Làm thế nào để vẫn có được Windows XP sau 30/6

Microsoft có thể đang dần chấm dứt các hỗ trợ đối với hệ điều hành XP, nhưng bạn vẫn có thể sử dụng XP trên một số hệ thống mới và vẫn có được sự hỗ trợ trong một vài năm nữa.

Windows XP liệu đã chấm dứt hay vẫn tồn tại. Bạn có thể đã biết thông tin rằng sau ngày 30/6 tới đây Microsoft sẽ không hỗ trợ cho việc bán lẻ sản phẩm Windows XP và một số hỗ trợ kèm theo hệ điều hành này. Tuy nhiên, chúng ta vẫn có thể sử dụng Windows XP trên một số máy tính có sự hỗ trợ chủ đạo (mainstream) ít nhất là cho đến 31/1/2009 và có thể còn xa hơn thế nữa. Ví dụ dòng máy tính notebook giá rẻ (ultra-low-cost) được sản xuất bởi Asus vẫn được bán kèm với hệ điều hành XP cho tới tháng 6 năm 2010. Bên cạnh đó Microsoft còn có một số kiểu hỗ trợ có thể kéo dài tuổi thọ của Windows XP tới tận năm 2014.

Với một số vấn đề còn chưa sáng tỏ về tương lai của XP, chúng tôi quyết định chỉ ra một số cách có thể mua được hệ điều hành này và vẫn có được sự hỗ trợ của nó sau ngày 30/6 tới đây.

Vẫn chưa chấm hết

Tuyên bố của Microsoft dường như chắc như đinh đóng cột, “Microsoft và các đối tác OEM sẽ không bán lẻ Windows XP bắt đầu kể từ ngày 30/6/2008.”

Tuy nhiên tuyên bố đơn giản đó vẫn còn khá nhiều ẩn ý đằng sau. Trước hết, các nhà bán lẻ và nhà sản xuất máy tính vẫn có thể bán phần mềm Windows XP và các máy tính Windows XP sau kỳ hạn vừa được đưa ra này miễn là họ đã mua sản phẩm này trước ngày 30/6. Nếu một nhà bán lẻ nào đó đã dự trữ các bản copy cũ XP trước 30/6 thì họ vẫn có thể bán phần mềm hệ điều hành này. Đối với các nhà sản xuất máy tính cũng vậy.

Một vấn đề nữa lớn hơn – có thể gọi là downgrade quyền – vẫn cho phép người có thể sử dụng Windows XP trên các máy tính mới, thậm chí sau khi không còn đăng ký Windows XP trong khi dự trữ của các hãng sản xuất máy tính. Một OEM như Dell có thể bán cho bạn một máy tính cùng với hệ điều hành Vista Business hoặc Vista Ultimate, sau đó có thể giáng quyền xuống hệ điều hành Windows XP Professional trước khi chuyển các máy này đến tay bạn. Trong tổng thể sản phẩm, bạn sẽ nhận được các đĩa Vista, XP, Vista driver, và XP driver. Chính vì vậy, nếu thích Vista, bạn có thể sử dụng đĩa cài đặt và các driver để nâng cấp lên hệ điều hành này.

Bạn cũng có thể thực hiện điều này với các máy tính Vista mà OEM cung cấp downgrade quyền này. Theo người phát ngôn của Dell cho hay, Dell sẽ cung cấp một số tùy chọn cho dòng XPS của nó cho các máy tính chơi game (XPS M1730 laptop, XPS 630 gaming desktop, và XPS 730 gaming desktop), cho dòng các máy tính dành cho doanh nghiệp nhỏ Vostro và các khách hàng doanh nghiệp. Tuy vậy hãng này chỉ rõ tùy chọn này chỉ có hiêu lực đến 31/1/2009.

HP cũng cung cấp downgrade quyền này trên các máy desktop doanh nghiệp, các máy notebook và máy trạm, sẽ tiếp tục thực hiện như vậy cho tới ít nhất vào khoảng 30/7/2009, người phát ngôn của công ty này đã nói vậy. Cũng như với các máy tính Dell, khi người dùng mua một hệ thống mới thì hệ thống này sẽ được cài đặt XP Pro và đi kèm với nó còn có cả đĩa Vista.

31/1 năm tới cũng là hạn cuối cùng bạn có thể mua XP đã được cài đặt sẵn trên máy tính của nhà sản xuất "system builder" – kiểu công ty xây dựng các máy tính không nhãn hiệu từ các thành phần và mua phần mềm của Microsoft từ một nhà phân phối chứ không trực tiếp từ bản thân Microsoft.

Nếu bạn mua một máy tính giá rẻ (ultra-low-cost) – dòng máy tính mà Microsoft mô tả như một notebook với những khả năng hạn chế về phần cứng. Các laptop như vậy có thể gồm máy Asus Eee PC, các máy này có thể được bán cùng với Windows XP cho tới tháng 6 năm 2010. Các notebook này chỉ có màn hình nhỏ và CPU hiệu suất thấp.

Làm cách nào để vẫn có được sự hỗ trợ

Để có được sự hỗ trợ cho XP sau 30/6 này một cách dễ dàng với những người bắt đầu (starter) bạn phải xem xét đến những gì mà Microsoft gọi là "mainstream support" (tạm được dịch là hỗ trợ chủ đạo) cho XP cho tới 14/4/2009. Hỗ trợ chủ đạo này gồm có việc phát hành các bản vá lỗi và bản vá bảo mật, chính vì vậy bạn sẽ vẫn nhận được các nâng cấp của hệ điều hành. Bạn có thể trả tiền để có được sự giúp đỡ của Microsoft sau thời gian kết thúc hỗ trợ chủ đạo này.

Sau ngày này, và tận đến 8/4/2014, Microsoft sẽ cung cấp những hỗ trợ mở rộng cho XP. Trong suốt quảng thời gian đó, Microsoft sẽ tiếp tục cung cấp cho người dùng các bản vá bảo mật nhưng sẽ không phát hành các bản vá lỗi. Tuy nhiên các doanh nghiệp sẽ có được các nâng cấp bản vá lỗi nếu ký kết hợp đồng hỗ trợ với Microsoft. Đây gọi là sự hỗ trợ phải trả phí.

Cách cuối cùng, bạn có thể có được sự hỗ trợ từ nhà sản xuất máy tính của mình theo cách mà Windows XP được cài đặt trên hệ thống của bạn. Ví dụ, Dell sẽ hỗ trợ Windows XP trên hệ thống của bạn miễn là Dell cài đặt nó – có lẽ thông qua cách downgrade quyền – hoặc trước ngày 30/6 này. Tuy nhiên nếu bạn mua một máy tính có cài đặt hệ điều hành Windows Vista và sau đó tự bạn cài đặt XP lại thì Dell sẽ không hỗ trợ cho vấn đề này.