Các mẹo tăng tốc cho router kết nối không dây

Quản trị mạng – Mỗi mạng đều có router để truy cập Internet, tuy nhiên không phải ai cũng biết cách làm cho router hoạt động tốt hơn. Trong bài này chúng tôi sẽ giới thiệu một số mẹo router giúp tăng tốc cho kết nối không dây trong mạng.

Router chính là thiết bị cung cấp kết nối Internet cho các thiết bị khác trong mạng, chính vì vậy tốc độ của nó là mối quan tâm chính của người dùng. Tuy nhiên không giống như mạng chạy dây, trong các mạng không dây, tín hiệu mạng chịu sự xuyên nhiễu từ các thiết bị khác trong cuộc sống thường ngày. Ngoài ra tốc độ của mạng không dây cũng chịu sự ảnh hưởng từ nhiều thiết bị sử dụng chung điểm truy cập. Thiết bị của bạn phải cạnh tranh với các thiết bị đó trong một dải băng thông hạn chế.

Có nhiều cách có thể cải thiện một mạng không dây, chẳng hạn như đặt router ở vị trí trung tâm khu vực cần bao phủ, để router xa các đối tượng kim loại có thể cản trở đến việc truyền sóng vô tuyến, hoặc bảo đảm không có nhiều thiết bị sử dụng sóng vô tuyến ở tần số 2.4GHz (đây là tần số chuẩn cho hầu hết các router cũ). Tuy nhiên còn có một số mẹo khác có thể tăng tốc cho mạng không dây của bạn:

Kiểm tra tốc độ

Dù có nhiều cách đánh giá một mạng không dây là chậm hay nhanh, tuy nhiên thông qua việc kiểm tra tốc độ của kết nối, chúng ta sẽ bảo đảm được tốc độ kết nối mạng nằm trong dải đăng ký đối với nhà cung cấp. Phần mềm LAN Speed Test có thể giúp bạn hiện thực được điều đó, nó sẽ cung cấp tốc độ upload và download tính theo đơn vị Mb trong mỗi giây, từ đó bạn có thể kiểm tra tốc độ theo như đăng ký với nhà cung cấp dịch vụ. Cần phải test nhiều lần và vào các thời điểm khác nhau trong ngày để biết được kết quả thực về kết nối Wi-Fi, từ đó đi đến kết luận có cần phải thay đổi gói dịch vụ để có tốc độ kết nối tốt hơn hay không.

Thay đổi kênh

Để cải thiện tốc độ mạng không dây, bạn có thể điều chỉnh kênh quảng bá để tìm ra kênh ít bị xuyên nhiễu từ các router không dây lân cận. Những router đời mới có thể tự động chọn kênh, tuy nhiên nếu sở hữu các router cũ, bạn nên thực hiện theo những hướng dẫn dưới đây.

Trước tiên, vào giao diện điều khiển của router bằng cách nhập địa chỉ router hay gateway vào thanh địa chỉ trình duyệt trên máy tính kết nối với router. Có thể tìm địa chỉ truy cập giao diện điều khiển web của mỗi router trong hướng dẫn sử dụng hoặc các tài liệu trên mạng. Ví dụ, nếu sử dụng router D-Link, địa chỉ cần nhập là http://192.168.0.1; nếu sử dụng router Linksys, địa chỉ cần nhập là http://192.168.1.1. Sau khi nhập đúng địa chỉ, trình duyệt sẽ yêu cầu bạn nhập vào password và username.

Việc sử dụng các mục trong giao diện GUI trên mỗi router rất khác nhau, tuy nhiên khi tìm thấy các tùy chọn không dây của router (thường nằm bên dưới các tiêu đề như “LAN” hoặc “Network”), bạn sẽ thấy tùy chọn “wireless channel”. Thử từng kênh trong số ba kênh (1, 6 và 11) và xem tốc độ mạng của bạn thay đổi thế nào.

Bổ sung thêm phần cứng

Việc bổ sung thêm phần cứng cũng là một cách để mở rộng phạm vi bao phủ cũng như tăng tốc cho mạng không dây. Hầu hết các router đều sử dụng anten đa hướng (có nghĩa chúng có thể quảng bá tín hiệu vô tuyến theo tất cả các hướng), tuy nhiên bạn có thể đầu tư thêm một anten đơn hướng để tăng cường độ tín hiệu theo một hướng cần thiết nào đó. Cách thức này tỏ ra khá tuyệt vời trong trường hợp bạn phải đặt router cạnh tường và không muốn lãng phí một nửa tài nguyên còn lại.

