Làm sạch, cách ly hay xóa virus trong file độc hại sẽ tốt hơn?

Nhiều khả năng thiết bị của bạn sẽ bị nhiễm malware (tức là phần mềm độc hại) vào một thời điểm nào đó, cho dù bạn có cẩn thận đến đâu.

Đương nhiên, có nhiều cách để đối phó với malware và bảo vệ bản thân, nhưng đâu là cách tốt nhất khi phần mềm diệt virus của bạn phát hiện ra một file độc hại? Làm sạch, cách ly hay xóa virus trong file đó sẽ tốt hơn?

Có thể làm sạch virus không?

Nếu sản phẩm diệt virus bạn đang sử dụng là loại tốt, thì sản phẩm đó sẽ có tính năng bảo vệ theo thời gian thực, một tính năng ngăn phần mềm độc hại được cài đặt trên thiết bị.

Ví dụ, nhờ tính năng bảo vệ theo thời gian thực, một chương trình diệt virus tốt sẽ ngăn chặn việc tải xuống file có khả năng độc hại và do đó giúp bạn không gặp phải rắc rối khi phải đối phó với virus. Tuy nhiên, virus có thể lọt ra ngoài tầm ngắm. Chẳng hạn, một số phần mềm sẽ không thể phát hiện ra phần mềm độc hại ẩn bên dưới nhiều lớp file ZIP, đặc biệt nếu không được cập nhật thường xuyên.

Hãy tưởng tượng một tình huống trong đó phần mềm diệt virus của bạn không ngăn tải xuống bởi vì nó không tìm thấy vấn đề gì với file, nhưng khi bạn giải nén file có vẻ như là một file ZIP hợp pháp đó, máy tính của bạn bắt đầu hoạt động bất thường; hiển thị cửa sổ pop-up không mong muốn, đẩy thông báo lạ, hiển thị thông báo lỗi, chạy chậm, máy nóng - hoặc các dấu hiệu khác cho thấy thiết bị có virus. Điều đầu tiên bạn cần làm trong những trường hợp này là khởi chạy và cập nhật chương trình diệt virus, sau đó để nó quét toàn bộ máy tính. Sau khi hoàn tất, phần mềm rất có thể sẽ hiển thị cho bạn tùy chọn "làm sạch" virus.

Không có hại gì khi để phần mềm diệt virus làm sạch các file bị nhiễm. Trong một số trường hợp hiếm hoi, sản phẩm diệt virus sẽ làm sạch thành công file bị nhiễm virus. Điều này rõ ràng là hữu ích nếu bạn cần giữ lại file bị nhiễm, nhưng nếu file được đề cập là virus Trojan hoặc worm, thì không có ích gì khi làm sạch nó, vì toàn bộ file đều độc hại.

Cách ly virus nghĩa là gì?

Sản phẩm diệt virus của bạn cũng có thể đề nghị cách ly file bị nhiễm hoặc tự làm như vậy. Nhưng chính xác thì cách ly virus có nghĩa là gì, và khi nào thì bạn nên làm điều đó? Quan trọng hơn, cách ly virus giúp bảo vệ thiết bị của bạn như thế nào?

Hãy nhớ lại khoảng thời gian lúc đại dịch diễn ra: Khi mọi người bị nhiễm COVID-19, họ được yêu cầu cách ly tập trung hoặc tự cách ly, để không lây nhiễm cho người khác. Virus máy tính cũng vậy. Cách ly virus có nghĩa là cô lập một file độc hại trong một khu vực cụ thể, an toàn trên thiết bị của bạn để sự lây nhiễm không lây lan sang các file khác trên đó.

Khi phần mềm diệt virus cách ly một file, các chương trình khác không thể truy cập file đó. Vì vậy, mặc dù virus có thể không lây lan trên thiết bị của bạn, nhưng việc cách ly file bị nhiễm sẽ không làm sạch virus. Tuy nhiên, có thể cách ly và sau đó làm sạch file. Tùy chọn này đặc biệt hữu ích khi một file quan trọng bị nhiễm - ví dụ, tài liệu công việc hoặc file hệ thống mà thiết bị của bạn cần để chạy đúng cách.

Ngoài ra, luôn có khả năng sản phẩm diệt virus của bạn xác định nhầm một chương trình hoàn toàn hợp pháp là virus, vì vậy việc cách ly thay vì xóa hoàn toàn đôi khi sẽ phù hợp hơn.

Bây giờ, bạn có thể tự hỏi liệu có thể giữ một file trong vùng cách ly vô thời hạn hay không. Về mặt kỹ thuật là có, nhưng xóa một file đáng ngờ luôn tốt hơn là giữ nó trên thiết bị của bạn.

