Đào tạo trực tuyến: Cơ hội nhập và xuất khẩu tri thức

Một dự báo đang được nhiều người tán đồng: từ năm 2004, đào tạo trực tuyến sẽ mở ra nhiều cơ hội mới, tốn ngoại tệ nhưng ít hơn và quan trọng là đối tượng sẽ mở rộng; người học thuận lợi hơn và tại sao không: đến lúc giáo dục Việt Nam cũng xuất khẩu để thu ngoại tệ? Nhập khẩu giá rẻ ! Nếu bạn đến một trung tâm Anh văn loại tốt để có thể học trực tiếp với người bản xứ (đôi khi chỉ là những chàng Tây ba lô sang du lịch, đi dạy thêm kiếm tiền) thì một giờ học phải mất từ 50.000 đồng là ít. Nhưng với đào tạo trực tuyến, một giờ học tiếng Anh với một thạc sĩ Mỹ, Anh chuyên ngành dạy tiếng Anh cho người nước ngoài, bạn chỉ mất khoảng 15.000 đồng, tính luôn cước phí Internet và điện thoại kết nối thì cũng trên dưới 20.000 đồng/giờ ! Từ giữa năm 2003, FPT đã đưa vào hệ thống học tiếng Anh trực tuyến ở địa chỉ: www.elearning.com.vn Chỉ cần mua thẻ để đăng ký gia nhập vào lớp học EnglishTown (một hệ thống toàn cầu của Mỹ), bạn sẽ được làm bài test phân loại trình độ và xếp lớp theo giờ bất kỳ mà bạn thấy thuận tiện, vì trường học hoạt động trên mạng 24/24 suốt 7 ngày trong tuần. Mỗi lớp như vậy có khoảng 10 sinh viên đủ quốc tịch và học với một ông thầy thật qua giao diện máy tính: làm bài tập, hỏi đáp, phát âm... với thầy và bạn học cùng lớp một cách thoải mái. Cứ sau mỗi mức học thì được cấp chứng chỉ của EnglishTown hoặc ĐH Suffolk, Harvard (Mỹ). Trong đó những chương trình được nhiều người chọn nhất là luyện thi Toefl, Toeic rất tiện lợi trên mạng. Theo con số của nhà phân phối thẻ học tại Việt Nam là FPT cung cấp, thì đến cuối năm vừa qua có gần 5000 người theo học, so với 3 triệu học viên trên toàn cầu của mạng này vẫn là một con số ít ỏi. Trực tuyến kiểu Việt Nam Từ ba năm nay, ĐH Quốc Gia TP Hồ CHí Minh đã thí điểm chương trình đào tạo trực tuyến của mình dưới tên gọi rất khiêm tốn: “đào tạo kết hợp qua mạng tin học viễn thông” ngành CNTT. Nghĩa là vẫn phải đến lớp theo kiểu truyền thống, nhưng càng ngày tỉ lệ giờ tự học qua mạng sẽ càng cao. Đến cuối năm 2003 vừa qua, Giáo sư - tiến sĩ khoa học Hoàng Kiếm, Giám đốc Trung tâm Phát triển CNTT, đơn vị triển khai chương trình này của ĐH Quốc Gia cho biết: đã đưa xong toàn bộ 52 giáo trình môn học lên mạng dưới dạng bài giảng có hình ảnh. Từ chỗ đào tạo bậc ĐH, đến nay Bộ Giáo dục và Đào tạo đã cho phép tuyển sinh đào tạo thạc sĩ qua mạng. Ngay từ bước khởi đầu như luyện thi chẳng hạn, học viên có thể mua thẻ để truy nhập vào mạng có đầy đủ bài giảng ôn tập luyện thi, đề mẫu và giáo viên hướng dẫn. Điều thua kém duy nhất của đào tạo trực tuyến kiểu Việt Nam hiện nay là tỉ lệ giờ online trực tiếp giữa giáo viên và sinh viên trên mạng còn thấp, việc trả lời hướng dẫn phải được thực hiện nguội, thường là sau 24 giờ. Một cuộc cách mạng đang đến gần ! Đào tạo trực tuyến trên thế giới: - Tại Mỹ: Khoảng 80% trường ĐH sử dụng phương pháp đào tạo trực tuyến, có khoảng 35% các chứng chỉ trực tuyến được chính thức công nhận. - Tại Singapore: Khoảng 87% trường ĐH sử dụng phương pháp đào tạo trực tuyến. - Tại Hàn Quốc đến nay đã có 9 trường ĐH trực tuyến trên mạng (Cyber Universities) Nhiều chuyên gia về giáo dục đã không ngần ngại gọi phương thức đào tạo này sẽ là một thời kỳ mới của khái niệm đào tạo từ xa. Thay vì gửi bài giảng qua bưu điện, nghe giảng qua radio, tương lai gần đào tạo từ xa sẽ đồng nghĩa với đào tạo qua mạng. Không chỉ vậy, đào tạo qua mạng cũng trở thành phương thức đào tạo cho hệ cử nhân tài năng, kỹ sư chất lượng cao để lựa chọn nhân tài, bởi các đối tượng này có thể hoàn toàn tự học, bớt thời gian lên lớp để tự nghiên cứu vì bài giảng sẽ có sẵn trên mạng. Những buổi đến giảng đường sẽ là những buổi trao đổi với các chuyên gia, giáo sư đầu ngành, hơn là đi nghe lý thuyết và điểm danh. Và khi bài báo này đến tay bạn đọc, chúng tôi được biết bằng đào tạo trực tuyến đã đến lúc Việt Nam có thể tự mình xuất khẩu tri thức ra thế giới. Một trường ĐH lớn phía Nam đang chuẩn bị thực hiện một dự án dạy qua mạng cho người nước ngoài những chuyên đề về văn hóa Việt Nam và tiếng Việt có thu tiền hẳn hoi. Cả một thị trường rất lớn của cộng đồng người Việt hải ngoại và những nhà kinh doanh muốn tìm đến Việt Nam cũng như sự ngưỡng mộ về giá trị Á Châu là cơ hội cho xuất khẩu tri thức Việt Nam qua mạng.