Những điểm nhấn về công nghệ nổi bật nhất trong năm 2024

Thế giới công nghệ năm 2024 tiếp tục chứng kiến sự trỗi dậy mạnh mẽ của trí tuệ nhân tạo (AI) tạo sinh, sự lan tỏa của robot hình người, và sự hồi phục ấn tượng của thị trường tiền mã hóa.

AI tạo sinh bùng nổ

Trong vòng một năm qua, trí tuệ nhân tạo đã thâm nhập sâu vào mọi lĩnh vực của đời sống. Cùng lúc đó, hàng loạt công ty tham gia vào cuộc chạy đua phát triển robot hình người, mang đến nhiều đột phá đáng kể.

Cuộc cạnh tranh giữa các AI tạo sinh được ví như trận chiến giữa Microsoft và Netscape trong thập niên 1990 nhằm giành vị trí trình duyệt hàng đầu. Các sản phẩm nổi bật liên tục được cải tiến như ChatGPT với GPT-4 hay o1, Google Bard chuyển mình thành Gemini, Microsoft tích hợp Copilot vào Office và Windows, trong khi Meta triển khai AI trên Messenger, Instagram, WhatsApp và nền tảng web.

Những cái tên khác như Character.AI, Viggle, Pixverse, Luma AI cũng khẳng định dấu ấn riêng. Bên cạnh đó, các công ty Trung Quốc như Baidu, Alibaba, và ByteDance cũng nhanh chóng ra mắt các AI tương tự. Tuy nhiên, giới chuyên gia nhận định rằng các sản phẩm này vẫn còn mang tính chất tương đồng hơn là đột phá thực sự.

Mở rộng xu hướng từ AI tạo ảnh sang tạo video, OpenAI đã dẫn đầu khi công bố mô hình Sora vào tháng 2. Tiếp đó, Google trình làng Veo, Runway giới thiệu Gen-3 Alpha, Meta ra mắt Movie Gen, và Adobe cũng bước chân vào cuộc chơi với công cụ video AI của riêng mình. Trong số đó, Sora đã thương mại hóa vào đầu tháng 12, trong khi các đối thủ khác vẫn đang ở giai đoạn thử nghiệm.

AI còn ghi dấu ấn ở giải Nobel 2024 khi các giải thưởng quan trọng được trao cho những chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực này. Geoffrey Hinton và John Hopfield nhận giải Nobel Vật lý với các nghiên cứu nền tảng cho AI hiện đại. Trong khi đó, David Baker, John Jumper và Demis Hassabis được vinh danh với giải Nobel Hóa học nhờ công trình giải mã protein bằng AI.

Siêu trí tuệ nhân tạo (AGI) cũng đang dần trở thành hiện thực khi OpenAI công bố o1 vào ngày 5/12, được thiết kế để lập luận logic và đưa ra phản hồi chính xác hơn. Trước đó, Elon Musk cùng nhiều chuyên gia dự đoán AGI sẽ xuất hiện trong vòng 1-2 năm tới.

AI Phone

Từ đầu năm 2024, tại triển lãm CES, các mẫu smartphone tích hợp AI tạo sinh đã chính thức ra mắt, khởi đầu cuộc đua mới trong ngành công nghệ di động. Các mẫu điện thoại AI Phone có khả năng xử lý dữ liệu cục bộ, giúp giảm sự phụ thuộc vào kết nối Internet và đám mây.

Các sản phẩm tiêu biểu như Humane AI Pin tích hợp GPT-4, Rabbit R1 với điều khiển nút bấm, hay Brain AI sử dụng giọng nói đã tạo nên sự phấn khích ban đầu. Tuy nhiên, các thiết bị này vẫn gặp nhiều hạn chế khi sử dụng thực tế, khiến chúng chỉ được bán giới hạn hoặc đã ngừng sản xuất.

Xu hướng kết hợp giữa AI cục bộ và AI đám mây được dự đoán sẽ chiếm ưu thế trong thời gian tới. Google đã tiên phong với Pixel 8 Pro vào cuối năm 2023, tiếp theo là Samsung Galaxy AI trên Galaxy S24 và Xiaomi 14 Ultra với tính năng AI Portrait. Apple cũng không đứng ngoài cuộc khi tích hợp ChatGPT vào iPhone thông qua nền tảng Apple Intelligence. Xu hướng này được nhận định sẽ tiếp tục phát triển mạnh mẽ trong những năm tới.

