Tôi đã tham gia vào cuộc trò chuyện của John Mueller – Nhà phân tích xu hướng Webmaster của Google về chủ để làm thế nào để vượt qua một hình phạt. Khi được hỏi có ai, chính bản thân hoặc khách hàng của mình đã từng chịu ảnh hưởng của một hình phạt hay chưa thì hầu như toàn bộ những người tham gia trong khán phòng đều giơ tay – trong đó có cả tôi nữa.
Và dưới đây là câu chuyện của tôi:
Bắt đầu cốt truyện
Tôi là trưởng nhóm SEO tại yellowHEAD – một tổ chức marketing trực tuyến. Công ty Ginger Software là một trong số những khách hàng của chúng tôi. Công ty này có một bộ các công cụ kiểm tra chính tả, ngữ pháp theo ngữ cảnh có thể được tích hợp với email, các trình duyệt, Microsoft Office… Khi chúng tôi bắt đầu làm việc với Ginger, thì trang web của họ đang được xếp hạng Alexa khoảng 7,000.
Ginger đã thu hút lượng người truy cập từ hàng nghìn các từ khóa khác nhau. Họ có các liên kết từ các cổng tin tức, các trang web đánh giá, diễn đàn… Tất cả đều góp phần tạo nên một hồ sơ backlink thực sự tuyệt vời. Công ty này hoàn toàn có thể là một minh chứng cụ thể về những lợi ích có được từ một chiến lược nội dung. Họ đã dành nhiều tháng để làm việc, nghiên cứu về các công cụ trực tuyến, các phần về lỗi chính tả, các quy tắc ngữ pháp… Chính những điều này đã giúp họ thu hút được lưu lượng truy cập lớn và các liên kết từ khắp nơi trên thế giới.
Tình tiết trở lên phức tạp, ly kỳ
Như trên đã nói, bạn có thể tưởng tượng là chúng tôi ngạc nhiên thế nào khi bỗng dưng một ngày trong hộp thoại của tôi xuất hiện một thông báo “chết người” của Google rằng gingersoftware.com chịu hình phạt thủ công site-wide (toàn bộ trang web) vì có các mối liên kết bất thường đến trang web này. Chúng tôi đã nhanh chóng gọi cho khách hàng của mình và trải qua một thử thách cam go khi giải thích cho họ về việc tại sao thương hiệu của họ không đã không được xếp hạng. Lưu lượng truy cập tự nhiên đã giảm thật kinh khủng 94% bởi đây là một trang web nhận được 66% lưu lượng truy cập từ công cụ tìm kiếm tự nhiên dựa vào Google.
Tôi không đánh dấu đoạn thể hiện... Họ bị phạt bởi vì tôi nghĩ bạn có thể nhận ra!
Tiết lộ sự thật và diễn biến câu chuyện
Trải qua nhiều năm làm việc trong lĩnh vực SEO, thật xấu hổ khi tôi đã từng mua nhiều liên kết, đăng những bình luận xấu trên các diễn đàn, blog và chạy các chương trình xây dựng hàng nghìn các liên kết spam tự động. Tôi đã mua các tên miền quá hạn sử dụng, tạo các mạng lưới blog và xếp hạng các trang web liên kết bằng tất cả mọi cách thức của một kỹ thuật blackhat (SEO mũ đen). Những việc này chỉ xảy ra trước đây mà thôi.
Còn hiện giờ, tự trong sâu thẳm trái tim mình với lương tâm trong sạch, chúng tôi đã không hề làm những việc trên đối với Ginger. Trong khi tất cả mọi người ở yellowHEAD đều có kinh nghiệm với các thủ thuật SEO, khi chúng tôi làm việc với các thương hiệu lớn thì dứt khoát chúng tôi không muốn có rủi ro. Ginger là một ví dụ thực tế của một trang web được xếp hạng tốt vì chiến lược nội dung sâu rộng của nó; chiến lược dựa trên mục đích tạo ra nội dung giá trị cho người sử dụng. Khi phân tích các backlink của Ginger, chúng tôi hết sức ngạc nhiên khi thấy các loại liên kết được tạo ra vì chiến lược này.
Tình tiết hấp dẫn… càng thêm ly kỳ
Khi chúng tôi càng kiểm tra sâu hơn các backlink của Ginger, thì chúng tôi đã nhanh chóng bắt đầu tìm ra vấn đề. Gần đây Ginger đã tích lũy một lượng cực kỳ lớn các liên kết spam và cần phải giải thích về chúng. GingerSoftware.com đang được liên kết từ các trang ngẫu nhiên trên hàng tá các trang web khác nhau có những bài viết xào xáo về khiêu dâm, thuốc, dược, cờ bạc, cá độ… Các trang này đã liên kết ngẫu nhiên đến các bài viết bên lề trên trang web của Ginger như trang này, và luôn sử dụng cùng một vài từ khóa như "occurred", "subsequently" và một vài từ tương tự khác. Và đáng chú ý ở đây là Ginger đã được Google xếp hạng ở top 3 cho các từ khóa này.
