Wimax và tương lai tại Việt Nam

Như tin đã đưa, Thủ tướng Chính phủ đã có công văn chính thức cho phép 4 doanh nghiệp được cung cấp dịch vụ Wimax di động và cố định: gồm Tổng công ty Bưu chính Viễn thông Việt Nam (VNPT), Công ty FPT Telecom, Tổng công ty Truyền thông đa phương tiện VTC và Tổng công ty Viễn thông quân đội (Viettel).

Wimax là gì ?

Trên thế giới, công nghệ WiMax (World Interoperability for Microwave Access: Khả năng khai thác liên mạng trên toàn cầu đối với truy nhập vi ba) đang là xu hướng mới cho các tiêu chuẩn giao diện vô tuyến trong việc truy nhập không dây băng thông rộng cho cả thiết bị cố định, xách tay và di động. WiMax có nhiều ưu điểm vượt trội, như tốc độ truyền dẫn dữ liệu cao, có khi lên tới 70 Mb/s trong phạm vi 50 km, chất lượng dịch vụ được thiết lập cho từng kết nối, an ninh tốt, hỗ trợ multicast cũng như di động, sử dụng cả phổ tần cấp phép và không được cấp phép.

Theo đánh giá của các chuyên gia, WiMax sẽ nhanh chóng vượt qua những công nghệ hiện có như Wi-Fi hay 3G, bởi khả năng kết nối băng thông rộng tốc độ cao trong phạm vi rộng lớn. Hơn nữa, việc cài đặt WiMax dễ dàng, tiết kiệm chi phí cho các nhà cung cấp dịch vụ và giảm giá thành dịch vụ cho người sử dụng. Thêm vào đó, WiMax cũng tạo điều kiện thuận lợi hơn trong việc đưa các dịch vụ truyền dữ liệu về các khu vực nông thôn, vùng sâu, vùng xa và những nơi dân cư đông đúc khó triển khai hạ tầng cơ sở mạng dây dẫn băng rộng... Vì thế, WiMax được xem như công nghệ có hiệu quả kinh tế cao cho việc triển khai nhanh trong các khu vực mà các công nghệ khác khó có thể cung cấp dịch vụ băng thông rộng.

Có hơn WiFi ?

Tại Việt Nam, dịch vụ WiFi (Wireless Fidelity) đã được Công ty Điện toán và Truyền số liệu (VDC), thuộc VNPT, triển khai đầu tiên với sự xuất hiện của WiFi Hotspot (điểm nóng về truy nhập Internet không dây) đặt tại Đại học Thuỷ Lợi. Hotspot này phủ sóng toàn bộ khuôn viên VDC và mạng nội bộ của Đại học Thuỷ Lợi. Đây là dịch vụ đặc biệt thích hợp cho nhu cầu truy cập di động và các điểm truy cập đông người dùng, đồng thời cho phép người sử dụng truy cập Internet giống như khi đang sử dụng mạng máy tính truyền thống tại bất cứ thời điểm nào trong vùng phủ sóng (khoảng 100-300m). Thêm vào đó, WiFi có độ linh hoạt và khả năng phát triển mạng lớn do không bị ảnh hưởng của vị trí, thiết kế mạng máy tính. WiFi cũng khắc phục được những hạn chế về đường cáp vật lý, giảm được nhiều chi phí triển khai xây dựng hạ tầng...

Để có thể truy cập, người sử dụng cần có máy tính xách tay hoặc thiết bị hỗ trợ cá nhân dùng kỹ thuật số (PDA) và card mạng sử dụng công nghệ không dây WiFi của VDC. Ngay sau khi có WiFi, hàng loạt quán cafe tại Hà Nội và Tp.HCM cũng đã đăng ký để trở thành nhà cung cấp dịch vụ này cho khách hàng. Với yêu cầu đơn giản: chỉ cần lắp đường Internet tốc độ cao ADSL cùng với thiết bị AP (Access Point) là các quán caffe bình thường đã có thể được nâng tầm lên thành cafeWiFi và sẵn sàng phục vụ các khách hàng sử dụng máy tính xách tay nối mạng. Nhiều quán còn trang bị cả máy tính xách tay khách sử dụng.

