Mỗi ngày, tổng thống Mỹ Barack Obama đều đưa ra các quyết định liên quan tới việc điều hành quốc gia quyền lực nhất trên thế giới. Mỗi ngày, ông chủ Facebook Mark Zuckerberg đều đưa ra những quyết định liên quan tới việc điều hành mạng xã hội lớn nhất trên thế giới. Những người này tận hưởng thành công bởi họ đưa ra những quyết định thông minh mỗi ngày. Chúng ta cũng biết rằng, mỗi ngày con người phải quyết định rất nhiều việc nhưng đưa ra lựa chọn đúng đắn không bao giờ là dễ dàng. Khi sức mạnh ý chí yếu thế thì ngay việc quyết định đứng lên khỏi ghế sô pha cũng là khó khăn.
Nếu coi sức mạnh ý chí như cơ bắp trên cơ thể, bạn sẽ nhận ra chúng mệt mỏi thế nào và dễ dẫn tới quyết định sai ra sao. Cứ nhắm mắt và nghĩ tới việc chạy cả ngày dài rồi bạn có thể tưởng tượng được bắp chân và bắp tay của mình cảm thấy thế nào. Nếu nhìn nhận sức mạnh ý chí theo cách đó, bạn sẽ ngạc nhiên trước việc những quyết định nhỏ nhặt hàng ngày sẽ ảnh hưởng tới việc đưa ra những quyết định quan trọng như thế nào. Mỗi quyết định, dù là nhỏ nhất cũng có khả năng trở thành điểm bùng phát cho "cơ bắp sức mạnh ý chí" của bạn. Khi phải đưa ra quá nhiều quyết định thì chất lượng quyết định sẽ dần suy giảm - hiện tượng này được các nhà tâm lý học gọi là "decision fatigue" (tạm dịch là mệt mỏi vì các quyết định).
Đó chính là lý do vì sao Barack Obama hay Mark Zukerberg lựa chọn những trang phục hết sức đơn giản để làm việc mỗi ngày. Hãy cùng nghe lý giải của họ.
"Bạn thấy đấy, tôi chỉ mặc áo phông xanh dương hoặc xám. Tôi luôn cố gắng giảm bớt các quyết định và không muốn phải đưa ra những quyết định như ăn gì hay mặc gì. Bởi vì tôi còn phải quyết định quá nhiều việc khác". - Barack Obama.
"Tôi muốn dọn dẹp cuộc sống của mình với càng ít quyết định nhất có thể càng tốt, ngoại trừ việc nghĩ ra cách phục vụ cộng đồng. Tôi ở vào vị trí rất may mắn khi được thức dậy mỗi sáng và phục vụ hàng triệu người. Và tôi cảm thấy mình không hoàn thành phận sự nếu dành năng lượng của mình vào những việc ngớ ngẩn và nhỏ nhặt về cuộc sống của mình". - Mark Zuckerberg.
Mark cũng nói rằng anh học triết lý mặc giống nhau hàng ngày từ Obama và ông trùm công nghệ Steve Jobs - ông luôn mặc quần jean xanh và áo cổ lọ hầu như hàng ngày. Ông nói nó mang đến cho ông cảm giác như một dạng "chữ kí phong cách" và cả sự thuận tiện hàng ngày. Đương nhiên không chỉ những người làm việc ở thung lũng Silicon mới mặc giống nhau hàng ngày. Giám đốc nghệ thuật Matilda Kahl đã khoác lên mình cùng một phong cách áo lụa trắng và quần dài đen mỗi ngày trong vòng 3 năm.
Roy F. Baumeister, một nhà tâm lý học nghiên cứu về hội chứng mệt mỏi vì quyết định và là đồng tác giả cuốn sách Willpower: Rediscovering the Greatest Human Strength (tạm dịch: Sức mạnh ý chỉ - Tái khám phá quyền năng lớn nhất của con người) nói rằng "Đưa ra quyết định nói không với doughnut, thuốc gây nghiện hay sex trái phép đều sử dụng một sức mạnh ý chí như nhau". Baumeister cũng nói trên tờ New York Times rằng: "Sức mạnh ý chí mà bạn dùng để quyết định tỏ ra lịch sự, chờ tới lượt mình, lên giường đi ngủ hay tránh xa khỏi nhà tắm đều giống nhau. Khả năng đưa ra quyết định giảm dần bởi bạn đã sử dụng chúng để phản ứng lại những lời chỉ trích của ai đó hay quyết định ép mình phải tới buổi họp đúng giờ".
Để tránh hội chứng mệt mỏi vì quyết định, bước đơn giản đầu tiên là xác định các loại quyết định hàng ngày mà bạn có thể bỏ qua. (Như cách tổng thống Mỹ chọn mặc một kiểu trang phục mỗi ngày). Một lời khuyên khác từ Obama là hãy lựa chọn lịch cho các hoạt động xã hội. Thay vì tốn thời gian nghĩ xem sẽ gặp đối tác kinh doanh ở đâu, hãy giới hạn các lựa chọn trong 1 hoặc 2 nơi với 1 nhóm người nhất định. Điều đó không có nghĩa là bạn chống xã hội hay khó gần (antisocial) mà chỉ là bạn biết cách quản lý thời gian tốt mà thôi. Hãy tập trung vào những gì thực sự quan trọng và thay vì quyết định làm điều gì, hãy bắt tay vào thực hiện nó. Dù có vẻ đơn giản nhưng cho dù mục tiêu của bạn là gì, bạn có thể sử dụng sức mạnh của thói quen và loại bỏ việc phải đưa ra quyết định nên làm điều này hay điều kia.
Tác giả: Ellan Kaplan và Drake Baer