Robot hình người bứt phá

Robot hình người trở thành tâm điểm chú ý trong năm 2024, với sự cạnh tranh khốc liệt giữa các công ty của Mỹ và Trung Quốc.

Tại Mỹ, Optimus của Tesla đạt được những tiến bộ vượt bậc như di chuyển trên địa hình khó khăn, thực hiện các công việc nhà như đập trứng và thậm chí là tập hẳn yoga. Atlas của Boston Dynamics cũng gây ấn tượng khi thể hiện khả năng tự động thực hiện các tác vụ phức tạp mà không cần con người can thiệp.

Trong khi đó, các công ty Trung Quốc như Wisson Technology, UBTech, và Era Robot lại tập trung vào việc trình diễn các nhiệm vụ đa dạng, từ leo núi, múa gậy, đến hỗ trợ trong các nhà máy sản xuất. Đặc biệt, Unitree Robotics chuẩn bị đưa robot G1 vào sản xuất hàng loạt, đánh dấu bước tiến quan trọng trong việc thương mại hóa robot.

Tiền số khởi sắc

Thị trường tiền số cũng ghi nhận sự hồi sinh ngoạn mục trong năm nay. Đầu năm 2024, giá Bitcoin dao động quanh mức 42.000 - 45.000 USD, và cho đến giữa tháng 12 thì giá trị đã vượt mốc 105.000 USD.

Theo CoinTelegraph, sự khởi sắc này bắt nguồn từ việc Ủy ban Chứng khoán Mỹ phê duyệt quỹ giao dịch ETF Bitcoin, tạo điều kiện cho người dùng dễ dàng đầu tư mà không cần sở hữu trực tiếp Bitcoin. Ngoài ra, sự ủng hộ bất ngờ của Donald Trump trong chiến dịch tranh cử tổng thống cũng là yếu tố thúc đẩy. Ông cam kết sẽ biến Mỹ thành "thủ đô tiền mã hóa" nếu đắc cử.

Làn sóng sa thải công nghệ

Sau đợt sa thải lớn năm 2023, làn sóng cắt giảm nhân sự lần hai tiếp tục diễn ra trong năm nay. Theo dữ liệu từ Layoffs.fyi, gần 150.000 nhân viên tại 529 công ty công nghệ đã bị cho thôi việc, với những cái tên lớn như Intel, Dell, và Cisco chịu ảnh hưởng nặng nề nhất.

Giới chuyên gia nhận định nguyên nhân của đợt cắt giảm này đến từ việc tự động hóa và sự chuyển dịch ưu tiên sang các dự án AI, dẫn đến việc tinh giản các bộ phận truyền thống không còn phù hợp.

Sự cố màn hình xanh

Vào ngày 19/7, hàng loạt hệ thống lớn trên toàn cầu, bao gồm sân bay, bệnh viện và doanh nghiệp, bất ngờ bị gián đoạn do sự cố "màn hình xanh chết chóc" (Blue Screen Of Death - BSOD), gây thiệt hại hàng tỷ USD.

Nguyên nhân được xác định là từ bản cập nhật phần mềm của công ty an ninh mạng CrowdStrike. Họ thừa nhận rằng lỗi xảy ra do quy trình kiểm tra chất lượng cập nhật chưa đủ chặt chẽ, dẫn đến việc nhiều thiết bị chạy Windows gặp sự cố. Theo công bố của Microsoft, có khoảng 8,5 triệu máy tính bị ảnh hưởng, nhưng các chuyên gia cho rằng con số thực tế còn lớn hơn nhiều.

Sự kiện này được đánh giá như một lời cảnh báo về sự phụ thuộc quá mức vào các nhà cung cấp dịch vụ công nghệ. Dù công nghệ mang lại sự tiện lợi, các hệ thống phức tạp ngày nay lại dễ dàng sụp đổ chỉ vì những lỗi tưởng chừng nhỏ nhặt. Điều này đặt ra yêu cầu phải gia tăng sự ổn định và an toàn trong thiết kế cũng như vận hành hệ thống công nghệ.