Với sự xuất hiện của Wimax, ngay lập tức nhiều khách hàng Việt Nam đã tỏ ra rất quan tâm. Về bản chất, cả Wi-Fi và WiMax đều có thể cung cấp kết nối băng thông rộng cho cả khách hàng sử dụng máy tính xách tay trong phạm vi điểm nóng truy cập hoặc trong một toà nhà. Tuy nhiên, bán kính phủ sóng 1 hotspot của WiFi hẹp hơn Wimax, và WiFi cũng cần nhiều trạm hotspot hơn. Vì vậy, dịch vụ này khó triển khai rộng. Mặt khác, nếu càng có đông người sử dụng WiFi thì tốc độ càng giảm xuống. Đồng thời, chất lượng của WiFi không được tốt bằng ADSL, không đảm bảo được chế độ ưu tiên như Wimax. Mặc dù có nhiều ưu điểm vượt trội, nhưng theo nhận định của một chuyên gia viễn thông thì Wimax có thể cũng sẽ không thay thế được WiFi vì hiện nay WiFi đã và đang được nhiều cửa hàng, gia đình, cá nhân sử dụng như một mạng nội bộ, rất thuận tiện và tiết kiệm chi phí.

Và tương lai tại Việt Nam

Đến thời điểm này đã có 6 đề án đề nghị Bộ Bưu chính Viễn thông cấp phép thử nghiệm Wimax. Có thể kể ra đây 3 gương mặt nổi trội xin được cấp phép thử nghiệm này là VNPT, FPT Telecom và VTC.

Trước đây, Tổng công ty Bưu chính Viễn thông Việt Nam (VNPT) cũng đã thử nghiệm Wimax nhưng là chuẩn khác, không phải là chuẩn mới hiện nay. Chuẩn hiện nay liên quan nhiều hơn đến di động và đến mạng thế hệ mới NGN. Chính vì vậy, VNPT đang làm Dự án về dịch vụ Wimax. Phần truy nhập vô tuyến sẽ do các Bưu điện tỉnh làm. Công ty Điện toán và Truyền số liệu (VDC) triển khai dịch vụ Internet. Một số đơn vị khác như Công ty Phần mềm và Truyền thông (VASC) sẽ triển khai dịch vụ nội dung. Dự kiến, đến thời điểm năm 2008-2010, VNPT sẽ triển khai rộng khắp mạng thế hệ mới NGN cho hạ tầng mạng nội hạt. Như vậy, chắc chắn vào thời gian này, các dịch vụ Wimax cũng sẽ được phổ biến.

FPT Telecom đang hướng tới cung cấp 2 loại hình là Wimax di động và Wimax cố định, nhưng sẽ tập trung chủ yếu vào Wimax di động. Nhưng Công ty này cũng cho biết chi phí triển khai Wimax sẽ rất tốn kém, vì thế đối tượng hướng tới của Công ty sẽ là những khách hàng có thu nhập cao.

Sau khi được Chính phủ cho phép cung cấp dịch vụ, VTC đang tích cực triển khai Wimax cố định. Hiện, Tổng công ty này đang trong giai đoạn tìm đối tác cung cấp thiết bị cho việc thử nghiệm của mình.

Trước sự quan tâm đến Wimax của các doanh nghiệp, cũng có một số ý kiến cho rằng nếu triển khai đồng thời, sẽ có sự loại trừ nhau giữa Wimax và dịch vụ di động. Nhưng như đã biết, hiện tại, các mạng di động Việt Nam đang sử dụng công nghệ từ 2,5-3G. Đây là công nghệ dành cho những lớp khách hàng khác nhau, có truy nhập Internet nhưng chuyên về thoại là chính. Ngược lại, công nghệ Wimax hay 4G có băng thông rộng hơn, và được sử dụng chủ yếu để truy nhập Internet có dịch vụ thoại, có tính năng thoại. Hơn nữa, để dịch vụ Wimax di động có thể phát triển được cũng cần một khoảng thời gian dài, khi ấy, dịch vụ di động cũng đã phát triển mạnh và có chỗ đứng nhất định. Thêm vào đó, đối tượng khách hàng có nhu cầu sử dụng đa dịch vụ (Multimedia) trên Wimax cũng sẽ không nhiều như dịch vụ di động. Vì vậy, 2 công nghệ này sẽ cùng tồn tại song song, và xét ở khía cạnh nào đó, chúng hỗ trợ, tương tác lẫn nhau.