Lướt web ẩn danh an toàn như thế nào?

Một số phương pháp giúp bạn tự bảo vệ mình trước các nhân viên an ninh hay một kẻ nào đó có ý định theo dõi quá trình lướt web của bạn.

Trước kia người ta thường truyền tụng: “Trên Internet không ai biết bạn thực là ai”. Nhưng bây giờ xác định nhân thân của một con người trên mạng đã trở nên hết sức đơn giản.

Chưa bao giờ các tổ chức chính phủ, website hay doanh nghiệp tư nhân muốn theo dõi chính xác hoạt động của người dùng khi lướt Web, các địa chỉ website họ ghé thăm lại dễ dàng như hiện nay. Từ nguồn thông tin này, họ có thể xây dựng nhiều profile (hồ sơ cá nhân) nâng cao về sở thích, sở ghét và cả thói quen riêng tư của bạn nữa.

Và, với nhu cầu tìm thông tin trực tuyến trên nhiều website như Google, Yahoo … ngày càng cao như hiện nay, thông tin riêng tư của bạn dễ bị dòm ngó hơn bao giờ hết.

Nhưng như thế không có nghĩa là bạn đã và sẽ trở thành nạn nhân. Một số phương thức dưới đây giúp bạn có được thói quen lướt mạng ẩn danh, bảo vệ được thông tin trực tuyến riêng tư của mình. Chắc hẳn bạn sẽ tự tìm thấy cho mình một cách thức phù hợp.

Đầu tiên, họ có thể biết gì về bạn?

Mỗi khi lướt Web, bạn sẽ đặt mình vào thế mở cho nhiều kẻ tò mò có mục đích dòm ngó. Họ sẽ theo dõi quá trình “đi lại” trực tuyến trên mạng, biết hệ điều hành và trình duyệt bạn đang sử dụng thuộc loại gì, tìm ra tên máy, khám phá được các website bạn vừa ghé thăm, kiểm tra danh sách History, nghiên cứu kỹ lưỡng bộ nhớ Cache, kiểm tra địa chỉ IP và sử dụng nó để biết thông tin cơ bản như khu vực địa lý... Ở một mức độ nhất định, đời sống Internet giống như một cuốn sách mở, ghi dấu ấn ở từng chỗ bạn đi qua.

Các website sử dụng nhiều kỹ thuật khác nhau để thu gom và tập hợp các thông tin cá nhân trực tuyến. Trong đó, hai kỹ thuật cơ bản nhất là kiểm tra địa chỉ IP và đặt cookie lên máy tính người dùng. Kết hợp địa chỉ IP với cookie sẽ giúp tạo hồ sơ cá nhân dễ dàng hơn.

Nếu muốn biết kiểu thông tin nào thường được các website thu thập, hãy xem hai website dưới đây. Họ thường theo dõi rất kỹ trình duyệt web của bạn, và giờ xem họ tìm thấy những gì.

• Privacy Analysis of Your Internet Connection: thu thập và hiển thị thông tin cơ bản, như hệ điều hành, độ phân giải màn hình, website được ghé thăm trước đó, các cài đặt hệ thống thông thường...

• BrowserSpy: thậm chí còn nghiên cứu sâu hơn về hệ thống và ghi nhận cả các thông tin như: liệu có một số phần mềm thông dụng trên máy (RealPlayer, Adobe Acrobat) không, phiên bản sử dụng là bao nhiêu.

Một số thông tin cá nhân các website có thể tìm ra trên
Privacy Analysis of Your Internet Connection

Tự bảo vệ mình: lướt web ẩn danh

Biện pháp tốt nhất để đảm bảo rằng các website không thể thu thập thông tin cá nhân về bạn và máy tính của bạn là lướt web ẩn danh. Bạn chỉ cần dùng một proxy server nặc danh làm trung gian chắn giữa bản thân mình và các website sẽ ghé thăm.