►Tăng sóng Wifi bằng... vỏ lon bia

Bộ lặp không dây cũng cho phép bạn mở rộng phạm vi bao phủ bằng cách lặp lại tín hiệu được phát ra từ router. Các bộ lặp này có giá khoảng 20$, tuy nhiên bạn cũng có thể tự tạo cho mình một bộ lặp không dây miễn phí bằng cách sử dụng phần mềm.

Range extender (bộ kích sóng) đắt hơn một chút, nhưng chúng hoạt động với 2 vai trò, một ăng ten được cấp nguồn riêng và repeater không dây. Chúng có thể mang lại sự cải thiện đáng kể về cường độ sóng WiFi cho những ngôi nhà có vùng chết hoặc bị suy giảm tín hiệu, nhưng sự thay đổi ít hay nhiều sẽ tùy vào từng trường hợp cụ thể.

Kiểm tra ai đang truy cập mạng

Có nhiều mức bảo mật khác nhau đối với mỗi router, bạn phải vào GUI của router và kiểm tra các thiết lập bảo mật không dây của nó. Thông thường, sẽ có một menu sổ xuống cho phép bạn thiết lập các mức bảo mật khác nhau. WEP là kiểu bảo mật yếu nhất và dễ dàng bị hack; WPA và WPA2 tỏ ra tốt hơn, trong đó WPA2 là kiểu bảo mật an toàn nhất và chỉ có ở các router đời mới.

Trong cấu hình của router (bên dưới phần “wireless” hoặc “status”) sẽ có danh sách các thiết bị kết nối với hệ thống của bạn. Cần lưu ý rằng danh sách thiết bị này sẽ có các laptop, điện thoại đã sử dụng mạng Wi-Fi gần đây, ngoài ra còn có máy in hay các thiết bị cho phép truy cập không dây khác xung quanh nhà bạn. Nếu không chắc chắn, bạn có thể so sánh địa chỉ MAC (Media Access Control) được liệt trong GUI của router với địa chỉ MAC của mỗi thiết bị đó.

Nếu phát hiện có sự xâm nhập, bạn có thể thay đổi mật khẩu truy cập. Một số router cho phép hạn chế số lượng thiết bị kết nối với mạng. Ngoài ra còn có một số chương trình cho phép bạn khoanh vùng vị trí của những thiết bị truy cập trái phép dựa trên tín hiệu mạng.

Khóa chặn các site mang nội dung người lớn bằng cách sử dụng OpenDNS

OpenDNS có thể khóa chặn tấn công giả mạo và các site người lớn

Nhiều router có các tùy chọn điều khiển Parent, tuy nhiên nếu router cũ và không có tính năng này, bạn có thể sử dụng dịch vụ OpenDNS để kiểm soát nội dung. Khi trình duyệt nhận lệnh để triệu gọi một URL, OpenDNS sẽ sử dụng kỹ thuật tra cứu DNS của nó để tìm ra địa chỉ cần truy cập và điều đó cho phép khóa chặn một số tấn công giả mạo hay các site người lớn không phù hợp với trẻ nhỏ.

OpenDNS không yêu cầu bạn phải đăng ký (tuy nhiên phiên bản miễn phí sẽ xuất hiện một số quảng cáo). Bạn chỉ cần vào GUI của router và chuyển sang sử dụng địa chỉ IP tĩnh; sau đó trong các trường DNS, nhập vào số tra cứu của OpenDNS (có thể tìm trên site của OpenDNS). Thực hiện điều này trên router thay vì cấu hình OpenDNS trên một máy tính cụ thể sẽ giúp bảo vệ tất cả các máy tính kết nối đến router đó.

Cài đặt các nâng cấp hoặc phần mềm tùy chỉnh

Nếu sở hữu một router cũ hoặc các thiết lập trên router không cung cấp tất cả các chức năng mong muốn, lúc đó bạn có thể nâng cấp phần mềm của router. Thông thường, nhà sản xuất router sẽ cung cấp các nâng cấp phần mềm để bạn có thể download trên website của họ. Ngoài ra, có một cách khác giúp bạn thực hiện điều này là sử dụng phần mềm được cung cấp bởi DD-WRT.

Bạn có thể kiểm tra trên website của DD-WRT để xem router của mình có tương thích với phần mềm này hay không. Nâng cấp này sẽ cho phép bạn có được một tường lửa tốt hơn, chỉ định lượng băng thông cho mỗi thiết bị trên mạng, thậm chí cho phép cô lập các máy khách để các máy tính kết nối với mạng không thể thấy nhau (một tùy chọn quan trọng trong việc hosting điểm truy cập công cộng). Hãy thực hiện theo các chỉ dẫn trên site để cài đặt phần mềm mới cho router và sử dụng nó để thay đổi router theo nhu cầu cần thiết của bạn.

