Rust - ngôn ngữ lập trình thú vị đáng học

Rust - ngôn ngữ lập trình thú vị, đây là nhận định của nhiều nhà phát triển. Trong rất nhiều ngôn ngữ lập trình ngày nay, bạn nên học ngôn ngữ nào? Làm thế nào để biết ngôn ngữ nào đáng học, thú vị hơn ngôn ngữ nào? Có rất nhiều lý do khiến Rust trở thành ngôn ngữ tiếp theo bạn nên học. Hãy xem xét những lý do sau đây nhé.

• Liệu có nên học nhiều ngôn ngữ lập trình hay chỉ một mà thôi?
• 5 ngôn ngữ lập trình “khó chịu” nhất thế giới
• Top 5 ngôn ngữ cho lập trình blockchain

Ngôn ngữ lập trình Rust là gì?

Rust là ngôn ngữ lập trình được Mozilla phát triển, so với các ngôn ngữ lập trình khác Rust còn khá trẻ nhưng nhìn bề ngoài có vẻ giống các ngôn ngữ lâu đời như C hoặc C++.

Mặc dù vậy, Rust có một hệ thống quản lý gói hiện đại và có thể được cài đặt để sử dụng trên hầu hết mọi hệ điều hành, và thậm chí trên phần cứng nhúng (embedded hardware). Bạn có thể cài đặt Rust từ trang web chính thức kèm với tài liệu hướng dẫn sử dụng ngôn ngữ.

Chắc chắn có những ngôn ngữ dễ học hơn nhưng tại sao lại là Rust?

1. Rust - ngôn ngữ lập trình đặc biệt

Các ngôn ngữ mã hóa khác nhau phù hợp cho các mục đích sử dụng khác nhau. Các ngôn ngữ cấp thấp thích hợp cho các tác vụ về phần cứng và bộ nhớ do tốc độ của chúng. Ngay cả các nhà phát triển có kinh nghiệm cũng có thể gặp phải các lỗi phá vỡ chương trình gần như không thể gỡ lỗi.

Mặt khác, các ngôn ngữ cấp cao hơn như Python, Ruby và JavaScript có thể không hoạt động tốt như các ngôn ngữ cấp thấp nhưng thường dễ đọc và viết hơn. Các ngôn ngữ cấp cao đảm nhiệm việc quản lý bộ nhớ cho người dùng, an toàn hơn khi sử dụng và gỡ lỗi dễ dàng hơn.

Rust có tốc độ và khả năng kiểm soát của ngôn ngữ cấp thấp cùng với công cụ, tính an toàn và gỡ lỗi từ ngôn ngữ cấp cao.

2. Trình quản lý gói Cargo làm mọi thứ

Rust sử dụng một trình quản lý gói có tên là Cargo. Giống như NPM trong JavaScript hoặc Ruby Gems, Cargo tập hợp và biên dịch mọi thứ bạn cần để thực hiện dự án. Ngoài ra, bạn có thể sử dụng Rust để kiểm tra lỗi code, biên dịch, xây dựng và quản lý các dependency.

Mỗi dự án Rust mới, bạn sẽ có một file Cargo.toml, chứa thông tin chi tiết và dependency của dự án. Mỗi khi kiểm tra hoặc xây dựng dự án, Cargo sử dụng file Cargo.toml này để đóng gói mọi thứ mà dự án cần.

Với người mới bắt đầu, sử dụng framework để điều hướng là cả một sự thử thách. Nhưng với Cargo, thậm chí khi chưa bao giờ sử dụng trình quản lý gói, bạn có thể dễ dàng sử dụng nó ngay lần đầu tiên.

3. Rust nhanh

Một trong những điểm thu hút chính của Rust là tốc độ. Nó có những quy tắc quản lý bộ nhớ khéo léo, không yêu cầu thu thập dữ liệu vô nghĩa (garbage). Nhiều ngôn ngữ khác phải liên tục kiểm tra những gì đang được thực thi trong thời gian chạy để tránh sự cố.

