Hiểu biết, khôn ngoan và sáng suốt khác nhau như thế nào?

Hiểu biết là gì? Người hiểu biết là người như thế nào? Hãy cùng nhau tìm hiểu sự khác biệt giữa hiểu biết, khôn ngoan và sáng suốt nhé!

• 11 đặc điểm của những người có lối tư duy thông minh

Là một con người, kiến thức, sự khôn ngoan và hiểu biết sâu sắc là những phẩm chất tuyệt vời cần có để sống một cuộc sống hạnh phúc trọn vẹn.

Chắc hẳn bạn đã quen thuộc với những từ này vì chúng khá phổ biến trong xã giao hàng ngày hoặc trong những cuốn sách bạn đã đọc.

Vậy thì bạn nghĩ đến điều gì khi nghe ai đó nói "kiến thức là sức mạnh"? Hoặc giả sử bạn thức dậy vào một buổi sáng, đang lướt mạng xã hội và thấy một bài đăng nói với bạn rằng bạn cần phải nắm vững "nghệ thuật của trí tuệ" để già đi một cách vui tươi. Bạn có thực sự biết họ đang nói về điều gì không?

Vậy bạn làm gì? Bạn có gộp tất cả chúng lại với nhau thành cùng một từ không? Hay ít nhất bạn nghĩ chúng khác nhau, nhưng bạn không thể giải thích chính xác tại sao?

Những từ này thực sự có liên quan về một mặt nào đó, nhưng chúng hoàn toàn không đồng nghĩa với nhau. Bạn không thể sử dụng chúng thay thế cho nhau.

Hiểu biết - Khôn ngoan - Sáng suốt

Hiểu biết là sự tích lũy các sự việc và thông tin mà bạn đã học được hoặc có cơ hội trải nghiệm trong cuộc sống. Hiểu biết có được khi bản thân nhận thức được vấn đề và có thông tin dữ kiện về nó. Thực chất, hiểu biết là những sự kiện và ý tưởng mà chúng ta có được thông qua các nghiên cứu, khảo sát, quan sát hoặc trải nghiệm.

Khôn ngoan là khả năng nhận thức và xét đoán các khía cạnh của một vấn đề nào đó theo sự hiểu biết là đúng, bền vững và có thể áp dụng được vào trong cuộc sống của bạn. Khôn ngoan là khả năng áp dụng sự hiểu biết của mình vào những kế hoạch lớn hơn của cuộc đời. Bên cạnh đó, khôn ngoan cũng sâu sắc hơn, nhận biết được ý nghĩa hoặc nguyên nhân và biết được lý do tại sao và ý nghĩa của một vấn đề xảy ra trong cuộc sống.

Sáng suốt là tầng sâu nhất của sự nhận thức và mang ý nghĩa lớn nhất trong cuộc sống. Sáng suốt cho chúng ta thấy được sự nhận thức sâu sắc và rõ ràng hơn của bản thân về cuộc sống, so với hiểu biết và khôn ngoan. Sáng suốt sâu sắc hơn hiểu biết, là sự tinh hoa của khôn ngoan. Sáng suốt nhận thức đúng đắn hơn về cuộc sống, còn khôn ngoan là bức tranh lớn hơn về sự liên kết của mọi vật.

Tóm lại: Nếu hiểu biết là thông tin, sáng suốt là sự hiểu biết và áp dụng vào cuộc sống thì khôn ngoan là sự nhận thức về bản chất bên trong của một chân lý.

Tuy nhiên, thật đáng buồn rằng chúng ta có thể mất cả đời để tích lũy sự hiểu biết cho bản thân nhưng có thể chưa bao giờ nhìn ra được sự khôn ngoan ở bên trong đó cả. Chúng ta có thể khôn ngoan nhưng vẫn bỏ lỡ tầng ý nghĩa sâu xa phía sau đó.

Christopher Reiss đã tóm tắt rất hay về sự khác biệt giữa ba yếu tố này trên Quora...

"Knowledge is measuring that a desert path is 12.4 miles long.

Wisdom is packing enough water for the hike.

Insight is building a lemonade stand at mile 6."

Tạm dịch:

"Hiểu biết đo lường được sa mạc dài 12.4 dặm.

Khôn ngoan mang đủ nước cho chuyến đi.

Còn sáng suốt xây một quầy nước chanh ở dặm thứ 6."

Hiểu biết là biết được cách quản lý tiền, lên ngân sách cho việc chi tiêu và tiết kiệm.

Khôn ngoan là hiểu được tiền có tác động như thế nào đến chất lượng cuộc sống và tương lai của chúng ta.

Sáng suốt là nhận ra được tiền chỉ là một công cụ để sử dụng, không có ý nghĩa nào hơn được ích lợi của nó.

Hiểu biết là học được cách vẽ và cách sử dụng kỹ năng đó để trau đồi sinh kế.

Khôn ngoan là thể hiện niềm đam mê của bạn thông qua hội họa và hiểu được nghệ thuật là hình thức giao tiếp dễ dàng chạm được vào cuộc sống của những người khác.

Sáng suốt nhận thức được rằng tất cả mọi thứ đều có thể là nghệ thuật và chính nó sáng tạo nên nghệ thuật của bạn, đóng góp, nhận thức và thể hiện được bản chất của thế giới xung quanh bạn.

• Sống không phải đơn thuần chỉ là tồn tại, hãy tận hưởng cuộc sống theo cách thực sự ý nghĩa

Hiểu biết biết được rằng đồ vật, hành động, con người và niềm vui có thể làm bạn cảm thấy hạnh phúc.