Làm thế nào để loại bỏ và xóa một virus máy tính?

Xóa là tùy chọn cuối cùng, nhưng có lẽ là lựa chọn an toàn nhất. Nói rõ hơn, việc xóa virus không đơn giản như xóa một file bạn nghi ngờ có chứa phần mềm độc hại. Phần mềm độc hại rất phức tạp và có thể lây lan sang các phần khác nhau trong hệ điều hành, để lại dấu vết ở khắp mọi nơi. Nếu bạn chỉ xóa file đáng ngờ, phần mềm độc hại có thể sẽ tiếp tục tự cài đặt lại và gây ra thiệt hại cho thiết bị của bạn.

Điều này không có nghĩa là không thể xóa virus máy tính theo cách thủ công - chúng có thể, nhưng đây là một quá trình rất phức tạp đòi hỏi nhiều thời gian và công sức. Và ít nhất, trừ khi bạn là một chuyên gia CNTT hoặc một người yêu thích máy tính đặc biệt có năng lực, nếu không thì có lẽ bạn sẽ không thể làm điều đó một cách chính xác. Tất nhiên, đây là nơi các sản phẩm diệt virus xuất hiện.

Sau khi phát hiện ra phần mềm độc hại, phần mềm diệt virus của bạn sẽ tự động cố gắng xóa phần mềm đó hoặc ít nhất là đẩy một thông báo cho bạn biết bạn đã bị nhiễm. Như đã nêu ở trên, bạn có thể quét thiết bị của mình và sau đó cách ly các file đáng ngờ trước khi thực hiện thêm hành động. Tuy nhiên, cuối cùng, bạn rất có thể sẽ phải xóa các file có vấn đề.

Ví dụ, giả sử bạn đã tải xuống những gì bạn nghĩ là một file hợp pháp từ một trang web chia sẻ file và phần mềm diệt virus của bạn không thể nhận dạng nó là phần mềm độc hại; nhưng khi bạn chạy nó, nó đã triển khai một Trojan horse. Trong trường hợp này, bạn sẽ quét bằng phần mềm diệt virus của mình, phần mềm này sau đó sẽ cách ly và loại bỏ phần mềm độc hại.

Trong một số tình huống, Trojan horse sẽ gây ra thiệt hại lớn cho hệ thống của bạn. Ở những tình huống khác, sự lây nhiễm sẽ dẫn đến mất quyền truy cập vào các tài liệu quan trọng. Nhưng trong hầu hết các trường hợp, phần mềm diệt virus sẽ làm những gì nó được thiết kế để làm: Loại bỏ virus và bảo vệ bạn khỏi tội phạm mạng.

Nếu virus đặc biệt cứng đầu và phần mềm diệt virus của bạn đang gặp khó khăn để xóa nó, hãy khởi động máy tính của bạn ở Safe Mode và tiếp tục từ đó. Nếu không thành công, bạn có thể chạy System Restore (một tính năng của Windows cho phép bạn hoàn nguyên PC về thời điểm trước đó) hoặc thực hiện reset hoàn toàn Windows.

Khá nhiều điều tương tự cũng áp dụng cho các thiết bị di động, đặc biệt là điện thoại Android. Đôi khi, điều duy nhất bạn có thể làm là thực hiện khôi phục cài đặt gốc và hy vọng phần mềm độc hại không gây ra thiệt hại không thể khắc phục được. Hãy nhớ rằng bạn sẽ mất tất cả dữ liệu nếu bạn làm điều này, nếu dữ liệu không được sao lưu ở đâu đó, vì vậy đây là phương pháp cuối cùng.

Đối phó với một cuộc tấn công bằng phần mềm độc hại

Quay trở lại câu hỏi ban đầu, tốt hơn là làm sạch, cách ly hay xóa virus? Không có câu trả lời đơn giản cho vấn đề này. Nó phụ thuộc vào tình huống và loại phần mềm độc hại mà bạn đang xử lý. Trong mọi trường hợp, để bảo vệ thiết bị và dữ liệu của bạn, bạn nên khám phá cả 3 tùy chọn và nếu không có gì hoạt động, hãy yêu cầu trợ giúp chuyên nghiệp.

Tất cả điều này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc cài đặt phần mềm diệt virus đáng tin cậy trên tất cả các thiết bị của bạn. May mắn thay, bạn thậm chí không cần phải chi tiền để bảo vệ bản thân. Trên thực tế, có rất nhiều tùy chọn miễn phí để bạn lựa chọn.