Khi sử dụng proxy server nặc danh, trình duyệt không liên hệ trực tiếp với website. Thay vào đó, trình duyệt sẽ cho proxy server biết website nào bạn muốn sử dụng, proxy server sẽ liên hệ với website. Khi xem thông tin trên một trang web, bạn không xem nó trực tiếp từ website. Trang web được phân phối tới bạn thông qua proxy server. Trình duyệt không bao giờ liên hệ trực tiếp với Web server nắm giữ các website bạn đang xem. Website sẽ thấy địa chỉ IP của proxy server chứ không phải địa chỉ IP thực của máy tính. Nó không thể đọc các cookie, xem danh sách History hay kiểm tra clipboard và bộ nhớ Cache vì máy tính không được liên hệ trực tiếp. Bạn có thể lướt web an toàn mà không gặp phải bất cứ theo dõi nào.

Có ba cách chính trong sử dụng proxy server. Bạn có thể cấu hình trình duyệt với vai trò như một server (có thể sử dụng phần mềm hỗ trợ để cấu hình); hoặc vào một website “ẩn danh” để liên hệ với server; hoặc download phần mềm đảm bảo ẩn danh cho bạn khi sử dụng Internet. Chúng ta sẽ cùng theo xem xét cụ thể từng phương thức.

Tự ẩn danh với Tor

Phần mềm miễn phí tốt nhất giúp bạn ẩn danh khi lướt Web hiện nay là Tor. Với Tor, tất cả các liên lạc (không chỉ lướt Web mà có thể là trình tin nhắn tức thời hay nhiều ứng dụng khác) đều được đưa ra ngoài, bao quanh một mạng khổng lồ của các server Tor, gọi là “router onion”. Hoạt động này được tiếp diễn cho đến khi tất cả các website hoặc cá nhân tò mò không thể theo dõi được hoạt động của bạn mới thôi.

Cài đặt Tor khá dễ dàng. Trong gói phần mềm Tor download về còn có một số phần mềm khác liên quan như Privoxy, một chương trình proxy. Tất cả các phần mềm đều được tự cấu hình. Vì thế bạn không cần phải làm việc nhiều với các thiết lập cổng hay đường. Khi chạy, Tor có một biểu tượng nhỏ trên khay hệ thống. Để khởi động Tor, kích đúp vào biểu tượng đó, chọn Star từ menu hiện ra; muốn ngừng thì bạn cũng thực hiện tương tự, kích đúp chuột vào biểu tượng và chọn Stop.

Lướt Web với Tor cũng giống như sử dụng Internet bình thường. Nếu chưa tin tưởng, bạn có thể thay đổi thường xuyên “nhân dạng” Tor để gây khó khăn hơn cho những kẻ muốn dòm ngó và dò tìm tung tích của bạn. Chỉ cần kích phải chuột vào biểu tượng Tor, sau đó chọn “New Identity” là xong.

Tor còn có một công cụ về băng thông khá thú vị. Nó không có tác dụng gì liên quan đến ẩn danh mà thay vào đó là chức năng minh hoạ băng thông sử dụng. Kích phải chuột lên biểu tượng Tor, chọn Bandwidth Graph. Bạn có thể thấy hoạt động công cụ này, cùng với menu ngữ cảnh chuột phải.

Với người dùng FireFox, nên download Torbutton. Công cụ này sẽ giúp bạn bật/tắt Tor trực tiếp từ bên trong trình duyệt.

Tuy nhiên ở Tor có một hạn chế: đôi khi nó sẽ làm giảm tốc độ lướt Web của bạn. Nhưng nếu bảo vệ thông tin cá nhân được ưu tiên hơn, bạn nên dùng nó.

