Cách thay pin CMOS

Bo mạch chủ là một phần cứng rất kỹ thuật với nhiều thiết bị điện tử nhỏ rải rác xung quanh, giúp cấp nguồn và gửi thông tin đến phần còn lại của máy tính. Tuy nhiên, bạn có biết rằng toàn bộ bo mạch lấy nguồn từ một pin CR2032 đơn giản (pin CMOS) không?

Nhưng pin CMOS này chính xác là gì và nó có chức năng ra sao? Quan trọng hơn, nếu hết pin, bạn sẽ thay thế nó như thế nào?

• Các cách reset mật khẩu BIOS hoặc gỡ mật khẩu BIOS

Pin CMOS là gì? Có chức năng ra sao?

CMOS (Complementary Metal Oxide Semiconductor) là một con chip trên bo mạch chủ của bạn, lưu trữ thông tin BIOS. Vì BIOS xử lý các tác vụ cấp thấp trước khi PC khởi động và cuối cùng chuyển giao quy trình cho hệ điều hành, nên nó không có cơ hội truy cập vào ổ cứng hoặc SSD.

Điều này có nghĩa là thông tin BIOS như ngày, giờ hệ thống và các cài đặt phần cứng như điện áp, tốc độ chip và mức độ ưu tiên khởi động được lưu trữ trên một chip CMOS riêng biệt. Chip này cũng phải được bật nguồn để tránh thông tin này bị xóa sạch. Trên hầu hết các máy tính, chip CMOS được cấp nguồn bởi pin CMOS, một loại pin CR2023 tương tự như loại pin trong đồng hồ.

Mỗi lần bạn khởi động máy tính, BIOS sẽ đọc dữ liệu CMOS và khởi động hệ thống ở trạng thái cuối cùng. Nếu bạn thực hiện bất kỳ thay đổi nào đối với cài đặt BIOS, chip CMOS sẽ được ghi đè để lưu dữ liệu này và đảm bảo rằng máy tính khởi động với các cài đặt đã cập nhật. Các bo mạch chủ mới hơn khởi động vào UEFI thay vì BIOS, nhưng về cơ bản là giống nhau.

Pin CMOS chịu trách nhiệm thực hiện điều này. CMOS cũng cần theo dõi ngày và giờ theo thời gian thực, vì vậy nếu giờ trên máy tính không đúng, rất có thể bạn nên thay pin CMOS. Vì cần phải truy cập BIOS trước khi máy tính có thể khởi động nên pin CMOS là thứ hoàn toàn cần thiết.

Trên thực tế, nếu không có pin CMOS về cơ bản có thể làm hỏng máy tính, vì bo mạch chủ có thể không khởi động được nếu không có pin. Do đó, điều quan trọng là phải chú ý đến pin CMOS trên bo mạch chủ. Tuy nhiên, chúng thường có tuổi thọ khoảng một thập kỷ hoặc lâu hơn, vì vậy bạn sẽ không phải thay pin thường xuyên.

Máy tính xách tay có pin CMOS không?

Có, máy tính xách tay cũng có pin CMOS. Tuy nhiên, hình dạng và kích thước chính xác có thể khác nhau. Với kích thước nhỏ gọn của máy tính xách tay trong những năm qua, việc nhét một cục pin CR2023 cỡ lớn vào bo mạch chủ máy tính xách tay là một thách thức.

Tùy thuộc vào máy tính xách tay và độ tuổi của máy, máy có thể có pin CMOS nhỏ hơn, thường được lắp ở mặt không nhìn thấy được của bo mạch chủ. Điều này có thể khiến việc thay pin CMOS trở thành cơn ác mộng, nhưng pin CMOS của máy tính xách tay bền hơn so với pin desktop và có khả năng không cần thay thế trong suốt vòng đời của laptop.

Máy tính xách tay có pin tích hợp có thể hoạt động khác. Vì pin không được yêu cầu tháo ra trừ khi laptop đang được sửa chữa, nên một số nhà sản xuất sử dụng pin của máy tính xách tay hoặc pin RTC hàn cho CMOS.

