Lịch sử đen tối ít người biết của hộp thời gian - Time Capsule

Không phải tất cả các hộp thời gian - time capsule đều chứa những vật dụng vô hại như báo chí và đồ trang trí. Hộp thời gian đã từng có lịch sử "đen tối" ít người biết đến.

Ngày nay, hộp hay viên nang thời gian có cách dùng khá lành mạnh. Vô số cá nhân, trường học và doanh nghiệp đã đặt các vật phẩm hiện tại vào những hộp kín với hy vọng rằng chúng sẽ cung cấp thông tin bổ ích về một thời đại nhất định sau khi được thế hệ tương lai mở ra. Nhưng quay trở lại thời điểm hộp thời gian lần đầu tiên trở nên phổ biến vào đầu thế kỷ 20, mục đích của chúng thường xấu xa hơn nhiều.

"Một quả bom" hẹn giờ rắc rối

Thuật ngữ hộp thời gian được đặt ra bởi cố vấn quan hệ công chúng George E. Pendray, người đã sử dụng cụm từ này để mô tả chiếc hộp đựng được Công ty Westinghouse Electric & Manufacturing cung cấp cho Hội chợ Thế giới New York năm 1939. Mặc dù hộp thời gian sẽ không được mở cho đến năm 6939, nhưng bên trong không phải là một bí ẩn: Nó chứa đầy những vật dụng hàng ngày—bao gồm đồng hồ báo thức, dao cạo bằng điện, tiền và hạt giống— cùng với các tài liệu trên vi phim và một bản tin để giải thích thêm về cách mọi người sống trong những năm 1930.

Đề xuất đầu tiên của Pendray về việc đặt tên cho vật thể này thực ra là bom hẹn giờ. Biệt danh này phù hợp với hình dạng giống ngư lôi đặc trưng của con tàu, nhưng đã bị loại vì nó liên quan đến chiến tranh. Một dự án tương tự và đồng thời có quy mô bằng một căn phòng do Thornwell Jacobs, hiệu trưởng Đại học Oglethorpe, được đặt tên là "Hầm mộ của nền văn minh", nhưng cái tên đó rõ ràng không bao giờ được chấp nhận.

Trên thực tế, các hộp thời gian đã được lắp ráp từ vài trăm năm trước đó—chỉ là không có cái tên hấp dẫn. Vào năm 2023, người ta phát hiện ra một chiếc hộp đồng trên đỉnh tháp của Nhà thờ St. Stanislaus ở Wschowa, Ba Lan, chứa các tài liệu, báo, tiền xu và huy chương có niên đại từ năm 1726. Vào năm 1795, Samuel Adams và Paul Revere đã chôn một hộp thời gian tương tự trong viên đá nằm ở góc của Tòa nhà Quốc hội Massachusetts ở Boston. Chiếc hộp đựng những vật dụng như báo, tiền xu, hồ sơ thuộc địa và huy chương có hình George Washington đã được khai quật (và sau đó chôn lại) vào năm 1855 và 2014.

Nhưng những hộp thời gian nguyên mẫu muộn hơn một chút thường chứa đầy những tài liệu đen tối hơn. Năm 1876, Charles Mosher đã tạo ra một két an toàn tưởng niệm cho Triển lãm quốc tế Centennial ở Philadelphia. Mosher là một người ủng hộ ban đầu của thuyết ưu sinh học, như Nick Yablon, một giáo sư lịch sử tại Đại học Iowa, đã giải thích với ABC News của Úc, ông "lo sợ về sự ô nhiễm của dòng dõi Tin lành Anglo-Saxon". Hộp thời gian của ông chứa khoảng 10.000 bức chân dung của những người mà ông cho là dòng dõi phù hợp, cùng với thông tin về các trường học hướng dẫn nuôi dạy trẻ em đúng cách và luật hạn chế những người có thể sinh con. Yablon viết trong cuốn sách Remembrance of Things Present: The Invention of the Time Capsule rằng hộp thời gian "mang lại hình dạng cụ thể cho tầm nhìn về chủng tộc của ông, biến thế giới lý tưởng ưu sinh học của ông thành hiện thực thông qua chiếc hộp".

Những người ủng hộ thuyết ưu sinh khác sớm đi theo bước chân của Mosher, sử dụng các hộp thời gian như một cách để lưu giữ những ý tưởng phân biệt chủng tộc của họ về cải thiện di truyền. Yablon báo cáo rằng một liên kết đến thuyết ưu sinh—thường ở dạng tờ rơi—xuất hiện trong hầu hết mọi hộp thời gian mà ông gặp từ đầu những năm 1900.

Khai quật một tương lai tốt đẹp hơn

Rất may là những hộp thời gian được tạo ra ngày nay đã để lại thuyết ưu sinh học trong quá khứ. “Hộp thời gian đã mở rộng ý tưởng về cách chúng ta giao tiếp qua thời gian,” Yablon nói, và như vậy, chúng có thể giúp khuyến khích mọi người biến thế giới thành một nơi tốt đẹp hơn cho những người cuối cùng sẽ mở nó.