗi hai năm hoặc là hiếm khi bảy năm. Thông thường, El Nino xảy ra thường xuyên hơn La Ninas. Mỗi khi xuất hiện thường kéo dài từ 9 đến 12 tháng. Nó thường bắt đầu hình thành vào mùa xuân, đạt mức cao điểm là giữa tháng Mười Hai và tháng Giêng, và sau đó phân rải ở những tháng của năm sau
Tác hại của hiện tượng này
Những tác động chính của hiện tượng El Nino xảy ra trong và xung quanh các vùng nhiệt đới. Và đây là một số ảnh hưởng của El Nino tới thời tiết của thế giới:
Ở Nam Mỹ, sẽ gia tăng mạnh mẽ các nguy cơ lũ lụt trên bờ biển phía tây, và nguy cơ hạn hán trên các phần của bờ biển phía đông.
Ở các nước phương Đông, như Ấn Độ và Indonesia, có sự gia tăng hạn hán. Nói chung, El Nino gây ra một lượng lớn mưa ở phần phía đông của Thái Bình Dương (bờ biển phía tây của Nam Mỹ), và thời tiết rất khô trên phần phía Tây (Ấn Độ, Indonesia).
Trên bề mặt của Thái Bình Dương, năng lượng được giải phóng vào khí quyển, gây ra một hiện tượng nóng lên của khí hậu toàn cầu.
Nghiên cứu chuỗi số liệu trong vòng 50 năm gần đây, chúng ta có thể thấy rất rõ ảnh hưởng của hiện tượng ENSO đến sự biến đổi khí hậu, thời tiết và chế độ thủy văn ở Việt Nam nói chung, khu vực Nam bộ nói riêng.
Trong những năm có hiện tượng El Nino hoạt động khá mạnh thì nắng nóng, khô hạn kéo dài, mùa mưa đến muộn, lũ lụt ở mức xấp xỉ hoặc thấp hơn trung bình nhiều năm, bão và áp thấp nhiệt đới hoạt động trên Biển Đông ít hơn trung bình.
Ngược lại, vào những năm có hiện tượng La Nina hoạt động mạnh thì những đợt gió mùa đông bắc hoạt động liên tục với cường độ mạnh, gió mùa mùa hè cũng hoạt động khá mạnh và ổn định, đem đến cho khu vực Nam bộ lượng mưa mùa mưa vượt trung bình, số cơn bão và áp thấp nhiệt đới nhiều hơn trung bình...
El Nino sẽ sẽ xảy ra vào năm 2023
Theo các chuyên gia, hơn 90% khả năng xảy ra sự kiện đại dương nóng lên được gọi là El Nino và nó có thể sẽ bắt đầu trong những tháng tới và kéo dài đến năm 2024 với tác động lan rộng.
Khi El Nino xảy ra do những thay đổi đối với các dòng hải lưu ở Thái Bình Dương. Sự kiện nóng lên này kết hợp với tác động của biến đổi khí hậu do con người gây ra đủ mạnh để kích hoạt những thay đổi lớn trong mô hình thời tiết toàn cầu và tác động nghiêm trọng đến hệ sinh thái biển.
El Nino, cùng với đối tác của nó là La Nina, một sự kiện làm mát được kích hoạt bởi những thay đổi đối với cùng một hệ thống dòng hải lưu, tạo nên chu kỳ El Niño-Dao động Nam (ENSO).
Tổ chức Khí tượng Thế giới (WMO) dự đoán, khả năng sự kiện El Nino xảy ra từ tháng 5 đến tháng 7 năm nay là 60%.
Còn Cơ quan Quản lý Khí quyển và Đại dương Quốc gia (NOAA) của Mỹ cảnh báo rằng, gần như chắc chắn rằng El Nino sẽ bắt đầu từ tháng 5 đến tháng 7, và khả năng El Nino sẽ kéo dài sang năm 2024 là 90%.
Không rõ chính xác El Nino năm nay sẽ trở nên mạnh đến mức nào, nhưng NOAA dự đoán rằng có 80% khả năng xảy ra ít nhất một El Ni No vừa phải, trong đó nhiệt độ mặt nước biển sẽ tăng 1 độ C và khả năng xảy ra hiện tượng El Nino mạnh, nơi nhiệt độ sẽ tăng 1,5 độ C là 55%.
Các chuyên gia cũng lo ngại rằng nhiệt độ bề mặt nước biển tăng cao gần đây, nhiệt độ mặt nước biển trung bình toàn cầu cao nhất vào đầu tháng 4 đạt cao nhất trong lịch sử được ghi nhận, sẽ khiến El Nino sắp tới trở nên tồi tệ hơn.
WMO dự kiến, trong vài năm tới khi hiệu ứng làm mát của La NiNa kết thúc và El Nino bắt đầu, nhiệt độ toàn cầu sẽ tăng lên mức kỷ lục ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống của hàng triệu người.