Bản phát hành GNOME 45 đang thu hút rất nhiều sự chú ý. GNOME 45 dự kiến phát hành vào ngày 20 tháng 9 năm 2023 và tin vui là nó được cung cấp sẵn trong Ubuntu 23.10, sẽ ra mắt vào tháng tới
Bài viết hôm nay sẽ liệt kê các cải tiến, thay đổi và tính năng mới nổi bật trong GNOME 45. Dù chưa đầy đủ nhưng bản tóm tắt này sẽ cho bạn ý tưởng hay về những bổ sung lớn nhất đối với người dùng trong phiên bản mới.
1. Chỉ báo workspace mới
Hãy nhìn ở góc trên bên trái - đó là Activities Indicator mới!
Các nhà phát triển GNOME đã thay thế nhãn văn bản “Activities” đơn giản (là một nút có thể nhấp được, mặc dù không phải ai cũng nhận ra điều đó) bằng một chỉ báo động cho phép người dùng biết họ đang ở workspace nào. Bạn cũng có thể cuộn con lăn chuột trong khi di chuột qua chỉ báo để chuyển đổi giữa các workspace, điều này rất hữu ích.
Menu ứng dụng được hiển thị trong Top Bar khi một ứng dụng được focus đã bị xóa hoàn toàn.
2. Thanh bên có chiều cao đầy đủ
Một loạt ứng dụng cốt lõi sử dụng các thanh bên có chiều cao đầy đủ trong GNOME 45. Chúng không tồn tại để trông chỉ đẹp mắt, mà còn cải thiện “khả năng thích ứng” của các ứng dụng khi chúng chuyển đổi giữa những chiều rộng và chiều cao khác nhau.
Các thanh bên mới này hiện diện trong Nautilus (giúp cung cấp thêm một số điều chỉnh để hỗ trợ chúng tốt hơn, chẳng hạn như di chuyển chỉ báo truyền file sang thanh bên) cũng như Calendar, Characters, Contacts và Settings.
3. Trình quản lý file nhanh hơn
Trong chu kỳ này, các nhà phát triển GNOME đã dành rất nhiều thời gian để làm cho những phần khác nhau của trải nghiệm GNOME Shell cốt lõi nhanh hơn - và công việc đó mở rộng sang điểm mấu chốt trong trải nghiệm desktop: Trình quản lý file Nautilus.
GNOME cho biết trình quản lý file được hưởng lợi từ việc “tăng tốc độ đáng kể”, với kết quả tìm kiếm được trả về chỉ trong một phần nghìn giây, ngay cả khi sàng lọc qua các thư mục chứa đầy file! Tìm kiếm nhanh hơn là điều mà hầu hết chúng ta sẽ đánh giá cao mặc dù nó có thể không rõ ràng như những thay đổi khác.
Các thay đổi khác đối với tìm kiếm file bao gồm tạo hình thu nhỏ nhanh hơn, cải thiện thứ tự kết quả tìm kiếm và một nút mới để mở rộng tìm kiếm nhất định thành 'tìm kiếm ở mọi nơi', thay vì chỉ vị trí bắt đầu (và các thư mục trong đó).
4. Ứng dụng cốt lõi mới
GNOME 45 đi kèm 2 ứng dụng cốt lõi mới: Loupe, trình xem hình ảnh; và Snapshot, một ứng dụng camera. Cả hai đều là những ứng dụng hiện đại, được thiết kế tốt và giàu tính năng, có chức năng thay thế hạng nhất cho Eye of GNOME và Cheese.
Loupe hoạt động tốt với màn hình cảm ứng và bàn di chuột cảm ứng đa điểm. Tất cả các cử chỉ phổ biến, bao gồm chụm để zoom, xoay bằng hai ngón tay, đều được hỗ trợ cùng với các hình ảnh động mượt mà đi kèm. Thông tin hình ảnh được thu thập thông qua thanh bên thuộc tính và có hộp thoại in gốc.
Snapshot loại bỏ các bộ lọc phô trương của Cheese để tự định vị mình là một công cụ camera chứ không phải một ứng dụng mới lạ. Nó vẫn hữu ích trong việc kiểm tra hoạt động của webcam nhưng cũng được thiết kế để chụp những bức ảnh phù hợp – với các điều khiển trên canvas, nút chuyển đổi để chuyển đổi camera, hỗ trợ video, v.v...
