Quản lý các mạng Windows dùng script - Phần 4: Sử dụng Win32_NetworkAdapterConfiguration

Phần 1: Những khái niệm cơ bản
Phần 2: Hoàn chỉnh script
Phần 3: Hiểu về WMI

Sử dụng lớp WMI Win32_NetworkAdapterConfiguration để quản lý các thiết lập TCP/IP trên các mạng Windows thông qua VBScript.

Trong hai phần đầu của loạt bài này chúng ta đã xem xét một số khái niệm cơ bản của kỹ thuật Windows scripting trong quản lý các thiết lập mạng TCP/IP. Để minh hoạ và thực hành, chúng ta đã phát triển một script đơn giản sau với chức năng thay đổi địa chỉ của một bộ điều hợp mạng:

Option Explicit
On Error Resume Next

Dim objWMIService
Dim objNetAdapter
Dim strComputer ' Can specify IP address or hostname or FQDN
Dim strAddress 'Contains the new IP address
Dim arrIPAddress
Dim arrSubnetMask
Dim colNetAdapters
Dim errEnableStatic

'Check for missing arguments

If WScript.Arguments.Count = 0 Then
Wscript.Echo "Usage: ChangeIPAddress.vbs new_IP_address"
WScript.Quit
End If

strComputer = "."
strAddress = Wscript.Arguments.Item(0)
arrIPAddress = Array(strAddress)
arrSubnetMask = Array("255.255.255.0")
Set objWMIService = GetObject("winmgmts:\\" & strComputer & "\root\cimv2")
Set colNetAdapters = objWMIService.ExecQuery("Select * from Win32_NetworkAdapterConfiguration where IPEnabled=TRUE")
For Each objNetAdapter in colNetAdapters
errEnableStatic = objNetAdapter.EnableStatic(arrIPAddress, arrSubnetMask)
Next

'Display result or error code

If errEnableStatic=0 Then
Wscript.Echo "Adapter's IP address has been successfully changed to " & strAddress
Else
Wscript.Echo "Changing the adapter's address was not successful. Error code " & errEnableStatic
End If

Script trên thay đổi địa chỉ IP của một bộ điều hợp mạng, dùng Win32_NetworkAdapterConfiguration, một trong những lớp WMI hữu ích nhất để quản lý cầu hình mạng TCP/IP cho các máy chạy trên nền Windows. Ở phần ba, chúng ta đã dạo một vòng sơ lược qua WMI với những namespace (không gian tên), provider (nhà cung cấp) và class (lớp) của nó. Nhờ đó, chúng ta có thể hiểu kỹ càng hơn những dòng mã nằm ở giữa script:

Set objWMIService = GetObject("winmgmts:\\" & strComputer & "\root\cimv2")

Nếu bạn nhớ lại ở bài trước, dòng này có tác dụng kết nối tới namespace root\cimv2 trên máy cục bộ bằng cách định nghĩa một đối tượng có tên objWMIService và đặt nó bằng với giá trị trả về của phương thức GetObject. Tất nhiên, sau khi kết nối tới namespace này, bạn có thể thu thập thông tin từ nó.

Còn trong bài ngày hôm nay, dòng mã lệnh chúng ta sẽ tập trung vào theo sau dòng trên và sử dụng lớp Win32_NetworkAdapterConfiguration:

Set colNetAdapters = objWMIService.ExecQuery("Select * from Win32_NetworkAdapterConfiguration where IPEnabled=TRUE")

Nhớ lại bạn sẽ thấy, dòng lệnh thứ hai gọi phương thức ExecQuery cho đối tượng objWMIService mà chúng ta đã mô tả ở dòng đầu. Lệnh SELECT được đưa vào phương thức này với vai trò như một tham số. Và tập hợp tất cả cấu hình bộ điều hợp mạng trên hệ thống có giới hạn TCP/IP, được cho phép trên bộ điều hợp sẽ được trả lại và gán bằng biến colNetAdapters. Sau khi có tập hợp này, chúng ta có thể lặp vòng nó bằng lệnh For Each… Nhớ rằng, bạn luôn phải chạy vòng lặp cho các tập hợp dù có tập hợp đó chỉ bao gồm một đối tượng.

Câu hỏi sẽ được đưa ra ở đây là: Chúng ta có thể làm thêm điều gì với lớp Win32_NetworkAdapterConfiguration?

