Chúng ta có nên lo lắng về quyền truy cập vị trí?

Phạm Hải

Trong khi sử dụng một dịch vụ hay ứng dụng nào đó trên thiết bị, chúng ta thường có thói quen bấm vào “đồng ý” thật nhanh để lướt qua các thông báo về điều khoản dịch vụ hay các quyền sẽ được cấp cho ứng dụng. Nhưng với những bê bối trong việc quản lý và sử dụng dữ liệu của các nhà cung cấp dịch vụ trong thời gian qua, bạn sẽ cần phải chú ý nhiều hơn trong việc cấp quyền cho một ứng dụng. Thông thường, quyền truy cập vào vị trí của bạn sẽ là quyền mà các ứng dụng, dịch vụ yêu cầu nhiều nhất. Vậy thì liệu chúng ta có nên lo lắng về vấn đề này? Nó có gây hại gì không?

Dữ liệu vị trí

Thông tin về vị trí của bạn chứa đựng những dữ liệu gì?

Tùy rằng sử dụng GPS là cách dễ nhất, nhanh nhất và chính xác nhất để ứng dụng có được vị trí của bạn, nhưng đó không phải là cách duy nhất mà nhà cung cấp dịch vụ có thể tìm ra thông tin về vị trí của bạn. Tất cả những điều sau đây có thể là một yếu tố giúp xác định vị trí của người dùng:

Vệ tinh GPS.
Tháp điện thoại di động mà bạn đang kết nối hoặc khoảng cách từ tháp điện thoại di động đến thiết bị của bạn.
Địa chỉ IP.
Mạng wifi mà bạn đang kết nối.
Các hoạt động tìm kiếm của bạn trên Internet.

Thông tin về vị trí của bạn chứa đựng những dữ liệu gì?

Hơn nữa, dữ liệu vị trí cũng có thể bao gồm thông tin về những điều sau đây:

Tốc độ đường truyền.
Độ cao.
Phương hướng.
Và nhiều thông tin khác, tùy thuộc vào chương trình tạo/nhận dữ liệu.

Ai là người quản lý các dữ liệu về vị trí và lịch sử vị trí của bạn?

Bất kỳ ứng dụng nào mà bạn đã cấp quyền cho phép truy cập vào vị trí của mình, cũng như các công ty đứng đằng sau hệ điều hành trên thiết bị mà bạn đang sử dụng (có thể là Google với Android hay Apple với iOS) đều có thể tiếp cận được với dữ liệu về vị trí trong khi bạn sử dụng ứng dụng đó. Ngoài ra, trong một số trường hợp, tính năng theo dõi vị trí sẽ vẫn hoạt động trong nền. Nếu bạn có bất kỳ ứng dụng nào trên điện thoại của mình yêu cầu quyền truy cập vị trí, thì tốt nhất bạn nên biết rằng những ứng dụng này đã, đang và sẽ thu thập nhiều thông tin hơn bạn nghĩ!

Hướng dẫn xem những dữ liệu cá nhân nào đã bị Microsoft thu thập trên Windows 10

Google đã từng bị cáo buộc về hành vi cố gắng thu thập dữ liệu về vị trí của người dùng cho mục đích quảng cáo. Cụ thể, Google cho phép người dùng tắt tính năng theo dõi vị trí, nhưng trên thực tế tính năng này vẫn chạy ẩn và người dùng buộc phải chấp nhận.

Ngoài ra, ngay cả những bức ảnh mà bạn đã chụp cũng có thể là một phần trong các dữ liệu về lịch sử vị trí. Bạn có thể đã cấp quyền cho máy ảnh của mình sử dụng các thông tin về vị trí, trong trường hợp này, nếu kiểm tra thông tin chi tiết của bức ảnh, ngoài các thông tin về kích thước, thời gian… bạn sẽ thấy có cả địa điểm mà bức ảnh được chụp.

Dữ liệu vị trí của bạn sẽ được sử dụng như thế nào?

Dữ liệu cá nhân nói chung và các thông tin về vị trí nói riêng sẽ đóng vai trò rất lớn trong việc mô tả sở thích, tính cách, xu hướng của một người. Dó đó, đây là một nguồn “nhiên liệu” cực kỳ hữu ích cho ngành công nghiệp quảng cáo. Và thực tế là hiện tại, hầu hết dữ liệu về vị trí đều được sử dụng nhằm mục đích phân phối quảng cáo và nghiên cứu thị trường. Dữ liệu lớn (big data) về hoạt động của người dùng sẽ được sử dụng nhằm để tinh chỉnh các chiến lược tiếp thị, trong khi dữ liệu cá nhân được dùng để lọc ra các quảng cáo phù hợp với từng cá nhân, sản phẩm và dịch vụ.

Điều này nghe có vẻ hoàn toàn vô hại, nó dường như giúp cho cuộc sống của chúng ta tiện lợi hơn bằng cách mang đến những quảng cáo phù hợp, trong khi các doanh nghiệp cũng sẽ được hưởng lợi khi các chiến dịch marketing của họ đến được đúng đối tượng hơn. Hầu hết mọi người đều thấy rằng nếu vấn đề chỉ nằm ở chỗ giúp các quảng cáo đến được đúng đối tượng hơn mà phải “khắt khe” với hành vi thu thập trái phép dữ liệu vị trí của các nhà cung cấp dịch vụ thì có vẻ hơi “quá đáng”. Tuy nhiên, mọi chuyện sẽ không chỉ dừng lại ở đó. Vấn đề nằm ở chỗ các nhà cung cấp dịch vụ sẽ thu thập cả những thông tin mà người dùng có thể không muốn chia sẻ, đặc biệt là các thông tin liên quan đến nhật ký chi tiết về địa điểm mà người dùng đã lui tới. Một số vấn đề chính mà chúng ta cần phải quan tâm ở đây bao gồm:

Dữ liệu của bạn sẽ được cung cấp cho các bên, đối tác thứ ba mà không hề báo trước.
Các tổ chức, doanh nghiệp có thể truy cập dữ liệu vị trí để giám sát các hành vi, hành động pháp lý của bạn (điều này thường xuyên xảy ra).
Thói quen, thời gian biểu hàng ngày của người dùng sẽ được ghi lại và sử dụng để chống lại họ trong một số trường hợp (hiếm khi xảy ra).
Trộm cắp danh tính (có liên quan đến dữ liệu cá nhân, nhưng chưa xác nhận các trường hợp liên quan trực tiếp đến thông tin về vị trí).
Vi phạm về quyền riêng tư (đã từng xảy ra).

Nên dành sự quan tâm như thế nào cho vấn đề này?

Việc thu thập dữ liệu cá nhân nói chung hay dữ liệu vị trí nói riêng có thể gây ra một số hệ quả nghiêm trọng về lâu về dài, trong số đó, quyền riêng tư chính là thứ bị ảnh hưởng nhiều nhất, bạn sẽ “được” giám sát 24/7. Điều tốt nhất mà chúng ta - những người sử dụng dịch vụ có thể làm bây giờ là theo dõi, quản lý các ứng dụng mà mình đã cấp quyền, từ chối các dịch vụ yêu cầu quá nhiều thông tin cá nhân, và cố gắng chỉ sử dụng các dịch vụ có truyền thống minh bạch trong cách xử lý dữ liệu người dùng

Xem thêm:

Thứ Tư, 02/01/2019 21:49

4,7 ★ 3 👨 1.322