Khôn ngoan biết được rằng trong những thứ được liệt kê ở trên mang lại cho bạn niềm vui thì hạnh phúc không có được từ đồ vật, hoàn cảnh hay con người. Khôn ngoan hiểu được rằng hạnh phúc đến từ bên trong và đó là một tình trạng nhất thời của não bộ.

Sáng suốt biết được rằng hạnh phúc không phải là mục đích của cuộc sống, không phải là người tạo nên chất lượng cuộc sống mà nó chỉ là một trong nhiều cảm giác của não bộ khi não bộ phản chiếu lại các cảm xúc mà thôi. Những cảm xúc đó không tạo nên cuộc sống mà chúng chỉ là trải nghiệm.

Tóm lại, sự khác biệt chính giữa hiểu biết, khôn ngoan và sáng suốt:

• Hiểu biết là thông tin và thực tế bạn thu thập được qua trải nghiệm & học tập. Khôn ngoan khi bạn áp dụng kiến thức đúng cách. Sáng suốt là khả năng hòa hợp với điều gì đó hoặc ai đó mà bạn dễ dàng có thể biết được chính xác mọi thứ về họ.
• Hiểu biết là sức mạnh. Khôn ngoan là quyết định dùng sức mạnh. Sáng suốt được phát triển khi bạn thường xuyên dùng trí khôn.
• Để có được sự hiểu biết, bạn phải đọc, nghe, thấy, trải nghiệm và làm quen với mọi thứ xung quanh. Để có trí khôn, đầu tiên bạn cần có kiến thức, rồi dùng nó để đưa ra phán đoán và hành động hợp lý. Để có sự sáng suốt, bạn cần có cả kiến thức và sự khôn ngoan.
• Hiểu biết giúp bạn trở nên ngày càng thông minh hơn. Khôn ngoan giúp bạn lựa chọn hành động đúng đắn. Sáng suốt giúp bạn phát triển sự tự tin.
• Hiểu biết là nền tảng của mọi thứ. Khôn ngoan là trải nghiệm bạn có được từ sự hiểu biết. Sáng suốt sâu sắc hơn. Nó là bản chất bên trong con người bạn.

Hiểu biết - khôn ngoan - sáng suốt đều đáng giá và có vị trí quan trọng trong cuộc sống của chúng ta. Điều dễ thấy là nhiều người hiện nay vẫn chưa phân biệt được sự khác nhau giữa ba từ này, thường hiểu và áp dụng chúng thay thế cho nhau. Nhận thức rõ ràng và tỉnh táo, cách não bộ làm việc rất quan trọng để có thể hiểu được ý nghĩa của ba từ này. Trong khi việc nắm bắt thông tin và áp dụng chúng thì chúng ta cũng nên sàng lọc và đánh giá thông tin, sau cùng là nhận ra được ý nghĩa sâu xa và mối liên hệ với toàn bộ thế giới của chúng ta. Có lẽ hình thức đúng nhất của sự hiểu biết đó là khi nắm được cả ba từ này và hiểu được cách chúng nắm bắt được cả ba từ này và hiểu được cách chúng ta nâng cao chất lượng và trải nghiệm cuộc sống.

Vậy làm thế nào để có hiểu biết? Hiểu biết đến từ đâu?

Hiểu biết là điều kiện cần phải có để sống sáng suốt. Dưới đây là những nhân tố cho bạn sự hiểu biết:

• Nhận thức: Nhận thức có liên quan đến các giác quan. Nó liên quan đến những điều bạn trải nghiệm bằng cách nhìn và nghe. Nhận thức và kinh nghiệm đi đôi với nhau. Kinh nghiệm là nguồn kiến thức cơ bản nhất. Và nhận thức là trải nghiệm mọi thứ trực tiếp bằng các giác quan của bạn. Có một quan điểm coi kinh nghiệm là nguồn kiến thức cơ bản và được gọi là chủ nghĩa kinh nghiệm. Vì vậy, nếu bạn ủng hộ quan điểm này, bạn được gọi là người theo chủ nghĩa kinh nghiệm.
• Lý trí: Lý trí là một phần của tâm trí. Lý trí là khả năng suy nghĩ, hiểu biết và sau đó có thể đưa ra phán đoán hợp lý. Có hai cách bạn có thể tiếp thu kiến thức bằng lý trí. Một là đưa ra phán đoán dựa trên kiến thức hiện có, cách còn lại là tiên nghiệm. Kiến thức tiên nghiệm không phụ thuộc vào kinh nghiệm để đi đến chân lý. Đúng hơn, nó dựa trên lý trí thuần túy.
• Nội tâm: Nội tâm là một hình thức của nhận thức. Nội tâm thuộc về cá nhân. Có một số điều không ai khác có thể biết về bạn ngoại trừ bạn. Sự xem xét nội tâm là kiến thức bạn có được về bản thân khi đánh giá bản thân. Ví dụ, bạn biết mình mệt hoặc bạn biết mình cần đi vệ sinh. Nói một cách đơn giản, sự xem xét nội tâm là sự hiểu biết trực tiếp về bản thân khi bạn tự nghiên cứu.

Tham khảo thêm một số bài viết:

• Top 11 lý do khiến chúng ta ngày một ít bạn
• 20 bức tranh minh họa về thế giới điên rồ mà chúng ta đang sống
• 5 sai lầm trong quá khứ có thể sửa chữa ngay từ hôm nay

Chúc các bạn vui vẻ!