4 nhóm máu hiếm nhất thế giới, được ví quý như vàng

PP

Nhóm máu Bombay, Rh-null, Lutheran, Rh âm tính là những loại máu hiếm nhất thế giới bởi tỷ lệ người sở hữu ít hơn một trong 1.000 người.

Theo MT, hiện có 35 hệ thống nhóm máu được công nhận và được chia thành 8 loại máu cơ bản là A, AB, B, O và các biến thể dương tính (+) hoặc âm tính (-) của chúng.

Theo American Red Cross, loại máu hiếm gặp nhất là AB (-) với số người da trắng sở hữu chỉ 1%. Máu B (-) và O (-) cũng chỉ chiếm ít hơn 5% dân số thế giới với mỗi loại.

Nhóm máu hiếm

Ngoài ra còn có các loại máu rất hiếm khác và ít được nhắc tới.

Máu Rh-Null

Các tế bào hồng cầu của chúng ta có các protein gọi là kháng nguyên trên bề mặt của chúng. Tùy thuộc vào kháng nguyên hiện diện mà chúng ta có nhóm máu A, B, O hoặc AB. Hệ thống ABO có sự phân biệt rõ hơn là Rh dương hoặc Rh âm tùy thuộc vào sự hiện diện hay vắng mặt của yếu tố "Rh-D" trong tế bào.

Rh-null không hề chứa kháng nguyên nào trong hệ Rh nên nó rất hiếm và đặc biệt. Trong suốt 50 năm qua mới xác định được 43 người sở hữu nhóm máu này, trong đó chỉ có 9 người đồng ý hiến tặng.

Nhóm máu này không chứa kháng nguyên nên nó có thể truyền cho tất cả các nhóm máu trên thế giới, kể cả nhóm máu thuộc hệ Rh- thuộc dòng cực hiếm. Đây chính là lý do khiến nhóm máu Rh-null được gọi là “máu vàng”. Vì vậy, tiềm năng cứu sống người của nhóm máu này là rất lớn. Nhưng người sở hữu nhóm máu này lại không thể tiếp nhận bất cứ loại máu nào trừ chính máu Rh-null. Điều này đồng nghĩa với việc người sở hữu máu Rh-null phải đối mặt với nguy cơ chết vì mất máu cao hơn hẳn người bình thường.

Nhóm máu vàng này dường như là kết quả của đột biến gen (sự thay đổi tự phát trong gen). Nó thường thấy ở các đột biến ở gen RHAG, mã hóa glycoprotein liên quan đến Rh. Protein này cần thiết để hướng kháng nguyên Rh đến màng hồng cầu.

Đột biến RHAG thường liên quan đến một căn bệnh gọi là bệnh hôi miệng di truyền. Những người này có thể bị thiếu máu tán huyết nhẹ, lâu dài và tăng sự phân hủy hồng cầu. Rh-null cũng có thể được nhìn thấy trong trường hợp một số bệnh thiếu máu mà một người có thể mắc phải khi sinh ra.

Các tình trạng sau đây có thể khiến có nguy cơ cao rơi vào nhóm máu vàng này:

Hôn nhân cận huyết thống (hôn nhân giữa anh chị em họ, anh chị em hoặc bất kỳ ai là họ hàng gần hoặc xa)
Gen nhiễm sắc thể thường (gen bất thường, có đặc điểm bệnh tật, được truyền qua các gia đình)
Thay đổi hoặc xóa hoàn toàn một số gen nhất định là RHD và RHCE hoặc RHAG

Do không có kháng nguyên trên hồng cầu, một người có nhóm máu Rh-Null được coi là người hiến tặng toàn cầu và máu này có thể được hiến cho bất kỳ ai có nhóm máu hiếm trong hệ thống Rh.

Loại máu này rất tốt để truyền vì nó thiếu các kháng nguyên thông thường và có thể được chấp nhận bởi bất kỳ ai cần truyền máu mà không có nguy cơ bị phản ứng truyền máu. Tuy nhiên, do độ hiếm của nó nên việc tìm kiếm loại máu này cực kỳ khó khăn.

Ngược lại, Rh-Null thường không tốt cho người sở hữu nó. Nếu họ cần được truyền máu, việc nhận bất kỳ loại máu nào có kháng nguyên Rh chắc chắn có thể gây ra phản ứng truyền máu.

Nhóm máu Bombay

Nhóm máu này được phát hiện năm 1952 tại Bombay, Ấn Độ bởi tiến sĩ, bác sĩ Y.M.Bhende (Đại học Y Seth Gordhandas Sunderdas, Mumbai). Điều đặc biệt của nhóm máu này là nó thiếu các kháng nguyên A, B và H. Nhóm máu Bomba còn được gọi là nhóm máu hh.

Những người mang loại máu hiếm này chỉ có thể nhận máu từ một cá nhân mang nhóm máu Bombay khác.

Nếu những người mang nhóm máu Bombay nhận huyết thanh từ người mang nhóm máu khác (A, B, O và AB) sẽ gây phản ứng đông máu, thậm chí tử vong. Ngược lại, nhóm máu hh có thể truyền cho bất kỳ nhóm máu nào trong huyết hệ A, B, O.

Nhóm máu Bombay phổ biến ở cộng đồng người Nam Á hơn do khu vực này thường có tình trạng hôn nhân cận huyết.

Theo ước tính, tỷ lệ người sở hữu nhóm máu Bombay là một trong 1.000.000 người ở châu Âu và một trong 10.000 người Ấn Độ.

Máu The Lu (ab-) hoặc Lutheran

Nhóm máu hiếm này được phát hiện đầu tiên từ một bệnh nhân tên Luteran vào năm 1945. Kiểu hình Lu (ab-) vô cùng hiếm, tỷ lệ người sở hữu nhóm máu này là khoảng một trong 3.000 người.

Máu Rh âm tính

Rh (-) không phải hiếm nhưng cho đến nay các nhà học vẫn chưa thể xác định nguồn gốc của nhóm máu này. Nhiều nhà nghiên cứu cho rằng, những người mang nhóm máu này là kết quả của một đột biến ngẫu nhiên hoặc là hậu duệ của một tổ tiên khác.

Có một số bằng chứng cho thấy, nhóm máu Rh (-) đã xuất hiện từ khoảng 35.000 năm trước. Nhóm máu này không theo con đường tiến hóa thông thường và ít có khả năng đột biến nhất trong tất cả các loại máu.