Tor giữ thông tin cá nhân an toàn khi lướt Web với mở rộng minh hoạ băng thông

Các website cho phép bạn lướt Web ẩn danh tự do

Một số website cung cấp miễn phí công cụ lướt Web ẩn danh qua các proxy server. Lợi ích từ hoạt động này thì đã rõ: dù bạn dùng Web lúc nào và ở đâu, bạn luôn được ẩn danh. Nhưng cũng có một số điểm hạn chế. Tốc độ có xu hướng chậm hơn, và trong một số trường hợp là rất chậm. Khi sử dụng các website này, một số không hiển thị chính xác và phù hợp như mong đợi.

Cách thức hoạt động của các website khá giống nhau. Mở website ra, trong một ô, gõ tên website bạn muốn ghé thăm, sau đó bạn có thể lướt Web ẩn danh thoải mái. Website sẽ thực hiện công việc dùng proxy server ẩn danh cho bạn.

The Cloak là một website như vậy. Nó cho phép bạn tuỳ biến một cách chính xác cách ẩn danh, sử dụng hay loại bỏ kỹ thuật lướt Web nào; đồng thời còn có thể bảo vệ bạn với một số phương thức khác như tắt Java, JavaScript, hay thậm chí loại bỏ banner quảng cáo. Như trong hình minh hoạ bên dưới, bạn có thể tự cấu hình tất cả trước khi bắt đầu lướt Web.

Cấu hình lướt Web nặc danh với Cloak

Sau khi cấu hình xong, gõ địa chỉ website muốn sử dụng, bạn sẽ được ẩn danh. Để ý thanh Address trên trình duyệt, bạn sẽ thấy có một đường dẫn URL khá lạ, chứa URL của Cloak và cả website bạn đang muốn dùng. Ví dụ, nếu muốn vào website của CNN, bạn sẽ thấy đường dẫn có dạng:

http://www.the-cloak.com/Cloaked/+cfg=31/http%3A//www.cnn.com/

Chú ý là nếu muốn ẩn danh trong suốt thời gian lướt Web, sau khi đã vào website đầu tiên từ Cloak, bạn chỉ được kích vào các liên kết. Nếu gõ URL trực tiếp vào thanh địa chỉ, Cloak sẽ không hoạt động nữa.

The Cloak miễn phí nhưng lại có một vài hạn chế. Bạn sẽ lướt web chậm hơn bình thường và việc chậm lại đó ngày càng rõ nhận thấy. Một trong những lý do chậm ở đây là website phải đăng ký trả phí dịch vụ và do đó nó sẽ giảm dần lượng người dùng miễn phí. Và website này có thể sẽ giới hạn lượng thời gian lướt webs ẩn danh của bạn, điều đó còn phụ thuộc vào có bao nhiêu người dùng truy cập vào cùng lúc.

Sử dụng proxy ẩn danh trong trình duyệt

Nếu bạn không thích bị áp đặt giới hạn khi sử dụng thông qua website như Cloak hay bất kỳ một dịch vụ nào khác tương tự khi cần lướt web ẩn danh, bạn có thể dễ dàng thiết lập chính trình duyệt của mình sử dụng máy chủ proxy ẩn danh khi lướt web.

Để sử dụng máy chủ proxy ẩn danh trong trình duyệt, đầu tiên bạn cần tìm một máy chủ proxy thích hợp. Có hàng trăm máy chủ server miễn phí công cộng có thể sử dụng nhưng rất nhiều trong số đó đã down hoặc rất chậm khi sử dụng. Một vài website có cung cấp danh sách proxy như Public Proxy Servers và danh sách máy chủ proxy của Atom InterSoft. Nếu muốn tìm kiếm nhiều hơn nữa bạn có thể sử dụng công cụ tìm kiếm Google.

Với tôi thì tôi thích danh sách Atom InterSoft hơn bởi nó cung cấp nhiều thông tin hơn về từng máy chủ. Thêm nữa là danh sách này có tỉ lệ sử dụng được cao hơn và lại có công cụ kiểm tra xem proxy đó còn hoạt động hay không.

