Những khoảnh khắc kỳ diệu của web (phần 2)

Những khoảnh khắc diệu kỳ của web (Phần 1)

Sự ra đời của wiki, những trang nhật ký điện tử tường thuật sự thảm khốc của cơn bão Katrina, những trải nghiệm đầu tiên với dịch vu webmail tiện dụng... Tưởng chừng đơn giản, nhưng đó lại là những cột mốc vô cùng quan trọng trong chặng đường phát triển của web.

8. Dịch vụ web mail Oddpost ra đời (16/2/2003)

Năm 2003, bất cứ ai sử dụng Hotmail và Yahoo mail có lẽ cũng đều có một chương trình email desktop. Đó là bởi việc sử dụng các dịch vụ web mail còn nhiều bước rắc rối. Để tạo ra một vài thay đổi trong inbox – như sắp xếp một tin nhắn trong một thư mục hoặc xóa thư rác - đòi hỏi nhiều lần click chuột và có một chuyến chu du vòng quanh các máy chủ của dịch vụ, sau đó, bạn sẽ ngồi gõ và chờ đợi.

Oddpost kiểm soát nhằm tạo ra một dịch vụ Webmail giúp người dùng có cảm giác như thể nó đang chạy trong ổ cứng của bạn. Bạn có thể kéo và thả những file tin để sắp xếp hộp thư của mình và xem nhanh những tin nhắn. Yahoo rất thích ý tưởng đó và đã mua lại công ty này. Sau đó, hãng đã sử dụng công nghệ này để xây dựng nền tảng cho dịch vụ mail mới của mình.

9. Công bố danh sách của Craig Newmark (24/10/1995)

Như nhiều sự kiện web có ảnh hưởng đến sau này, Craiglist cũng từng bị cho rằng không tưởng về mặt sản sinh lợi nhuận.

Tháng 3/195, Craig Newmark từ bỏ công việc của một kiến trúc sư phần mềm cho Charles Schwab tại San Francisco và bắt đầu khởi nghiệp bằng một danh sách thư tín. Tại đây người đăng ký có thể chia sẻ thông tin về những sự kiện văn hóa thú vị trên Bay Area.

Khi danh sách này tăng lên, người ta bắt đầu gửi những tin nhắn tìm nhà, việc và những chủ đề khác. Tháng 10 năm đó, Craig biến danh sách cá nhân của mình thành một website công với địa chỉ Cnewmark.com.

Tháng 9/1997, danh sách của Craig trở thành Craiglist.org. Đầu năm 1998, trang này bắt đầu thu phí đối với những danh mục việc làm và năm 1999, Craig.org trở thành công ty và bắt đầu trả công cho nhân viên.

Ngày nay, có 450 chi nhánh của Craiglist tại 50 quốc gia và hơn 25 triệu người truy cập mỗi tháng. Dịch vụ này đã để lại dấu ấn và đưa thị trường quảng cáo rao vặt ra khỏi những tờ báo giấy.

10. Friendster tạo sự kết nối (tháng 3/2003)

MySpace thì rộng lớn, còn Facebook lại đầy hấp dẫn. Tuy nhiên, không một dịch vụ nào trong số hai cái tên nêu trên hay bất kỳ một mạng xã hội nào khác có được như ngày nay nếu như không có Friendster.

Khai trương cổng kỹ thuật số ra công chúng vào tháng 3/2003, đây là trang web đầu tiên khám phá nhưng quan hệ kết nối giữa những người dùng.

Nhà sáng lập Jonathan Abrams cho biết ông nảy ra ý tưởng về Friendster chính từ tình trạng nặc danh trên những trang web mai mối.

“Tôi muốn đem lại một trải nghiệm khác cho thế giới trực tuyến mà ở đó có sự tích hợp giữa thế giới online và offlie. Bạn có thể mang cuộc sống thực của mình lên web, qua đó bạn có thể tạo ra những mối quan hệ như ngoài đời thực”. Ông nói.

Ý tưởng này đã nhanh chóng bùng nổ. Tháng 7/2003, Friendster đã có hơn 1 triệu người dùng. Tuy nhiên, việc kết nối giữa nhiều người dùng đã khiến trang web này lâm vào bế tắc và nhanh chóng bị các đối thủ khác vượt mặt.

11. Wiki đăng bài viết đầu tiên (15/1/2001)

Tất cả mọi người đều là chuyên gia. Đó là một thành ngữ không thể nào đúng hơn với Wikipedia – bộ sách bách khoa trực tuyến mà tất cả mọi người đều có thể viết hoặc sửa bài thuộc bất kỳ lĩnh vực nào không tính đến mức độ am hiểu của cá nhân. Hiện tại, Wikipedia có tới hơn 2 triệu bài viết bằng tiếng Anh (trong tổng số hơn 7 triệu bài viết) thuộc tất cả các lĩnh vực từ A cho tới Z.