Tự động hóa lịch khởi động lại

Hầu hết các router mới không cần phải khởi động lại thường xuyên. Tuy nhiên, nếu kết nối Internet từng bị gián đoạn, việc khởi động lại router là điều cần thiết.

Tuy nhiên, nếu đều đặn khởi động lại router, bạn sẽ thấy cả 2 firmware DD-WRT và Tomato đều có các tùy chọn khởi động lại theo thời gian. Hãy thiết lập để chúng khởi động lại mỗi ngày một lần trong khi bạn ngủ.

Vô hiệu hóa giao thức không dây cũ

Làm thế nào để bạn tối ưu hóa cài đặt tốc độ cho router? Một trong những điều đầu tiên bạn có thể xem xét là tắt các giao thức không dây cũ.

Các router mới hơn trên giao thức 802.11ac cung cấp khả năng vượt xa nhiều dịch vụ ISP. Mặc dù router có thể nhanh, nhưng việc nhiều thiết bị đang sử dụng các giao thức cũ như 802.11g sẽ làm chậm toàn bộ mạng ngay khi thiết bị này kết nối. Tốt nhất, bạn nên loại bỏ mọi thiết bị đang sử dụng các giao thức b hoặc g.

Các giao thức nhanh nhất, theo thứ tự giảm dần, là ac > n > g > b.

Tham khảo tài liệu router để tìm hiểu cách thực hiện điều này.

Thay đổi độ rộng kênh

Những cài đặt router nào tốt nhất để cải thiện tốc độ trên mạng cục bộ của bạn? Ví dụ, làm thế nào bạn có thể tạo stream video giữa các thiết bị của mình nhanh hơn?

Cấu hình router tốt nhất cho tốc độ trên mạng cục bộ thường đòi hỏi phải thay đổi độ rộng kênh. Độ rộng kênh càng lớn, thì các thiết bị cũ trên giao thức cũ sẽ càng bị nhiễu.

Hãy tiến thêm một bước với bài viết của Quantrimang.com về channel bonding (liên kết kênh) cho router WiFi.

Cập nhật router

Một trong những cách thường bị bỏ qua nhiều nhất, có thể tối đa hóa tốc độ router là đảm bảo router luôn chạy phần mềm và firmware mới nhất từ ​​nhà sản xuất.

Chắc chắn, các bản cập nhật thường là những bản sửa lỗi bảo mật. Chúng sẽ không đột ngột làm cho router của bạn nhanh như chớp. Tuy nhiên, những lợi ích khác mang lại từ quá trình này rất lớn. Nếu không cập nhật trong một thời gian dài, bạn có thể thấy nhiều kết quả hơn mong đợi sau khi update router.

Thử nghiệm với vị trí router

Không chỉ việc tìm kiếm các thiết lập router tốt nhất để có tốc độ Internet nhanh mới quan trọng. Bạn còn cần xem xét nơi đặt router trong nhà nữa.

Bởi vì router “cạnh tranh” với mọi thiết bị 2.4GHz và/hoặc 5GHz khác trong khu vực, nên những sự thay đổi tinh tế về vị trí thường tạo ra một sự khác biệt rất lớn. Ngoài ra, vật liệu xây dựng ngôi nhà cũng có thể gây nhiễu tín hiệu không dây. Những bức tường bê tông chắc chắn rất khó để kết nối WiFi đi qua.

Chuyển router sang băng tần khác

Một ngôi nhà điển hình có đầy đủ các thiết bị không dây. May mắn thay, với router hai băng tần hoặc ba băng tần, bạn sẽ có khả năng tách chúng để tối đa hóa tốc độ.

Nói một cách đơn giản, bạn có thể mở một làn khác cho lưu lượng mạng. Nếu sở hữu router băng tần kép, bạn có thể chỉ định một số thiết bị cho băng tần 5GHz bổ sung (và thường ít đông đúc hơn), thay vì để tất cả các thiết bị cạnh tranh không gian trong băng tần 2.4GHz.

Tham khảo bài viết về các router băng tần kép tốt nhất mà bạn có thể mua nếu muốn tìm hiểu thêm.

Thay đổi tên và mật khẩu mạng

Rất nhiều người am hiểu công nghệ vẫn sử dụng tên người dùng và mật khẩu mặc định trên router. Ngay cả các tin tặc bình thường cũng có khả năng hack các mạng tương đối bảo mật với mật khẩu không mặc định.

