So sánh Fedora và Ubuntu

Fedora và Ubuntu là hai trong số các hệ điều hành desktop dựa trên Linux phổ biến và được hỗ trợ tốt nhất. Cả hai bản phân phối này đều đã tồn tại hơn một thập kỷ và sự khác biệt giữa chúng cũng không nhiều.

Vậy giữa Fedora và Ubuntu, lựa chọn nào phù hợp với bạn? Cùng Quantrimang.com tìm câu trả lời qua bài viết sau đây nhé!

Fedora và Ubuntu đã được hình thành như thế nào?

Fedora là một hệ điều hành dựa trên Linux miễn phí và mã nguồn mở đã có từ năm 2003. Red Hat, công ty sản xuất phần mềm mã nguồn mở lớn nhất thế giới, trước khi được IBM mua lại, đã tài trợ cho dự án này. Fedora đóng vai trò là nền tảng cho Red Hat Enterprise Linux, một phiên bản Linux dành cho các công ty và máy chủ, thay vì việc sử dụng desktop cá nhân.

Ubuntu đã trở thành hệ điều hành phổ biến nhất dựa trên Linux không lâu sau khi ra mắt năm 2004. Tỷ phú Mark Shuttleworth đã thành lập một công ty có tên Canonical với mục đích tạo ra một phiên bản Linux cho người dùng máy tính nói chung. Ubuntu là kết quả của quá trình đó.

Desktop Fedora

Trong nhiều năm, khẩu hiệu của Fedora, là “Freedom. Friends. Features. First”. Dự án này cung cấp một desktop gần như hoàn toàn không có code độc quyền, ngoại trừ các driver nhị phân được tìm thấy trong Linux kernel, cho phép Fedora hỗ trợ phần cứng được tìm thấy trong hầu hết các laptop.

Các nhà phát triển Fedora tập trung vào việc tạo ra những tính năng hướng ra ngoài hệ sinh thái Linux rộng lớn. Vì lý do đó, Fedora thường là nơi giới thiệu những chức năng mà các lựa chọn thay thế sẽ có trong vài tháng tới (hoặc thậm chí trong một số trường hợp, chẳng hạn như việc sử dụng Wayland display server, là vài năm tới).

Desktop Ubuntu

Khẩu hiệu ban đầu của Ubuntu là “Linux for Human Beings” (tạm dịch là: Linux dành cho nhân loại). Mục tiêu là tạo ra một desktop nhắm vào người dùng máy tính hàng ngày, có thể cạnh tranh với Windows và Mac OS X. Canonical đã cố gắng che giấu các khía cạnh kỹ thuật của Linux và cung cấp trải nghiệm rất sáng tạo.

Các phiên bản đầu tiên của Ubuntu đi kèm với trình cài đặt đơn giản, dễ dàng cài đặt Adobe Flash và codec đa phương tiện. Canonical cũng đã nỗ lực rất nhiều để tạo ra một giao diện desktop độc đáo, được gọi là Unity, gây ấn tượng với người tiêu dùng và các nhà cung cấp PC. Công ty này thậm chí đã cố gắng đưa Linux đến với các mẫu điện thoại.

Trong những năm gần đây, Canonical đã từ bỏ hầu hết các dự án này và chuyển trọng tâm sang đám mây.

Việc sử dụng Fedora hoặc Ubuntu có gì thú vị?

Khi so sánh Fedora và Ubuntu, bạn sẽ thấy chúng sử dụng cùng một giao diện desktop theo mặc định. Cách bạn khởi chạy ứng dụng và quản lý các cửa sổ trên cả 2 bản phân phối này cũng gần như giống nhau.

Fedora không thay đổi giao diện cho môi trường desktop GNOME, vì vậy những gì bạn thấy trên Fedora giống với những gì bạn thấy trên GNOME.org.

Ubuntu cung cấp các theme của riêng mình và đi kèm với một dock ứng dụng luôn hiển thị (như hình minh họa trên).

Việc cho rằng cái nào trông tốt hơn hơi mang tính chủ quan, nhưng trên Ubuntu bạn sẽ gặp nhiều điểm không nhất quán.

Dễ sử dụng

Mặc dù, khi mới bắt đầu, Ubuntu có vẻ là một desktop thân thiện hơn, nhưng sự khác biệt giữa hai bản phân phối này đang dần biến mất. Mọi thứ trên Fedora giờ đây chỉ đơn giản là vẫn hoạt động, ngoại trừ việc nói đến driver phần cứng độc quyền.