Tôi phải che mờ đi hầu hết các nội dung văn bản của trang
Cùng xem nó thực sự thú vị thế nào?
Điều tra thêm về các trang web này giúp chúng tôi phát hiện nhiều bài viết giống hệt nhau trên hàng loạt các trang khác, tất cả đều liên kết đến các trang web khác nhau nhưng sử dụng các từ khóa như nhau. Ví dụ như dưới đây:
Liên kết đến Wiktionary.org
Liên kết đến TheFreeDictionary.com
Liên kết đến Thesaurus.com
Thực chất $#@!%!#$^ là những liên kết gì?
Như đã tiết lộ ở trên, tôi không phải là người mới trong lĩnh vực liên kết spam, bởi vậy tôi biết những liên kết này là gì. Trước hết, các bài viết đó không phải do chúng tôi hay bất cứ nhân viên nào của Ginger tạo ra. Chúng cũng không phải do Ginger Software đăng tải lên hoặc do một trang web nào đó thực hiện kết nối có chủ đích. Chúng chỉ là những bài viết được những kẻ spammer đăng tải thông qua sử dụng các chương trình xây dưng liên kết tự động (tôi đoán là GSA Search Engine Ranker – phần mềm tự động tạo backlink) để nâng hạng các trang web của họ. Mỗi một bài viết đã liên kết với một số trang web vớ vẩn cũng như liên kết tới Ginger.
Các chương trình này có ở mọi nơi trên Internet và chúng có thể tự động đăng các bài viết có liên kết. Đây là một cách “đánh lừa” Google rằng các liên kết đó là tự nhiên. Thậm chí chúng còn liên kết đến các trang web uy tín khác như Wikipedia, BBC, CNN...
Ginger không phải là nạn nhân của SEO bẩn, đơn giản nó chỉ bị vướng vào chò trơi của một số kẻ spam đang cố gắng đẩy trang web của họ lên mà thôi.
Những nghi vấn của chúng tôi
Khi đã tìm ra các liên kết này, thì chúng tôi miệt mài tìm ra toàn bộ chúng. Chúng tôi đã tổ chức tất cả các liên kết tới Ginger bằng các đoạn văn bản được dùng để hiển thị liên kết (anchor text) và để ý tất cả các liên kết có các từ khóa đã đề cập ở trên. Chúng tôi đã xóa bỏ các liên kết đó càng nhiều càng tốt và không chấp nhận các loại liên kết như vậy.
Với sự tự tin, chúng tôi đã có những nghi vấn xác đáng. Chúng tôi biết nó quan trọng như thế nào đối với hoạt động kinh doanh của Ginger để vượt qua hình phạt này càng nhanh càng tốt và không muốn có sai sót nào cả. Chúng tôi không thể tìm ra bất cứ "liên kết xấu" nào ngoài các liên kết spam khiến chúng tôi nghĩ: "Chẳng còn cách nào là Google đã chặn hoàn toàn một trang web chỉ vì những liên kết spam đến các trang ngẫu nhiên này". Cần phải làm gì hơn chứ không thể khoanh tay đứng nhìn.
Chính Ginger cũng đã giải quyết tình huống thật không thể ngờ. Thay vì họ la hét và nổi giận thì họ chỉ nói một câu: "Ok – hãy giải quyết vụ này. Chúng tôi có thể hỗ trợ như thế nào?" Cùng với sự trợ giúp của Ginger, chúng tôi đã huy động hàng tá người trong công ty họ, đào tạo họ về cách tìm các liên kết xấu, kiểm tra thủ công hơn 40,000 liên kết, liên hệ với tất cả các miền có các liên kết spam trên đó, từ chối tất cả những thứ chúng tôi không thể chấp nhận và ngày 17/12/2013, chúng tôi đã gửi yêu cầu xem xét lại chỉ 5 ngày sau khi trang web nhận được thông báo phạt. Tình hình cực kỳ khẩn cấp bởi vì tầm quan trọng của các lưu lượng truy cập tự nhiên đối với Ginger Software, thêm nữa dịp lễ Noen và Năm Mới đang tới gần kề. Chúng tôi biết việc cân nhắc lại của Google sẽ bị kéo dài nếu rơi vào đúng kỳ nghỉ lễ nên càng áp lực. Bạn có thể thấy bản tường trình dài và chi tiết về quá trình “làm sạch” các liên kết của Ginger như thế nào tại đây.
Sau gần 1 tháng chúng tôi đã nhận được phản hồi từ Google. Vào ngày 15/1/2014, chúng tôi đã nhận được tin nhắn từ các Công cụ webmaster của Google rằng hình phạt đã được xóa bỏ. Cả chúng tôi và nhân viên của Ginger đã hạnh phúc ngất ngây và dành vài ngày để gắn kết và theo dõi các ranking tracker (công cụ tự động kiểm tra vị trí trang web) và Google Analytics để xem điều gì diễn ra. Vị trí xếp hạng và lưu lượng nhanh chóng tăng trở lại và cho tới thời điểm tôi viết bài này thì lượng truy cập là 82% so với mức trước hình phạt.