Sử dụng mật khẩu WiFi mạnh cũng quan trọng không kém. Mặc dù bạn có thể làm rất tốt việc chia những thiết bị của mình thành các băng tần riêng biệt, cập nhật firmware và chuyển kênh trong thời điểm lưu lượng truy cập cao, nhưng tất cả đều sẽ vô ích nếu hàng xóm sử dụng WiFi của bạn để torrent phim cả ngày.

Cài đặt firmware mới

Nhiều router làm cho phần cài đặt tương đối tối giản để người dùng không vô tình phá hỏng mọi thứ. Mặc dù điều này rất tốt cho hầu hết người dùng, nhưng đôi khi bạn chỉ muốn chỉnh sửa các cài đặt cho đến khi có được một router vượt xa mức giá bạn đã bỏ ra để mua nó.

Có một số tùy chọn firmware mã nguồn mở cho những router phổ biến nhất. Mặc dù không phải mọi router đều được hỗ trợ, nhưng không thiếu các tùy chọn tuyệt vời. Chúng có thể giúp bạn tăng tốc router Netgear, tìm các cài đặt tốt nhất cho router TP-Link và làm cho bất kỳ thương hiệu router nào chạy nhanh hơn.

DD-WRT, OpenWRT và Tomato đã tạo ra một số firmware của bên thứ ba phổ biến nhất.

Thay thế thiết bị mới

Router và modem của bạn xử lý tất cả dữ liệu Internet. Nếu một trong hai thiết bị không thực hiện được nhiệm vụ đó, nó có thể làm chậm toàn bộ mạng của bạn. Vì vậy, nếu bạn đang dùng thiết bị quá cũ, lỗi thời, thì đã đến lúc bạn cần thay thế cái mới.

Nếu thiết bị do ISP cung cấp, bạn có thể yêu cầu thiết bị mới nếu router/modem của bạn đã lỗi thời - đặc biệt nếu thiết bị đó gây ra hiệu suất mạng kém.

Nhưng việc mua modem và router của riêng bạn cũng có những lợi ích riêng. Ngoài ra, nó cung cấp cho bạn nhiều quyền kiểm soát hơn đối với các tính năng, tốc độ và bảo mật của mạng. Nếu bạn đang cầm tìm mua một modem hoặc router mới, bài viết khuyên bạn nên sử dụng modem cáp DOCSIS 3.1 như ARRIS Surfboard SB8200 và router WiFi 5 hoặc WiFi 6 như Google Nest WiFi hoặc ASUS RT- AX86U.

Nếu bạn cần thêm một số đề xuất cho modem hoặc router mới, hãy xem một số danh sách mà Quantrimang.com đã đề xuất:

• Những bộ phát WiFi, modem WiFi tốt nhất, đáng mua nhất cho bạn
• Top 7 router WiFi tốt nhất, hỗ trợ WiFi 6
• 11 modem kiêm router tốt nhất hiện nay
• 9 router WiFi tầm xa tốt nhất

Nâng cấp lên gói Internet nhanh hơn

Mặc dù rất hy vọng những mẹo trên sẽ giúp ích cho bạn, nhưng đôi khi kết nối Internet của bạn chỉ đơn giản là quá chậm để đáp ứng mức tiêu thụ hiện tại. Nếu đúng như vậy, bạn sẽ cần nâng cấp lên gói Internet nhanh hơn để đạt được tốc độ WiFi mong muốn.

Và nếu bạn bối rối vì chắc chắn đã trả tiền cho gói Internet với tốc độ phù hợp, nhưng kết nối vẫn bị chậm, đó có thể là do kết nối Internet của bạn không phải lúc nào cũng hoạt động ở mức 100%.

Các nhà cung cấp Internet quảng cáo tốc độ lên đến một mức nhất định ấn tượng, nhưng họ không hứa rằng bạn sẽ luôn đạt được tốc độ đó. Vì vậy, ngay cả khi có gói 100Mbps, bạn có thể không phải lúc nào cũng nhận được nhiều băng thông như vậy. Trong trường hợp đó, bạn có thể cần gói có tốc độ thực sự cao hơn mức bạn nghĩ.

Hy vọng rằng, bài viết này đã chỉ cho bạn cách tối đa hóa tốc độ router và xác định cấu hình tốt nhất để có tốc độ Internet nhanh hơn.

Nếu bạn muốn tìm hiểu thêm về cách tận dụng tối đa router của mình, hãy xem các bài viết khác của Quantrimang.com về cách giám sát và hạn chế lưu lượng router, cũng như combo modem/router tốt nhất cho mọi ngân sách.

Chúc bạn thành công!

Xem thêm:

• Thiết lập router Linksys với địa chỉ IP tĩnh