Ubuntu hưởng lợi từ việc có một cộng đồng hỗ trợ lớn hơn (điều này giúp khắc phục sự cố dễ dàng hơn).

Chu kỳ phát hành và giai đoạn hỗ trợ

Các phiên bản mới của Fedora ra mắt khoảng 6 tháng một lần (sự chậm trễ không phải là điều hiếm khi xảy ra). Mỗi bản phát hành nhận được sự hỗ trợ trong hơn một năm.

Ubuntu có hai phiên bản. Bản phát hành Standard (tiêu chuẩn) ra mắt 6 tháng một lần và nhận được sự hỗ trợ trong 9 tháng. Bản phát hành với sự hỗ trợ dài hạn ra mắt 2 năm một lần và nhận được 5 năm hỗ trợ.

Flavor và Spin

Cả Fedora và Ubuntu đều không “ép buộc” bạn sử dụng GNOME. Có nhiều môi trường desktop khác nhau để lựa chọn. Bạn có thể sử dụng một trong những lựa chọn thay thế này trên Fedora hoặc Ubuntu, bằng cách tải xuống các phiên bản khác nhau cho một trong hai dự án.

Trên Fedora, các biến thể được gọi là Spin và có các tên gọi như Fedora KDE Plasma Desktop Edition và Fedora Xfce Edition. Các phiên bản tương tự của Ubuntu, được gọi là các flavor, mang các tên gọi như Kubfox và Xubfox. Các phiên bản khác của Ubuntu sử dụng quy tắc đặt tên khác, chẳng hạn như Ubuntu MATE và Ubuntu Budgie.

Tải ứng dụng

Cho dù bạn sử dụng Fedora hay Ubuntu, bạn vẫn sẽ phải đến GNOME Software để tải xuống ứng dụng. Đây là một trong những cửa hàng ứng dụng có sẵn cho Linux.

Hầu hết các ứng dụng đều miễn phí và có mã nguồn mở. Ubuntu từ lâu đã trộn lẫn chúng với phần mềm độc quyền, giúp việc tìm kiếm các ứng dụng như Steam hay Spotify dễ dàng và nhanh chóng hơn. Mặc dù nhờ tích hợp Flathub, các ứng dụng như vậy giờ đây cũng dễ dàng cài đặt trên Fedora.

Các kho lưu trữ của Ubuntu có chứa nhiều phần mềm hơn Fedora, nhưng những ứng dụng Linux mà mọi người quen thuộc nhất có xu hướng xuất hiện trên cả hai kho lưu trữ của những bản phân phối này.

Quản lý gói

Trong thế giới Linux, phần mềm được phân phối dưới dạng các gói kỹ thuật số. Những gói này bao gồm các ứng dụng, nhưng cũng có thể là các background library hay những thành phần khác.

Fedora sử dụng định dạng gói RPM, trong khi Ubuntu sử dụng DEB. Bạn có thể tải gói thông qua dòng lệnh. Nếu muốn làm như vậy, bạn sẽ sử dụng DNF trong Fedora hoặc APT trong Ubuntu. Cả hai công cụ đều tương tự nhau.

Định dạng gói ‘phổ quát”

Không có định dạng gói nào hoạt động trên mọi phiên bản Linux, nhưng các nhà phát triển đang nỗ lực để thay đổi điều này. Thật không may, Fedora và Ubuntu mặc định có định dạng gói “phổ quát” khác nhau. Fedora sử dụng Flatpak, còn Ubuntu sử dụng các gói Snap.

Flatpak dường như đã nhận được sự chấp nhận rộng rãi hơn giữa các desktop dựa trên Linux khác nhau, vì vậy bạn có thể tìm thấy phần mềm có sẵn dưới dạng Flatpak chứ không phải là gói Snap. Mặt khác, vì Ubuntu là nhà phát triển phổ biến và tích cực nhất, nên có một số phần mềm chỉ có ở định dạng Snap. Vì đây là các định dạng phổ quát, nên có thể cài đặt các gói Flatpak trên Ubuntu và Snap trên Fedora, chỉ cần thực hiện thêm một vài thao tác.

Số phiên bản

Fedora có xu hướng cập nhật phần mềm trong kho lưu trữ nhanh hơn Ubuntu. Bạn có thể nhận được nhiều bản cập nhật lớn cho những ứng dụng của mình bên cạnh các bản cập nhật hệ thống, thay vì phải chờ 6 tháng để có các bản cập nhật đi kèm với phiên bản tiếp theo của Ubuntu.