Sử dụng các thuộc tính và phương thức của Win32_NetworkAdapterConfiguration

Bạn đã biết, thuộc tính thể hiện thông tin có thể truy vấn từ một hệ thống dùng WMI. Một lớp WMI càng có nhiều thuộc tính thì thông tin có thể lấy ra từ nó càng nhiều. Lớp Win32_NetworkAdapterConfiguration thực tế có 61 thuộc tính khác nhau. Một trong số chúng là duy nhất, hoàn toàn riêng của Win32_NetworkAdapterConfiguration, còn một số khác là do kế thừa từ nhiều lớp khác. Bạn có thể tìm thấy danh sách hoàn chỉnh các thuộc tính của lớp Win32_NetworkAdapterConfiguration trên MSDN. Khi học về sử dụng Windows scripting để quản lý các mạng Windows dùng script, một điều hết sức quan trọng là cần phải quen với những thông tin WMI trên MSDN như thế này. Hình 1 thể hiện một số thuộc tính của lớp Win32_NetworkAdapterConfiguration:

Hình 1: Một số thuộc tính của lớp Win32_NetworkAdapterConfiguration

Ở hình trên, phần màu vàng minh hoạ là thể hiện thuộc tính nhị phân IPEnabled được kích vào, dùng để nhận dạng tất cả các bộ điều hợp mạng trên hệ thống có giới hạn TCP/IP và được cho phép hoạt động. Thực hiện bằng cách đưa lệnh SQL sau vào như một tham số cho phương thức objWMIService.ExecQuery:

Select * from Win32_NetworkAdapterConfiguration where IPEnabled=TRUE

Lệnh Select * from sẽ mở rộng tính năng cho script bằng cách truy vấn tất cả các thuộc tính khác của lớp. Ví dụ, nếu muốn chọn tất cả bộ điều hợp mạng trên hệ thống có DHCP, đơn giản chỉ cần thay đổi lệnh SELECT như sau:

Select * from Win32_NetworkAdapterConfiguration where DHCPEnabled=TRUE

Thông tin tương tự cũng sẽ được tìm thấy trên một trang MSDN giống như vậy. Hình 2 cho chúng ta thấy điều này:

Hình 2: Thuộc tính DHCPEnabled của lớp Win32_NetworkAdapterConfiguration

Còn các phương thức của lớp thì sao? Nhớ lại rằng phương thức (method) là các hàm gọi đến để thực hiện một số thao tác khác nhau dùng WMI. Kết quả tìm kiếm cho thấy Win32_NetworkAdapterConfiguration cũng có rất nhiều phương thức, tổng cộng là 41. Bạn có thể tìm các phương thức cho lớp này nằm trên cùng một trang bên dưới các thuộc tính, như trong Hình 3:

Hình 3: Các phương thức của lớp Win32_NetworkAdapterConfiguration

Trở lại một chút với phần quan trọng sau trong script:

Set objWMIService = GetObject("winmgmts:\\" & strComputer & "\root\cimv2")
Set colNetAdapters = objWMIService.ExecQuery("Select * from Win32_NetworkAdapterConfiguration where IPEnabled=TRUE")
For Each objNetAdapter in colNetAdapters
errEnableStatic = objNetAdapter.EnableStatic(arrIPAddress, arrSubnetMask)
Next

Đầu tiên chúng ta dùng thuộc tính IPEnabled của lớp Win32_NetworkAdapterConfiguration để trả về tập hợp các bộ điều hợp mạng có giới hạn TCP/IP và được cho phép hoạt động. Sau đó gọi phương thức EnableStatic của cùng lớp này để thay đổi địa chỉ IP và subnet mask của các bộ điều hợp mạng này, dùng các biến mảng arrIPAddress và arrSubnetMask, đã được định nghĩa trước đó trong script. Chúng ta sẽ cần phải thêm hai biến vào như là các tham số cho phương thức này. Đơn giản là bởi khi kích vào liên kết EnableStatic trong Hình 3 ở trên, trang MSDN hiển thị thông tin như Hình 4, cung cấp cho chúng ta những điều cần thiết để có thể sử dụng được lớp này:

Hình 4: Thông tin chi tiết về phương thức EnableStatic của lớp Win32_NetworkAdapterConfiguration

Không chỉ cung cấp cho chúng ta cú pháp về cách gọi lớp, MSDN còn cho chúng ta biết giá trị trả về và cách biên dịch các điều kiện lỗi khác có thể phát sinh. Đó là lý do vì sao chúng ta dùng biến lỗi trong dòng sau ở script:

errEnableStatic = objNetAdapter.EnableStatic(arrIPAddress, arrSubnetMask)

Và đó cũng là lý do vì sao chúng ta sử dụng các dòng sau để ghi nhận mã lỗi nếu có lỗi nào đó xuất hiện khi script chạy:

If errEnableStatic=0 Then
Wscript.Echo "Adapter's IP address has been successfully changed to " & strAddress
Else
Wscript.Echo "Changing the adapter's address was not successful. Error code " & errEnableStatic
End If

Một lần nữa chúng ta có thể mở rộng thêm tính năng cho script bằng cách gọi một số phương thức khác của lớp. Ví dụ, nếu muốn ngắt NetBIOS qua TCP/IP (NetBT) trên tất cả các bộ điều hợp mạng có giới hạn TCP/IP, chúng ta có thể dùng phương thức SetTcpNetbios như ở Hình 5:

Hình 5: Phương thức SetTcpipNetbios của lớp Win32_NetworkAdapterConfiguration

Kích chuột lên một liên kết trong trang MSDN ở trên, nó sẽ mở ra với các thông tin hướng dẫn sử dụng phương thức (Hình 6):

Hình 6: Thông tin chi tiết về phuơng thức SetTcpipNetbios

Chúng ta có thể thấy rằng nếu muốn loại bỏ NetBT trên các bộ điều hợp, tất cả việc cần làm là thay đổi dòng sau trong script:

errEnableStatic = objNetAdapter.EnableStatic(arrIPAddress, arrSubnetMask)

thành:

errEnableStatic = objNetAdapter.SetTcpipNetbios(2)

Sau khi thực hiện thay đổi này và “dọn dẹp” script bằng cách loại bỏ các biến không còn cần dùng đến, đặt lại tên cho các biến khác, chúng ta có script sau, có thể ngắt NetBT trên tất cả các bộ điều hợp mạng đã nói ở trên:

'=========================
' NAME: DisableNetbios.vbs
'
'AUTHOR: Mitch Tulloch
'DATE: December 2006
'
'ARGUMENTS:
'1. None
'=========================-

Option Explicit
On Error Resume Next

Dim objWMIService
Dim objNetAdapter
Dim strComputer ' Can specify IP address or hostname or FQDN
Dim colNetAdapters
Dim errDisableNetbios

strComputer = "."
Set objWMIService = GetObject("winmgmts:\\" & strComputer & "\root\cimv2")
Set colNetAdapters = objWMIService.ExecQuery("Select * from Win32_NetworkAdapterConfiguration where IPEnabled=TRUE")
For Each objNetAdapter in colNetAdapters
errEnableStatic = objNetAdapter.SetTcpipNetbios(2)
Next

'Display result or error code

If errDisableNetbios=0 Then
Wscript.Echo "NetBIOS has been successfully disabled on the adapters"
Else
Wscript.Echo "Disabling NetBIOS was not successful. Error code " & errDisableNetbios
End If

Hãy xem nó hoạt động ra sao. Hình 7 hiển thị thẻ WINS của hộp thoại Advanced TCP/IP Properties cho kết nối vùng cục bộ (Local Area Connection) trên máy Windows Server 2003:

Hình 7: Các thiết lập NetBIOS cho TCP/IP trên máy Windows Server 2003

Chú ý là thiết lập NetBT hiện thời cho máy này là “Default” tương ứng với giá trị 0 của phương thức SetTcpipNetbios (xem Hình 6 ở trên). Copy script mới vào Notepad (nhớ tắt chức năng Word Wrap) và ghi nó với tên file DisableNetbios.vbs. Sau đó chạy script này trên máy chủ của chúng ta trong cửa sổ dòng lệnh Command Prompt dùng cscript (Hình 8):

Hình 8: Ngắt NetBIOS cho TCP/IP dùng một script

Bây giờ hãy xem liệu nó có hoạt động không. Chúng ta cần đóng các trang thuộc tính TCP/IP và mở lại chúng để làm mới thiết lập NetBT trong giao diện GUI, có dạng như hình dưới (Hình 9):

Hình 9: NetBT đã được loại bỏ thành công

Kết luận

Cách tốt nhất để học Windows scripting là xây dựng các ví dụ thực tiễn. Bạn nên làm các bài tập sau để củng cố những gì đã học trong bài này:

1. Thay đổi script, dùng các tham số như DisableNetbios.vbs 1 để dùng NetBT, DisableNetbios.vbs 2 để loại bỏ nó và DisableNetbios.vbs 0 để trả nó về thiết lập mặc định dùng DHCP để xác định xem liệu NetBT được dùng hay bị loại bỏ trên bộ điều hợp.

2. Chỉnh sửa lệnh SELECT trong script để chọn các bộ điều hợp mạng dựa trên một số thuộc tính khác của lớp Win32_NetworkAdapterConfiguration, và chỉnh sửa nâng cao hơn để gọi một số phương thức khác của lớp thực hiện một số thao tác khác trên cấu hình TCP/IP của các bộ điều hợp mạng.

3. Tìm kiếm trên MSDN để biết thêm về các lớp WMI khác có thể sẽ rất hữu ích trong các hoạt động quản trị Windows khác.

Phần 5: Vượt qua thử thách
Phần 6: Những bước đầu tiên về scripting remote
Phần 7: Xử lý sự cố lỗi
Phần 8: Xử lý lỗi kịch bản điều khiển từ xa bằng Network Monitor 3.0
Phần 9: Tìm hiểu kịch bản điều khiển xa
Phần 10: Các thủ thuật của kịch bản điều khiển xa
Phần 11: Các thủ thuật kịch bản khác
Phần 12: Các thuộc tính của lớp WMI
Phần 13: Kịch bản trả về tất cả các giá trị