Nhìn các xếp hạng đi, trông lạ chưa kìa!
Những phản hồi không chính thức của Google
Vượt qua hình phạt thủ công cũng đầy bất ngờ và ngạc nhiên như lúc nhận nó. Sự thật là tất cả chúng tôi đã làm là xóa bỏ và không chấp nhận các liên kết SEO bẩn và hình phạt đã được xóa bỏ minh chứng rằng chính các liên kết này là nguyên nhân dẫn đến hình phạt.
Cuối buổi nói chuyện của John Mueller tại SMX Israe này, tôi rón rén tiến về trước khán phòng ngay sau khi ông John Mueller kết thúc, tôi đã nói với ông ấy trước mặt tất cả những người khác, tôi đã giải thích ngắn gọn với ông về tình huống mà Ginger gặp phải và hỏi liệu xem ở Google họ có nhận ra vấn đề này và đặt kế hoạch thế nào để giải quyết.
John đã trả lời: "Ý bạn muốn nói là khi một người nào đó tạo ra các liên kết spam mà cũng liên kết đến Wikipedia..? Trước đây chúng tôi đã gặp phải trường hợp này. Đôi khi chúng tôi có thể nói ra nhưng đôi khi gặp một chút khó khăn hơn…nhưng nếu bạn nhận một hình phạt vì lý do này, bạn sẽ hiểu về nó và như vậy bạn chỉ có thể từ chối các liên kết đó mà thôi".
Tôi khá ngạc nhiên trước câu trả lời đó. Nó không chính xác là một câu nhận lỗi cũng không hề phủ nhận. Về cơ bản là ông ấy nói “có”, nó có thể xảy ra nhưng nếu nó xảy ra bạn sẽ nhận hình phạt, và bạn sẽ biết về tình huống này!
Vậy tất cả những điều trên có nghĩa gì?
Tự hỏi liệu Google có hiểu được ảnh hưởng của một hình phạt đối với hoạt động kinh doanh hay không và liệu họ có thực sự nhận trách nhiệm có nhúng tay vào các loại hình phạt này không. Ginger là một công ty hoạt động dựa trên lưu lượng tìm kiếm vì phương pháp chính của họ là thu hút người sử dụng và họ không phải là công ty duy nhất như vậy. Và dưới đây là một số bài học được rút ra từ tình huống này:
1. Hãy kiểm tra các backlink của bạn
Dù bạn là ai, cá nhân hay tổ chức, doanh nghiệp lớn hay nhỏ, thì việc này đều rất cần thiết. Có vẻ như tình huống thế này sẽ xảy ra với bất cứ ai. Hàng tuần chúng tôi đều kiểm tra một lượt backlink cho Ginger Software bằng cách rà soát tất cả các liên kết mới của họ từ các Công cụ webmaster, AHREFS và SEO Majestic (hệ thống phân tích backlink). Nếu chúng tôi phát hiện có bất cứ liên kết spam nào, chúng tôi cố gắng xóa bỏ chúng và đưa chúng vào danh sách không chấp nhận. Đúng là tốn thời gian – nhưng nó lại có tính chất quyết định.
2. SEO bẩn vẫn tồn tại và có thực
Từ bấy lâu nay, tôi luôn nghĩ rằng có lẽ các liên kết không thể làm tổn hại đến trang web của bạn. Trước hết, một liên kết cần được loại bỏ nếu nó được xem là một liên kết xấu. Hệ thống hiện nay thật nguy hiểm và dễ dàng cho các mưu đồ mạo hiểm. Với Ginger thì nó quá rõ ràng (ít nhất là đối với chúng tôi), các liên kết này lại ở các địa chỉ có chất lượng thấp nhất và liên kết tới các trang không quan trọng và đem lại lợi nhuận thấp trên trang web của Ginger. Nếu đây là một ý đồ SEO bẩn thực sự, thì hãy tưởng tượng nó dễ dàng thế nào để đạt được ý đồ đó và công ty sẽ khốn khó ra sao.
3. Google đang thực sự tự biến mình trở lên xấu
Hành động mà Google thực hiện trong trường hợp này là quá mạnh tay và quyết liệt. Trang web đã không nhận được một phần hình phạt mà lại là một hình phạt sitewide (toàn bộ). Theo người đặt kế hoạch từ khóa thì các từ khóa có “thương hiệu” lọt top 4 của Ginger có tới 23,300 lượt tìm kiếm mỗi tháng. Trong trường hợp này có nghĩa là 23,300 lượt tìm kiếm đó là những người không thể tìm được chính xác những gì họ cần.
Google có một lượng công việc khổng lồ trong tay mình đứng trước các spammer trên toàn thế giới, nhưng họ cũng trở thành nền tảng cho các mô hình kinh doanh của các công ty trên toàn cầu. "Sức mạnh lớn đi đôi với trách nhiệm cao" – Chúng tôi chỉ có thể hi vọng rằng Google sẽ chú ý đến những từ này; trong khi đó chúng tôi sẽ hạnh phúc với sự thật rằng Ginger đã quay trở lại và vẫn đang hoạt động.