Hành trình từ thợ đóng sách nghèo thành "cha đẻ" điện học hiện đại của Michael Faraday

Hành trình của Michael Faraday từ một người thợ đóng sách nghèo tự học trở thành "cha đẻ của điện từ học" đã truyền cảm hứng cho nhiều thế hệ nhà khoa học. Faraday là một trong những tên tuổi lớn có công trình định hình cuộc sống của thế giới ngày nay.

Năm 1812, chàng trai trẻ Michael Faraday đã ngồi trầm trồ kinh ngạc trước bài giảng của nhà hóa học lừng danh Sir Humphry Davy. Lúc này Faraday đang làm thợ học việc đóng sách, ông đã dành thời gian rảnh rỗi để nghiền ngẫm những cuốn sách mình đóng.

Sinh ra trong cảnh nghèo khó, lại ít được học hành bài bản, ông không hề biết rằng mình sẽ mang sứ mệnh cách mạng hóa khoa học. Nhờ sự quyết tâm tuyệt đối và tình yêu học hỏi, ông đã thay đổi tiến trình lịch sử, trở thành một trong những nhà vật lý & hóa học thực nghiệm vĩ đại nhất từng được biết đến. Công trình của ông vẫn thúc đẩy khoa học và công nghệ hiện đại ngày nay.

Tuổi thơ khốn khó nhưng không ngăn được tình yêu ham học

Sinh ngày 22 tháng 9 năm 1791 tại Newington, Surrey, gia đình Faraday rất nghèo. Cha ông, một thợ rèn, phải vật lộn với bệnh tật, và cậu bé Michael phải phụ giúp gia đình bằng cách học việc đóng sách.

Nhưng chính từ công việc khiêm tốn này, sự nghiệp học vấn thực sự của Faraday mới bắt đầu. Ông nghiên cứu kỹ lưỡng những cuốn sách mà mình được giao đóng, với niềm đam mê đặc biệt với các công trình khoa học.

Faraday phần lớn tự học. Ông rất kiên trì bởi tính tò mò bên trong không cho phép ông dừng lại khi chưa có đáp án. Ông tham dự các bài giảng công khai khi có điều kiện, bao gồm cả những bài giảng của Humphry Davy, nhà hóa học & nhà phát minh nổi tiếng.

Cơ hội của Faraday đến khi ông tặng Davy một bản ghi chép bài giảng gọn gàng từ những gì đã học được. Ấn tượng mạnh mẽ với điều đó, Davy đề nghị ông làm trợ lý phòng thí nghiệm tại Viện Hoàng gia. Đây chính là bước ngoặt đưa Michael Faraday đến với con đường vĩ đại.

Những bài giảng Giáng sinh nổi tiếng

Faraday cuối cùng đã trở thành giáo sư tại Viện Hoàng gia, nơi ông để lại dấu ấn khó phai mờ không chỉ thông qua nghiên cứu mà còn thông qua sự tham gia của công chúng.

Ông có tài năng phi thường trong việc đơn giản hóa những ý tưởng phức tạp. Faraday đã tiếp quản các Bài giảng Giáng sinh nổi tiếng, ban đầu được Davy thành lập vào năm 1825 và biến chúng thành một trong những truyền thống khoa học được tôn vinh nhất.

Những bài giảng này, được thiết kế để giáo dục công chúng, đặc biệt là giới trẻ, được trình bày với sự rõ ràng và nhiệt tình, giúp những ý tưởng phức tạp dễ tiếp cận hơn.

Faraday đã trình bày tổng cộng 19 Bài giảng Giáng sinh, bao gồm các chủ đề như hóa học, điện và từ.

Khả năng truyền đạt khoa học đến đông đảo khán giả đã mang lại cho ông danh tiếng rộng rãi, và những bài giảng này vẫn tiếp tục cho đến ngày nay, truyền cảm hứng cho các thế hệ nhà khoa học tương lai.

Những khám phá thay đổi ngành khoa học

Một trong những khám phá mang tính đột phá nhất của Faraday là cảm ứng điện từ. Năm 1831, Faraday phát hiện ra rằng bằng cách di chuyển một nam châm qua một cuộn dây, ông có thể tạo ra dòng điện.

Quan sát tưởng chừng đơn giản này đã trở thành nền tảng của máy phát điện và máy biến áp. Mỗi khi bạn bật đèn, sạc điện thoại hoặc sử dụng động cơ điện, bạn đang được hưởng lợi từ khám phá của Faraday.

Nghiên cứu của Faraday không chỉ dừng lại ở điện. Trong lĩnh vực hóa học, ông đã phát hiện ra benzen, khí hóa lỏng và phát triển các định luật điện phân, mô tả cách dòng điện gây ra các phản ứng hóa học. Công trình của ông đã mở đường cho sự hiểu biết về các phản ứng hóa học và hành vi của ion trong dung dịch, trở thành nền tảng cho điện hóa học hiện đại.

Hơn nữa, Faraday đã giới thiệu khái niệm về trường điện, dẫn đến sự phát triển của các phương trình Maxwell. Nếu không có những khám phá của ông, các công nghệ hiện đại như động cơ điện, máy phát điện, và thậm chí cả hệ thống thông tin liên lạc có thể đã không tồn tại như ngày nay.

Ngoài ra, Faraday còn phát triển động cơ điện đầu tiên, đóng góp vào việc khám phá ra tính nghịch từ - chứng minh rằng lực từ có thể tác động đến tất cả các vật liệu, không chỉ kim loại.

Mặc dù đạt được nhiều thành tựu, Faraday vẫn khiêm nhường và từ chối mọi danh hiệu hay vinh dự chính thức. Ông tập trung vào công việc, được thúc đẩy bởi sự tò mò thuần túy và mong muốn tìm hiểu thế giới tự nhiên. Faraday có thể bắt đầu hành trình của mình với tư cách là một người đóng sách khiêm tốn, nhưng di sản của ông với tư cách là người tiên phong trong lĩnh vực điện từ và điện hóa học sẽ tồn tại mãi mãi.