Rust không cần kiểm tra trong thời gian chạy vì trình biên dịch sẽ ngăn code xấu trong quá trình xây dựng dự án. Mặc dù một số script có thể mất nhiều thời gian để biên dịch, nhưng nó vẫn chạy nhanh.

Rust không chỉ dành cho các chương trình chạy trên máy tính, nó còn thích hợp cho phần cứng nhúng nhờ hệ thống bộ nhớ thông minh. Ngoài ra, nó còn có thể hoạt động trên Raspberry Pi.

4. Rust dành cho phát triển web

Khi sử dụng trên web, nó vẫn giữ được tốc độ và tính an toàn. WebAssugging vừa là ngôn ngữ vừa là file thực thi di động để chạy code trực tuyến. Là một ngôn ngữ cấp thấp, bất kỳ ngôn ngữ nào cũng có thể biên dịch thành WebAssugging.

Framework như Rocket cho phép các nhà phát triển xây dựng các ứng dụng web hoàn toàn bằng Rust và với tốc độ này, nó có thể là ngôn ngữ trực tuyến hoàn hảo. Ngoài ra sự kết hợp giữa Rust và WebAssugging là vô cùng mạnh mẽ và sẽ là một phần quan trọng trong nhiều dự án sắp tới.

5. Các nhà phát triển yêu thích Rust

Tất cả các nhà phát triển đều yêu thích Rust. Nó là một trong những ngôn ngữ được yêu thích nhất trong năm 2016, 2017 và 2018 theo khảo sát nhà phát triển của Stack Overflow. Tất cả mọi người từ nhà phát triển web, nhà sản xuất âm nhạc, nhà phát triển trò chơi đến các lập trình viên phần cứng nhúng đều nói về sự hoàn hảo của nó đối với công việc của họ.

6. Rust giúp bạn trở thành một lập trình viên tốt hơn

Hầu hết mọi người đều tự học để viết code, nhiều người còn sử dụng ngôn ngữ cấp cao. Họ có thể thành thạo viết code nhưng vẫn chưa thực sự hiểu điều có thể làm chương trình của mình nổi bật. Thậm chí tệ hơn khi bạn biên dịch code đúng nhưng không thể chạy mặc dù nó thực hiện một nhiệm vụ có vẻ hợp lý trên máy tính.

Ngôn ngữ cấp thấp hơn có thể chạy mã nhanh hơn nhiều. Thử các dự án mới bắt đầu bằng C và các ngôn ngữ cấp thấp khác, bạn có thể thấy rằng các ngôn ngữ dường như không quá khó để học. Vấn đề là, nếu không hiểu cách thức hoạt động quản lý bộ nhớ chính xác, bạn sẽ gặp phải những vấn đề rất khó gỡ lỗi.

Rust yêu cầu bạn phải có kỹ năng lập trình tốt nhưng không cần phải biết mọi thứ khi bắt đầu thực hiện dự án. Khi có vấn đề trong chương trình, trình biên dịch không chỉ thông báo cho bạn biết mà còn đề xuất một số biện pháp để khắc phục vấn đề.

Học ngôn ngữ Rust cũng giống như học ngôn ngữ cấp thấp nhưng khác biệt ở chỗ các quy tắc và trình biên dịch của nó sẽ giúp bạn thực hành tốt hơn.

7. Sách hướng dẫn học ngôn ngữ Rust - The Book

Hầu hết tất cả các ngôn ngữ đều có phần bắt đầu trong tài liệu của họ để giúp người dùng mới làm quen với cú pháp và cách sử dụng. The Rust Programming Language, gọi tắt là The Book (doc.rust-lang.org/book/) là một cuốn sách hướng dẫn gồm 12 chương, trong đó đề cập đến mọi yếu tố của ngôn ngữ thông qua ví dụ dễ hiểu. The Book biện soạn nhằm mục đích giúp người mới dễ đọc và hiểu hơn nhưng không gây khó chịu cho các chuyên gia.

Bạn có nên học Rust?

Đối với những ai có hứng thú với lập trình, Rust là ngôn ngữ lập trình rất thú vị đáng để học.