Meta phát triển mô hình trí tuệ nhân tạo “Avocado” không mở nguồn, báo hiệu bước ngoặt lớn trong chiến lược AI

Meta dường như đang bước vào một giai đoạn “xoay trục” lớn trong chiến lược AI. Sau nhiều tháng Mark Zuckerberg úp mở về việc rời xa mô hình mở nguồn, thông tin mới cho thấy công ty đang phát triển một mô hình AI hoàn toàn mới mang tên “Avocado” – và rất có thể nó sẽ không còn mở nguồn như trước.

CNBC và Bloomberg đều xác nhận Meta đang ấp ủ dự án “Avocado”, với khả năng cao là mô hình đóng thay vì mở. Đây là sản phẩm được lên kế hoạch ra mắt vào năm 2026, do một nhóm nhỏ có tên “TBD” thuộc AI Superintelligence Labs đảm nhiệm. Nhóm này do Alexandr Wang, Giám đốc AI của Meta, dẫn dắt và được biết đến là người ủng hộ các mô hình AI đóng.

Hiện vẫn chưa rõ Avocado sẽ ảnh hưởng thế nào đến dòng mô hình Llama. Zuckerberg trước đó từng nói Meta sẽ “tiếp tục dẫn đầu về mã nguồn mở”, nhưng cũng nhấn mạnh rằng công ty sẽ không mở toàn bộ mọi thứ. Ông cũng nhiều lần đề cập đến vấn đề an toàn liên quan đến các mô hình siêu trí tuệ.

Báo cáo cho biết sự thay đổi này phần nào xuất phát từ những rắc rối xoay quanh việc ra mắt Llama 4 . Mô hình Llama 4 “Behemoth” đã bị trì hoãn nhiều tháng liền; một số thông tin nội bộ cho hay lãnh đạo Meta thậm chí đã bàn đến chuyện hủy bỏ hoàn toàn dự án. Những phiên bản Llama 4 hiện có cũng không tạo được nhiều ấn tượng trong cộng đồng nhà phát triển.

Song song đó, Meta trải qua nhiều biến động nhân sự trong mảng AI khi Zuckerberg đổ hàng tỷ USD vào mục tiêu xây dựng siêu trí tuệ. Hàng trăm nhân viên thuộc nhóm FAIR (Fundamental Artificial Intelligence Research) đã bị cắt giảm. Thậm chí Yann LeCun, “cây đại thụ” của Meta và là người ủng hộ mạnh mẽ open-source, cũng tuyên bố rời công ty gần đây.

Nếu Meta thực sự chọn hướng phát triển mô hình đóng, đây sẽ là một bước ngoặt lớn, đặc biệt khi chỉ năm ngoái Zuckerberg còn tuyên bố thẳng thừng “fuck that” khi nói về các nền tảng đóng, đồng thời đăng một tuyên ngôn dài mang tên “Open Source AI is the Path Forward” . Nhưng rõ ràng, áp lực cạnh tranh gay gắt từ OpenAI, Google và các đối thủ đang khiến Meta phải thay đổi.

Công ty cũng dự tính sẽ chi tới 600 tỷ USD trong vài năm tới để theo đuổi tham vọng AI của mình — một con số cho thấy mức độ quyết liệt của chiến lược này.