Một nhược điểm (có thể khắc phục) đối với những người dùng Ubuntu: Cả Loupe và Snapshot hiện đều không có sẵn trong kho lưu trữ Ubuntu, nhưng bạn có thể lấy chúng từ Flathub. (Loupe có trên Snap Store nhưng một số tính năng, như in, được liệt kê là 'không khả dụng' trong Snap).
5. Điều khiển đèn nền bàn phím
Menu Quick Settings hiện bao gồm (trên phần cứng được hỗ trợ) nút chuyển đổi để điều khiển đèn nền bàn phím. Nhấp vào nút chuyển đổi sẽ bật/tắt hoàn toàn đèn nền, trong khi độ sáng của đèn nền bàn phím có thể được điều chỉnh từ thanh trượt trong menu phụ.
6. Phím tắt Quick Settings
Trong GNOME 45, có thể mở menu trạng thái hệ thống trên cùng bên phải, còn gọi là Quick Settings, bằng phím tắt mới: Super + S. Đó là một thay đổi nghe có vẻ nhỏ nhưng một khi được đưa vào bộ nhớ, nó sẽ giúp việc di chuyển xung quanh màn hình trở nên dễ dàng hơn rất nhiều.
7. Chỉ báo hoạt động của webcam
Một số bản phát hành GNOME đã thêm chỉ báo micro. Điều này xuất hiện trong Top Bar để cho bạn biết ứng dụng nào đang sử dụng micro. GNOME 45 giới thiệu một chỉ báo tương tự cho hoạt động của camera. Nó xuất hiện khi camera hoạt động qua Pipewire.
8. Cải tiến ứng dụng chung
Một loạt ứng dụng cốt lõi của GNOME đã được cập nhật để tận dụng các công nghệ mới nhất, những thay đổi về giao diện người dùng, xu hướng thiết kế, v.v... Một số cải tiến đáng chú ý bao gồm:
- Calendar thêm phím tắt đồng bộ (F5) và quản lý lịch (Ctrl + Alt + M)
- Software có thể xóa dữ liệu ứng dụng khi gỡ cài đặt Flatpaks
- Console có hộp thoại tùy chọn, ví dụ, tùy chỉnh phông chữ
- Maps thêm các nút zoom vào canvas và chỉ báo hướng vào thanh tiêu đề
- Connections hỗ trợ sao chép văn bản, hình ảnh và file qua RDP
- Simple Scan (công cụ scan tài liệu) được chuyển sang GTK4
- Calculator có thể chuyển đổi nhiều loại tiền tệ hơn, bao gồm cả Đài tệ
- Web (còn gọi là Epiphany) thêm tổng quan về tab động
Nói chung, những thứ tuyệt vời - và hầu hết các ứng dụng này đều là một bản cài đặt phù hợp trong Ubuntu 23.10.
9. Phong cách 'Light' chính thức
Trong Ubuntu, GNOME Shell sử dụng thiết kế màu sáng theo mặc định nhưng trong các bản phân phối Linux cung cấp GNOME thì giao diện người dùng shell có màu tối. Để làm cho nó nhẹ nhàng, cần có các theme của bên thứ ba. Nhưng mọi thứ đã thay đổi trong GNOME 45.
GNOME 45 hỗ trợ phong cách light có thể được kích hoạt thông qua chuyển đổi dòng lệnh hoặc bằng cách cài đặt tiện ích mở rộng GNOME. Việc thiếu một công tắc mà người dùng có thể truy cập chỉ là tạm thời trong khi các nhà phát triển GNOME khám phá cách thức và vị trí hiển thị cài đặt.
10. Hỗ trợ cài đặt
Ứng dụng Settings đã được trang bị nhiều tùy chọn mới. Giờ đây, bạn có thể cấu hình định dạng ngày/giờ trong Top Bar (mà không cần phải cài đặt ứng dụng Tweaks); Sharing và Users sử dụng bong bóng thông tin để giải thích các tùy chọn; đây là bảng điều khiển Privacy mới; và trình xem bố cục bàn phím mới.
Nhưng thay đổi được yêu thích nhất là hộp thoại System Details được thiết kế lại có thể truy cập được từ phần About. Điều này có thiết kế nhỏ gọn, chiếm ít diện tích nhưng hiển thị nhiều thông tin hơn, ngăn nắp hơn. Việc tìm hiểu phiên bản phần mềm mà hệ thống của bạn chạy chưa bao giờ dễ dàng hơn thế trong GNOME.