5 mẹo Terminal Ubuntu thú vị mà nhiều người không biết

Nếu bạn đang làm quen với Terminal trên Ubuntu, tại sao không bắt đầu bằng những trò vui nho nhỏ? Thực tế có khá nhiều “Easter egg” trên dòng lệnh – không giúp ích gì cho công việc, nhưng lại đủ khiến bạn bật cười. Dưới đây là một vài ví dụ tiêu biểu.

Lập trình viên Linux từ lâu đã xem máy tính cá nhân là thứ gì đó nên mang lại niềm vui, vì vậy họ thỉnh thoảng “cài cắm” những trò đùa nho nhỏ vào phần mềm. Dù bài viết tập trung vào Ubuntu và minh họa bằng ảnh Ubuntu, hầu hết các ví dụ này đều hoạt động trên gần như mọi bản phân phối dựa trên Ubuntu, thậm chí một số còn chạy được trên các hệ Linux khác nếu cài thêm gói cần thiết.

Khi gõ nhầm ls và… tàu hỏa xuất hiện

Nếu dùng Terminal thường xuyên, chắc chắn bạn rất quen với lệnh ls để xem nội dung thư mục hiện tại. Nhưng đây cũng là lệnh rất dễ gõ nhầm – và có hẳn một chương trình sinh ra chỉ để “bắt lỗi” đó.

Chỉ cần gõ:

sl

(nếu lệnh đã được cài), bạn sẽ thấy một đoàn tàu hơi nước chạy ngang qua cửa sổ Terminal . Trò chơi chữ ở đây là “S-L”, tức sl – đúng bằng lỗi gõ phổ biến của ls.

Điều thú vị hơn là mỗi tùy chọn (flag) lại cho ra một kiểu tàu khác nhau. Khi thêm -F , con tàu sẽ… bay lên phía trên cửa sổ. Với -l , tàu sẽ nhỏ hơn. Nếu chạy:

sl -a

bạn còn thấy cả những “hành khách” trên tàu đang kêu cứu. Hơi đen tối một chút, nhưng cũng giống như việc gõ sai lệnh đôi khi có thể dẫn tới… một ngày rất tệ.

Con bò “ẩn mình” trong APT

Nếu từng cài phần mềm trên Ubuntu, bạn chắc chắn đã quen với APT, trình quản lý gói mặc định. Ít ai biết rằng APT cũng có một trò đùa rất kinh điển.

Chỉ cần chạy:

apt moo

Terminal sẽ hiện ra một con bò vẽ bằng ký tự ASCII, hỏi bạn về “tiếng bò kêu” của mình.

Thậm chí, APT còn “nhá hàng” trò đùa này ngay trong phần trợ giúp. Nếu xem help bằng --help, bạn sẽ thấy dòng mô tả rằng APT có… “cow powers”.

Con bò phiên bản Aptitude

Nếu biết APT, có thể bạn cũng từng nghe tới Aptitude – một giao diện quản lý gói thay thế, nổi bật với giao diện TUI chạy ngay trong Terminal. Công cụ này không phải lúc nào cũng được cài sẵn, nhưng có thể thêm vào bằng:

sudo apt install aptitude

Aptitude tiếp nối truyền thống “cow powers”, nhưng theo cách cầu kỳ hơn. Khi gõ:

aptitude moo

bạn sẽ bị… từ chối. Muốn xem trọn vẹn Easter egg này, bạn phải kiên trì hơn bằng cách yêu cầu đầu ra “chi tiết” hơn với tham số -v . Cứ thêm chữ v liên tục:

aptitude -v moo

aptitude -vv moo

...

aptitude -vvvvvvv moo

Đến lần thứ bảy, Aptitude mới chịu “nhả” nội dung đầy đủ. Trò đùa này được xây dựng theo kiểu tỉnh bơ, nên tốt nhất là bạn nên tự trải nghiệm trực tiếp.

Sudo… chửi bạn khi gõ sai mật khẩu

Gõ nhầm mật khẩu là chuyện không hiếm, đặc biệt khi dùng sudo để chạy lệnh với quyền quản trị. Ít người biết rằng sudo có sẵn chế độ “cà khịa” người dùng , nhưng mặc định bị tắt.

Để bật lên, bạn cần chỉnh file sudoers bằng lệnh:

sudo visudo

Sau khi nhập đúng mật khẩu, file /etc/sudoers.tmp sẽ mở ra trong trình soạn thảo nano. Chỉ cần cuộn xuống khu vực các dòng bắt đầu bằng Defaults và thêm một dòng mới:

Defaults insults

(Lưu ý phải dùng phím Tab để căn đúng khoảng trắng.)

Lưu file bằng Ctrl+O, thoát nano với Ctrl+X, đóng Terminal rồi mở lại. Từ giờ trở đi, mỗi khi bạn gõ sai mật khẩu sudo, Terminal sẽ ngẫu nhiên “buông lời mỉa mai”. Nếu thấy bị “tổn thương”, bạn chỉ việc xóa dòng trên là xong.

Quét mạng kiểu… “leet speak”

Nếu muốn quét mạng, xem các thiết bị đang kết nối hay kiểm tra cổng mở, nmap là công cụ rất quen thuộc. Có thể cài bằng:

sudo apt install nmap

Ẩn sâu trong hàng loạt tùy chọn của nmap là một kiểu xuất kết quả rất kỳ quặc, được gọi là “kiddie script”, hay còn quen thuộc hơn với tên leet speak – kiểu viết như “1337 5p34k” hay “n00b”.

Để kích hoạt, bạn thêm tùy chọn -oS vào cuối lệnh, kèm nơi xuất kết quả. Nếu muốn in thẳng ra Terminal, chỉ cần dùng dấu gạch ngang -:

nmap scanme.nmap.org -oS -

Lệnh trên sẽ quét trang test của chính nmap, và toàn bộ kết quả sẽ được hiển thị bằng phong cách “leet” cực kỳ hài hước.