Tương tự như vậy, khi một phiên bản mới của Fedora ra mắt, có khả năng những phần mềm mới hơn so với những gì Ubuntu cung cấp ban đầu đã được bao gồm. Đôi khi Ubuntu sẽ đi kèm với phần mềm cũ, do các tinh chỉnh hoặc thay đổi khác mà nó giới thiệu và cần duy trì.

Chơi game

Nếu bạn là một game thủ, Ubuntu sẽ cung cấp cho bạn trải nghiệm dễ dàng hơn. Các nền tảng như Steam và GOG.com hỗ trợ rất tích cực cho Ubuntu, mặc dù có thể chạy các game từ cả hai nền tảng này trên Fedora.

Các game PC cũng có xu hướng là sản phẩm độc quyền và phụ thuộc vào các dịch vụ độc quyền, thường dễ dàng để khởi động và chạy trên Ubuntu hơn. Tuy nhiên, mọi chuyện bắt đầu thay đổi một lần nữa nhờ Flathub, công ty cung cấp các ứng dụng độc quyền cho Fedora mà không cần Fedora phải tự phân phối code.

Người dùng Ubuntu cũng được hưởng lợi từ driver đồ họa độc quyền, dễ cài đặt hơn.

Tạo phần mềm

Fedora cung cấp một môi trường tuyệt vời cho các nhà phát triển. Bạn nhận được một không gian làm việc tương đối ít thay đổi đối với code upstream và truy cập nhanh hơn vào phần mềm mới. Những gì bạn học được trên Fedora cũng liên quan đến CentOS và Red Hat Enterprise Linux, điều mà các quản trị viên hệ thống thường xuyên phải xử lý.

Một vài "biến thể" sắp tới của Fedora, như Fedora CoreOS và Fedora Silverblue, tập trung vào các container. Những nhà phát triển sẽ có được các đặc quyền như khả năng dễ dàng cài đặt, kiểm tra và cấu hình các số phiên bản riêng biệt của cùng một ứng dụng.

Ubuntu hấp dẫn vì nhiều lý do khác nhau. Ubuntu có nhiều khả năng xuất hiện trên các máy chủ không phải doanh nghiệp. Canonical đang nỗ lực để giúp Ubuntu xuất hiện trên nhiều thiết bị Internet of Things hơn.

Tóm lại, toàn bộ hệ điều hành Linux nói chung được coi là lý tưởng cho các nhà phát triển và Fedora hoặc Ubuntu sẽ đáp ứng tốt cho nhu cầu của bạn.

Chạy Fedora hoặc Ubuntu trên máy chủ?

Có phiên bản desktop và máy chủ của cả Fedora và Ubuntu. Mặc dù bạn có thể cài đặt Fedora trên máy chủ, nhưng điều đó không lý tưởng lắm. Các phiên bản mới xuất hiện nhanh chóng và không được hỗ trợ lâu dài, khiến Fedora không phù hợp với các máy ưu tiên sự ổn định trong thời gian dài. Nếu bạn cảm thấy thoải mái với Fedora hơn so với Ubuntu, hãy xem xét việc chạy CentOS, đây là phiên bản phi thương mại của Red Hat Enterprise Linux.

Fedora và Ubuntu: Lựa chọn nào phù hợp với bạn?

Nếu chọn Fedora, khoảng 6 tháng một lần, bạn sẽ nhận được một desktop GNOME “bóng bẩy” cung cấp “thế giới” phần mềm miễn phí mới nhất.

Ubuntu đã mang đến cho người dùng nhiều “cuộc phiêu lưu” trong những năm qua. Rất nhiều giao diện và dịch vụ đã đến và đi. Đôi khi Canonical đưa ra các quyết định hướng đến mục đích thương mại, nhận được phản hồi từ cộng đồng. Và thẳng thắn mà nói, Ubuntu không còn là phiên bản Linux dễ sử dụng nhất hiện nay. Tóm lại, nếu bạn là người mới sử dụng Linux, bạn có thể gặp vấn đề với Fedora hoặc Ubuntu. Nhưng nếu bạn muốn mạo hiểm, có rất nhiều hệ điều hành dựa trên Linux cho người mới bắt đầu để lựa chọn.

Chúc bạn tìm được cho mình lựa chọn phù hợp!