Mặc dù, Jimmy Wales, “cha đẻ” của Wikipedia, không nhớ bài viết đầu tiên trên Wikipedia là gì nhưng anh cho biết từ đầu tiên mà anh gõ trong phần mềm wiki là "Hello World" (Xin chào thế giới).

12. eBay hoàn thành cuộc đấu giá đầu tiên (3/9/1995)

Cách đây không lâu, phương thức duy nhất để có thể tống khứ những vật dụng cũ ra khỏi ga ra ô tô là mở một cuộc đấu giá trong sân vườn nhà. eBay đã thay đổi tất cả điều đó. Hiện có hàng chục ngàn doanh nghiệp vừa và nhỏ sử dụng eBay như mặt tiền chính của cửa hàng, mang thương mại điện tử đến với mọi người.

Lần theo lịch sử của eBay, vật đầu tiên được bán đấu giá chính là chiếc kim laser bị gãy được bán với giá 14,83 USD. Sau đó, những vụ giao dịch trị giá hàng tỷ USD đã được hoàn thành.

Tuy nhiên, eBay cũng là trang đầu tiên tạo ra một hệ thống danh tiếng được thừa nhận trên Net, theo Chris Dellarocas, giáo sư kinh tế trường đại học Maryland - người chuyên nghiên cứu sự hình thành danh tiếng trên thế giới online, nhận xét.

13. Blog từ tâm bão về những người sống sót ở New Orleans (28/8/2005)

Khi cơn bão cấp 5 tràn qua New Orleans, Michael Barnes viết: “Chúng tôi đang đứng trên tầng 10 và 11 của toàn nhà nằm trên Poydras Ave, ngay sát St.Charles. Chúng tôi có máy phát điện và hàng tấn thực phẩm cùng nước uống. Tất cả chỉ có 5 người. Tôi không chắc chắn kết nối Internet bị ảnh hưởng ra sao. Tốc độ gió là 175km/h, có lúc lên tới 215km/giờ. Nguy hiểm thực sự không phải là gió mà là những cơn sóng từ ngoài Vịnh đang tiến vào nhấn chìm thành phố”.

Trong 5 ngày, Barnes và những người làm việc cùng anh đã cung cấp những bản tin trực tiếp, những hình ảnh về cơn bão lịch sử. Hàng chục ngàn cư dân mạng đã truy cập blog mỗi ngày, đọc và xem những bản tin không thể có trên CNN hay trong tờ New York Times.

14. Jerry và David đánh dấu Web (tháng 2/1994)

Đầu năm 1994, 2 sinh viên trường đại học Stanford là Jerry Yang và David Filo đã đăng tải một danh sách những trang web yêu thích của họ lên web. Thời điểm chính xác đưa các liên kết lên mạng đã bị lãng quên nhưng cái tên gốc của danh sách đó vẫn còn được nhắc tới: Jerry and David's Guide to the World Wide Web (Hướng dẫn vào thế giới WWW của Jerry và David). Tháng 4/1994, danh sách này có cái tên mới: "Yet Another Hierarchical Officious Oracle", hay gọi ngắn gọn là Yahoo!.

Yahoo đã tiên phong trong việc lập catalog web với mục đích cung cấp những loại đường dẫn của tất cả các trang Tuy nhiên, đó là một điều không thể, Yahoo đã "tái sinh" trở thành một cổng web, tổng hợp các đường dẫn tìm kiếm, tin tức, nhắn tin nhanh, e-mail, hosting hình ảnh, tìm việc và một số dịch vụ khác. Trong khi những đối thủ khác như Lycos hay Excite chết dần chết mòn hoặc bị các công ty lớn “nuốt gọn” thì Yahoo vẫn không ngừng lớn mạnh. Và đến thời điểm này, Yahoo vẫn là một gã khổng lồ và là một cái tên không thể thiếu trong lịch sử web.

15. Scandal Lewinsky trên Drudge (11giờ 32 sáng, 17/1/1998)

Một ngày sau khi Newsweek bác bỏ một vụ scandal mới đang diễn ra tại Nhà trắng dưới thời Clinton thì The Drudge Report lại nhắc đến Monica Lewinsky. Đây là ví dụ tiêu biểu đầu tiên chứng minh web vượt xa các phương tiện truyền thông quốc gia, và hẳn nhiên, nó cũng không phải là ví dụ cuối cùng.

Khi những chiếc máy điện báo có thể thay thế hoàn toàn cho pony express (phương thức chuyên giao thư bằng ngựa) thì các phương tiện thông tin đại chúng truyền thống cũng nhận ra rằng họ khó có thể cạnh tranh được với Net và bắt đầu một cuộc hành trình vượt qua chính mình bằng chá xuất bản những bài bào mới trên web và sau đó mới cho in ấn. Một số khác tuy không chuyển hẳn sang web thì cũng phải tự làm mới mình hoặc chọn cả 2 cách: truyền thống và online. Một kỷ nguyên tin tức trên web bắt đầu.

Mai Dinh