Trong mọi trường hợp, mặc dù máy tính xách tay có pin CMOS, nhưng việc thay pin có thể khó khăn. Tuy nhiên, chúng được chế tạo để có thể kéo dài trong suốt tuổi thọ của máy tính xách tay, vì vậy bạn không cần phải lo lắng nhiều về điều đó.

Khi nào cần thay pin CMOS?

Ngoài việc pin CMOS hết, có một số yếu tố khác có thể yêu cầu thay pin CMOS. Nếu pin CMOS của bạn bị hỏng, bạn có thể thấy các lỗi sau đây xuất hiện trong khi khởi động:

• CMOS Battery Failure
• ACPI BIOS Error
• CMOS Read Error
• CMOS Checksum Error
• New CPU Installed

Lỗi "New CPU Installed" có thể khiến bạn bối rối, đặc biệt là nếu bạn chưa thay CPU kể từ lần khởi động cuối cùng. Vì BIOS lưu trữ tất cả thông tin phần cứng của hệ thống, nếu pin CMOS hết hoặc không hoạt động bình thường, thông tin này sẽ bị xóa. Điều này có nghĩa là bo mạch chủ không nhớ CPU và nghĩ rằng bạn đang sử dụng CPU mới.

Tuy nhiên, hầu hết các bo mạch chủ mới đều lưu trữ thông tin quan trọng trong bộ nhớ không biến thiên. Vì vậy, nếu pin CMOS hết điện, hệ thống của bạn sẽ, tệ nhất là, làm hỏng cài đặt thời gian của nó. Tuy nhiên, nếu bạn vẫn đang sử dụng bo mạch chủ cũ, sau đây là một số bo mạch chủ DDR5 tốt nhất giúp bạn nâng cấp.

Pin CMOS hết cũng có thể có cùng dấu hiệu như bo mạch chủ sắp hỏng. Thay thế hoặc "tháo" pin CMOS cũng là một cách tốt để thiết lập lại BIOS để khắc phục các sự cố mà bạn có thể gặp phải. Điều đó không có nghĩa là bạn nên thay pin CMOS sau mỗi vài tháng, nhưng thay pin mới là một ý tưởng hay khi cập nhật các thành phần hoặc bảo trì chung.

Cách thay pin CMOS

Miễn là bạn đang làm việc trên desktop, việc thay pin CMOS chỉ đơn giản là tháo tấm ốp bên, xác định vị trí pin và thay thế pin phù hợp. Việc này không khác gì thay pin trong điều khiển từ xa TV; chỉ cần đảm bảo lấy đúng pin và đặt đúng chiều.

Tuy nhiên, bạn nên thực hiện một số biện pháp phòng ngừa an toàn trong quá trình này. Trước tiên, hãy tắt nguồn PC và rút phích cắm ra khỏi ổ điện để tránh hiện tượng phóng tĩnh điện hoặc nguồn điện còn sót lại khác làm hỏng bo mạch chủ. Bạn cũng nên ghi chú hướng của pin để nhớ cách lắp pin mới vào lại.

Cuối cùng, không phải tất cả bo mạch chủ đều sử dụng pin CMOS CR2023. Nếu bạn đang sử dụng bo mạch chủ được sản xuất cho một yêu cầu đặc biệt hoặc có kích thước khá nhỏ, nhà sản xuất có thể sử dụng một loại pin khác. Trong mọi trường hợp, hầu hết, nếu không muốn nói là tất cả, pin đều có số hiệu model và thông tin liên quan được in hoặc khắc trên đó, vì vậy, việc tìm kiếm một loại pin thay thế chỉ cần thực hiện trên Google.

Pin CMOS là một bộ phận nhỏ nhưng quan trọng của bo mạch chủ, thỉnh thoảng cần được chú ý. Chỉ cần tháo và lắp lại pin cũng có thể reset BIOS của bạn, đây là một cách tiện dụng để khắc phục các sự cố khó chẩn đoán khác. Điều quan trọng là phải lưu ý những điều nhỏ nhặt như vậy trên PC vì cuối cùng, chúng tạo nên sự khác biệt lớn khi PC gặp sự cố lần sau.

Xem thêm:

• Phá password CMOS bằng cách nào?
• BIOS - Thông tin cơ bản cho người mới bắt đầu
• Reset password BIOS ngay trong Windows với CMOS De-Animator