Nếu bạn đang dùng những GPU này, đã đến lúc nên nâng cấp rồi

Có những dòng card đồ họa “trâu bò” đến mức bạn có thể dùng chúng suốt nhiều năm liền mà vẫn ổn. Chẳng hạn, tôi từng gắn bó với chiếc NVIDIA 8800GT suốt nhiều năm mà không cần đổi, phần lớn nhờ vào vòng đời kéo dài của Xbox 360 và PlayStation 3, cùng việc các tựa game đa nền tảng vẫn hỗ trợ tốt.

Tuy nhiên, dù mạnh mẽ đến đâu thì một GPU cũng sẽ tới lúc không còn “đáng” để giữ lại nữa – trừ khi bạn không có nhu cầu chơi game mới. Nếu bạn vẫn đang chạy một trong những card dưới đây, có lẽ đã đến lúc sắm một “chiến mã” mới rồi.

GPU kiến trúc Maxwell

Để dễ hình dung, kiến trúc Maxwell của NVIDIA chính là nền tảng cho con chip SoC trong chiếc Nintendo Switch đời đầu – mà ngay cả khi ấy, nó đã khá “già nua”. Về card đồ họa, đây là dòng GeForce 900-series, với huyền thoại GTX 980 từng một thời làm mưa làm gió.

Dù các tựa game cũ vẫn chạy ổn trên Maxwell, nhưng dung lượng VRAM hạn chế (thường chỉ 4GB) và việc NVIDIA ngừng cập nhật driver khiến những card này bắt đầu đuối, ngay cả ở độ phân giải 720p hoặc 1080p. Thật khó để chơi mượt game hiện đại trên GTX 980, dù hiệu năng thô vẫn ngang ngửa Xbox Series S hay GTX 1660.

GPU kiến trúc Pascal

Dòng Pascal – đặc biệt là GeForce 10-series – là một cột mốc quan trọng. Nó mang lại cú nhảy vọt cả về hiệu năng lẫn hiệu suất điện năng, đánh dấu thời kỳ mà laptop gaming thực sự “ra dáng”. Tôi từng dùng chiếc Alienware GTX 1070 Ti, và nó mạnh ngang ngửa nhiều dàn PC đời trước.

Các mẫu GTX 1060, 1070, 1080 vẫn xuất hiện phổ biến trong khảo sát phần cứng Steam, và tới nay vẫn có thể dùng tốt. Tuy nhiên, từ tháng 10/2025, NVIDIA đã ngừng hỗ trợ driver Game Ready cho Pascal (theo Tom’s Hardware), nghĩa là chúng đang dần bị “khai tử”.

Những chiếc GTX 1080/1080 Ti ra mắt năm 2016–2017 thực sự đã có hành trình huy hoàng. Nhưng sẽ rất khó để một card đồ họa đời mới nào có thể duy trì sức mạnh và độ bền gần 10 năm như vậy nữa.

Radeon RX 500 Series

Không chỉ NVIDIA, AMD cũng từng có một thế hệ GPU “trâu” – đó là dòng RX 500, gồm RX 570 và RX 580. Những card này vẫn có hiệu năng khá ổn cho game 1080p, nhưng do chỉ còn hỗ trợ driver cơ bản và thiếu các tính năng tối ưu hiệu suất mà game hiện đại tận dụng (trên kiến trúc RDNA), trải nghiệm chơi game đã không còn tốt. Nhất là khi AMD hiện cũng đang bắt đầu ngừng hỗ trợ cho RDNA và RDNA 2, thì có thể nói dòng RX 500 đã chính thức “hết thời”.

Card có 8GB VRAM hoặc ít hơn

Nếu bạn đang dùng GPU có 8GB VRAM, vẫn có thể chơi mượt ở 1080p hoặc 1440p (với thiết lập đồ họa vừa phải). Nhưng các card dưới ngưỡng này gần như không còn khả thi với game hiện đại.

Thật tiếc, bởi các GPU 8GB như RTX 3070 Ti hay RX 6700 vẫn rất mạnh về mặt hiệu năng. Tuy nhiên, với những engine “ngốn” VRAM như Unreal Engine 5, tuổi thọ thực tế của chúng sẽ khó mà kéo dài như thế hệ 10-series hay RX 500.

RTX 20-series – Ray Tracing không còn “đủ sức”

Dòng RTX 20-series là thế hệ đầu tiên hỗ trợ ray tracing thời gian thực và AI upscaling, giúp PC vượt xa console cùng thời như PlayStation 5 hay Xbox Series X/S, và mở ra kỷ nguyên mới cho ngành GPU.

Nếu bạn sở hữu card 20-series với đủ VRAM, chúng vẫn dùng tốt cho các game không bật ray tracing. Tuy nhiên, nhiều tựa game hiện nay yêu cầu RT để hiển thị đúng, trong khi RTX 2060 hay 2070 lại không đủ mạnh để chạy mượt ở chế độ này. Ngay cả RTX 2080 Ti cũng chỉ ngang hiệu năng thô của card tầm trung đời 40–50, nhưng tụt xa khi bật RT.

Thực tế, chỉ đến hiện tại, các GPU của NVIDIA và AMD mới có thể coi là chín muồi về ray tracing. Vì vậy, nếu bạn từng mua card 20-series chỉ vì tính năng này, thì bây giờ chính là lúc hợp lý để nâng cấp.

Tất nhiên, bạn không nhất thiết phải nâng cấp chỉ vì tôi nói thế – hay vì hãng sản xuất hay nhà phát triển game khuyên bạn làm vậy. Nếu GPU của bạn vẫn đáp ứng đủ nhu cầu, cứ tiếp tục dùng đến khi quạt ngừng quay và mối hàn nứt gãy cũng chẳng sao. Bởi sau cùng, dùng hết giá trị của đồng tiền bỏ ra mới là cách chơi khôn ngoan nhất.