Ảo giác ấn tượng nhất năm là một cuộc thi thường niên được tổ chức bởi hiệp hội Neural Correlate với mục đích là chọn ra tác phẩm đạt tiêu chí làm lú lẫn não bộ con người. Ban giám khảo của cuộc thi là những nghệ sĩ, nhà khoa học, thần kinh học trên khắp thế giới.
Năm nay, giải thưởng ảo giác ấn tượng nhất năm 2020 được trao cho tác phẩm Cầu thang 3D Schröder, được thiết kế bởi nhà toán học, ảo giác học người Nhật Kokichi Sugihara.
Thực tế, cầu thang Schröder là một ảo giác đã được nhà khoa học người Đức Heinrich G. F. Schröder sáng tác từ năm 1858. Tuy nhiên, khi đó nó chỉ ở dạng cổ điển là một hình vẽ đen trắng 2D như hình dưới đây.
Nếu lướt qua, chiếc cầu thang Schröder chỉ là một hình vẽ bình thường của một chiếc cầu thang đi từ dưới lên và từ phải sang trái. Nhưng khi bạn xoay ngược tấm hình, một chiếc cầu thang bí ẩn sẽ xuất hiện đi từ trái sang phải và như treo ngược trên trần nhà. Tuy nhiên, nó chỉ xuất hiện trong thoáng chốc rồi lại trở về chiếc cầu thang mà não bộ của bạn đã ấn định. Hiện tượng tâm lý này được gọi là Gestalt Shift.
Nhưng nhà toán học người Nhật Kokichi Sugihara đã dùng một tấm bìa cứng được cắt ghép theo nghệ thuật giấy 3D của Nhật Bản tạo ra ra một chiếc cầu thang Schröder ở dạng 3D để nhìn từ một góc độ nào đó chiếc cầu thang Schröder sẽ xuất hiện.
Sugihara đã chia sẻ cách ông làm ra mô hình cầu thang Schröder 3D này, mọi người có thể tự mình làm một mô hình như vậy tại nhà. Điều bất ngờ mà Sugihara chia sẻ là chiếc cầu thang này chỉ là một mặt phẳng với các hình vẽ gấp khúc và đổ bóng để đánh lừa thị giác và não bộ người xem mà thôi.
Chi tiết những tác phẩm đoạt giải trong cuộc thi này, các bạn có thể xem tại Cuộc thi Ảo giác ấn tượng nhất năm 2020.