Sau khi tìm được máy chủ proxy thích hợp bạn có thể điều chỉnh trình duyệt của mình.

Trong Internet Explorer, chọn Tools > Internet Options, chọn tab Connections > LAN Settings. Đánh dấu tích vào ô “Use a proxy server for your LAN”. Tại phần Address nhập vào địa chỉ IP của proxy. Tại Port nhập vào số cổng, đánh dấu vào ô “Bypass proxy server for local addresses” vì bạn sẽ không cần ẩn danh trong chính mạng nội bộ. Kích hai lần OK để đóng cửa sổ. Giờ thì bạn có thể lướt web một cách an toàn vì máy chủ proxy sẽ bảo vệ các thông tin cá nhân của bạn. Khi sử dụng proxy như thế này, bạn có thể sẽ lướt web chậm hơn, điều đó còn phụ thuộc vào proxy sử dụng.

Thiết lập lướt web ẩn danh trong Internet Explorer

Trong FireFox, chọn Tools > Advanced, kích vào tab Network và chọn nút Settings. Tiếp theo là “Manual proxy configuration” và nhập thông tin proxy vào (địa chỉ IP, mã số cổng) và ấn OK hai lần.

Các vấn đề với proxy server ẩn danh

Nếu đã thiết lập trình duyệt sử dụng các proxy ẩn danh như hướng dẫn ở trên, bạn cần quan tâm đến một số nguy hiểm tiềm ẩn. Về mặt lý thuyết, hacker hoàn toàn có thể thiết lập proxy server, sau đó dùng nó để đóng gói thông tin và website bạn đã ghé thăm. Nếu gõ username, password, có thể bạn còn bị ăn cắp thông tin.

Mặc có sự kiện nào diễn ra trong thực tiễn được ghi nhận để chứng thực khả năng này, nhưng điều đó hoàn toàn có thể xảy ra. Tuy nhiên sử dụng một số phần mềm như Tor hay proxy server miễn phí như Cloak không đặt bạn vào tình thế nguy hiểm. Chỉ khi sử dụng các proxy server công cộng, khả năng đó mới có thể xảy đến.

Bạn phải đối phó với tình huống này ra sao? Trước khi dùng một proxy server, hãy tìm kiếm trên Google về tên và địa chỉ của nó để xem liệu có bài báo, thông tin nào cho thấy hacker đã từng dùng nó hay không. Ngoài ra có thể sử dụng một server với chú ý là nằm trên danh sách trong một thời gian dài. Bởi vì hacker thường không thích chạy liên tục một server quá lâu mà không bắt hay tắt nó đi.

Bạn cón có thể làm được gì?

Có một số cách khác giúp bạn bảo vệ hoạt động trực tuyến ẩn danh. Nếu bạn lo lắng rằng các tìm kiếm của mình có thể bị lưu giữ lại và bị các hãng tìm kiếm hay các tổ chức chính phủ khai thác sử dụng, hãy xem bài “7 các giữ Search History của bạn an toàn”.

Nếu muốn gửi e-mail ẩn danh để không ai có thể tìm ra là cái gì đã được gửi, bạn có thể dùng bộ gửi thư như AnonEmail của Anonymouse (dựa trên nền tảng Web) hoặc QuickSilver (có thể download về).

Ngoài ra còn có khá nhiều dịch vụ ẩn danh mất phí khác, như Anonymizer và dịch vụ Nyms mới của Anonymizer. Các dịch vụ này sẽ giúp bạn sử dụng địa chỉ e-mail dùng một lần để bảo vệ nhân dạng e-mail thực.

Và cuối cùng là các tài liệu tiếng Anh. Bạn có thể tham khảo phần Hướng dẫn trực tuyến các công cụ riêng tư thiết thực của Electronic Privacy Information Center (Trung tâm thông tin riêng tư điện tử). Trên website của họ có rất nhiều liên kết cung cấp phần mềm và website giúp bạn vệ sự riêng tư của mình.