Cách quản lý mật khẩu người dùng từ Terminal trong Linux

Giống như nhiều thứ trên Linux, mật khẩu được quản lý dễ dàng nhất trực tiếp từ dòng lệnh. Tiện ích passwd được thiết kế cho phép bạn nhanh chóng và dễ dàng truy cập vào tất cả các lệnh liên quan đến mật khẩu trên hệ thống. Bạn có thể sử dụng nó để thay đổi và quản lý mật khẩu của mình cũng như mật khẩu người dùng khác trên hệ thống. Ngoài ra, bạn có thể sử dụng nó để tắt xác thực mật khẩu cho một người dùng cụ thể, khóa tài khoản người dùng và thiết lập thời gian hết hạn mật khẩu bắt buộc để giữ an toàn hệ thống. Bài viết này sẽ hướng dẫn các bạn cách sử dụng tiện ích passwd để quản lý mật khẩu trong Linux.

Thay đổi mật khẩu

Đầu tiên, công việc đơn giản nhất bạn có thể làm với tiện ích passwd là thay đổi mật khẩu của bạn chỉ với lệnh passwd.

passwd

Nó sẽ yêu cầu bạn cung cấp mật khẩu hiện tại của mình theo sau đó là mật khẩu mới của bạn.

Thay đổi mật khẩu của người dùng khác

Với quyền root hoặc sudo, bạn cũng có thể thay đổi mật khẩu của người khác. Bạn chỉ cần cung cấp tên người dùng tài khoản muốn đổi cho passwd.

sudo passwd username

Lưu ý: Usename là tên người dùng

Với lệnh này, bạn không cần cung cấp mật khẩu hiện tại. Nó chỉ yêu cầu bạn thiết lập một mật khẩu mới.

Khóa mật khẩu tài khoản người dùng

Bạn có thể dễ dàng khóa tài khoản của người dùng bằng cách khóa mật khẩu của họ. Điều này sẽ khiến họ không thể đăng nhập bằng mật khẩu. Các phương pháp khác, như khóa SSH, sẽ vẫn hoạt động. Để khóa tài khoản, bạn sẽ cần sudo và cờ -l.

sudo passwd -l username

Bạn cũng có thể mở khóa tài khoản bằng cờ -u.

sudo passwd -u username

Khóa quyền root

Nếu vì lý do bảo mật, bạn muốn khóa tất cả quyền truy cập vào tài khoản root, để sudo là cách duy nhất quản lý hệ thống, bạn có thể thực hiện điều đó với lệnh sau:

sudo passwd -l root

Nó hoạt động tương tự với người dùng khác.

Không sử dụng mật khẩu

Bạn cũng có thể chọn để thiết lập tài khoản người dùng không cần mật khẩu. Tuy nhiên đây không phải là ý tưởng tốt đối với bảo mật nhưng bạn có thể tránh nhiều rắc rối như có máy tính đa phương tiện mà bạn không cần phải bảo mật theo cách đó. Để thực hiện điều này, sử dụng passwd với một cờ đơn giản để xóa mật khẩu người dùng.

sudo passwd -d username

Thiết lập giới hạn thời gian cho mật khẩu người dùng

Việc thiết lập thời hạn cho mật khẩu khá phổ biến. Đây là biện pháp bảo mật tốt, ngăn mật khẩu người dùng cũ khỏi xâm nhập hệ thống. Nếu bạn đang chạy hệ thống sử dụng trong kinh doanh, thật khó để kiểm soát mật khẩu của họ và liệu họ có xâm nhập vào hệ thống hay không. Yêu cầu họ thay đổi mật khẩu sau một khoảng thời gian nhất định sẽ buộc người dùng phải làm mới mật khẩu và giảm nguy cơ vi phạm.

Sử dụng cờ -x theo sau số ngày bạn muốn mật khẩu của người dùng hợp lệ.

sudo passwd -x 30 username

Lệnh trên thiết lập thời gian mật khẩu người dùng sẽ hết hạn sau 30 ngày.

Bạn cũng có thể thiết lập một hệ thống để cảnh báo người dùng rằng mật khẩu của họ sắp hết hạn. Sử dụng cờ -w với số ngày trước khi hết hạn để tự động cảnh báo người dùng thay đổi mật khẩu của họ.

sudo passwd -w 5 username

Nếu biết có sự cố với mật khẩu của người dùng, bạn có thể tự động làm cho mật khẩu của họ hết hạn. Điều này sẽ buộc họ phải đặt một mật khẩu mới ngay lập tức.

sudo passwd -e username

Passwd là một công cụ vô giá đối với các quản trị viên Linux. Thậm chí nếu bạn không chạy một máy chủ doanh nghiệp, bạn vẫn có thể tận dụng lợi thế của passwd để giữ máy tính cá nhân của mình an toàn hơn.

Chúc các bạn thực hiện thành công!

Xem thêm:

• An toàn mật khẩu trên hệ thống mạng UNIX và LINUX
• 10 cách tạo mật khẩu ngẫu nhiên trong Linux từ dòng lệnh
• Tắt bỏ màn hình Password Lock trong Ubuntu