Windows Product Activation (WPA) hoạt động như thế nào?

WPA là quá trình xác nhận bản quyền được Microsoft Corporation giới thiệu trên tất cả các phiên bản

Dương Huyền Na

Windows Product Activation hay còn gọi là WPA là quá trình xác nhận bản quyền được Microsoft Corporation giới thiệu trên tất cả các phiên bản hệ điều hành Windows. WPA được giới thiệu đầu tiên trên Windows XP và vẫn còn tồn tại trên Windows Server 2003, Windows Vista, Windows Server 2008 và Windows 7.

WPA buộc mỗi người dùng trực tiếp phải kích hoạt bản sao Windows để ngăn chặn việc sử dụng trái phép, quá hạn thời gian cụ thể cho đến khi được Microsoft xác nhận.

Windows Product Activation

1. Tại sao phải Activate?

Mục đích của Microsoft đằng sau việc Activate là để giới hạn việc sử dụng hệ điều hành Windows chỉ trên một máy tính duy nhất có giấy phép bán lẻ (retail license) được phát hành. Bất kỳ một máy tính nào khác chạy trên cùng một giấy phép phải được khấu trừ từ việc sử dụng phần mềm. Do đó WPA yêu cầu kích hoạt các sản phẩm trong vòng 30 ngày kể từ ngày cài đặt sản phầm để đảm bảo răng đó là hàng chính hãng.

2. "Genuine Windows" nghĩa là gì?

Bản sao Windows được xem là "chính hãng" khi Product key được sử dụng trong quá trình cài đặt là “chính hãng”. Điều này có nghĩa là một Product key (giấy phép bán lẻ) được cung cấp chỉ được sử dụng để cài đặt Windows trên một máy tính duy nhất – máy tính có giấy phép được mua.

Nếu các key này được sử dụng để cài đặt trên một máy tính khác thì được gọi là " sao chép lậu".

3. Chính xác các thông tin được truyền tải trong quá trình activate là gì?

Khi activate bản sao của Windows, là bạn đang truyền tải mã Installation ID tới Microsoft bằng điện thoại hoặc bằng kết nối Internet, tùy thuộc vào cách thức bạn lựa chọn để activate.

Dựa vào mã này mà hệ thống bản quyền của Microsoft có thể xác nhận được phiên bản hệ điều hành bạn cài đặt có phải là "chính hãng" hay không. Nếu phiên bản hệ điều hành bạn cài đặt là chính hãng, khi đó hệ thống sẽ nhận được mã Activation ID để hoàn tất quá trình activate. Nếu quá trình activate được thực hiện thông qua điện thoại, bạn phải nhập Activation ID bằng tay để hoàn tất quá trình activate.

4. Installation ID chứa các thông tin gì?

Installation ID là một số gồm 50 ký tự được "lấy" từ 2 dữ liệu:

1. Product ID: Thực chất được lấy từ Product key gồm 25 chữ số (giá trị chữ và số được in trên nhãn Windows CD / DVD) được nhập trong quá trình cài đặt hệ điều hành. Product ID được sử dụng để “nhận diện” bản sao Windows trên máy tính của bạn.

2. Hardware ID - Giá trị này có nguồn gốc dựa trên cấu hình phần cứng máy tính của bạn.

Hệ thống WPA kiểm tra 10 mục trên phần cứng máy tính để lấy được ID phần cứng, bao gồm:

Display Adapter
SCSI Adapter
IDE Adapter (effectively the motherboard)
Network Adapter (NIC) và địa chỉ MAC của nó
Giới hạn dung lượng RAM (chẳng hạn như 0-64mb, 64-128mb, ...)
Bộ vi xử lý
Processor Serial Number
Thiết bị phần cứng
Hard Drive Volume Serial Number (VSN)
CD-ROM / CD-RW / DVD-ROM

Installation ID là sự kết hợp của Product ID và Hardware ID được lấy cuối cùng và gửi cho Microsoft trong suốt quá trình Activate.

5. Xác nhận Installation ID hợp lệ như thế nào?

Installation ID phải hợp lệ để xác nhận việc cài đặt bản sao Windows là "tin cậy". Do đó sau khi Microsoft nhận Installation ID, Installation ID được giải mã trở lại để lấy Product key và chi tiết phần cứng của máy tính tham gia vào quá trình activate.

Lúc này hệ thống của Micorsoft sẽ xem xét nếu đây là lần đầu tiên product key được sử dụng để activate. Quá trình này xảy ra khi người dùng cố gắng activate Windows lần đầu tiên sau khi mua sản phẩm. Khi đó Installation ID sẽ được xác nhận ngay lập tức và Activation ID sẽ được cung cấp để hoàn tất quá trình activate.

Tuy nhiên hiện nay hệ thống Microsoft liên kết product key này với Hardware ID của máy tính và lưu trữ thông tin này trên server của họ. Nói một cách đơn giản, nếu lần đầu tiên sử dụng Product key, Product key sẽ ghép đôi với Hardware ID và thông tin này được lưu trữ trên Server Microsoft.

6. Chuyện gì sẽ xảy ra nếu một máy tính chạy phiên bản Windows "nhái" cố gắng activate?

Với các bản sao Windows không phải chính hãng, bất cứ khi nào thực hiện quá trình activate cũng sẽ thất bại. Điều này thường xảy ra khi Product key được sử dụng để cài đặt đã được sử dụng trên các máy tính khác trước đó.

Các product key được xác định trong quá trình activate như sau:

Trong quá trình xác nhận Installation ID có hợp lệ hay không, hệ thống của Microsoft sẽ kiểm tra xem product key đã được sử dụng trong quá trình activate trước đó hay không. Sau đó sẽ tìm Hardware ID liên kết với Product key.

Nếu các máy tính chạy phiên bản "nhái" của bản sao Windows sẽ có cấu hình phần cứng khác và Hardware ID sẽ không khớp. Trong trường hợp này quá trình activate sẽ thất bại.

Để activate thành công, phải đáp ứng 1 trong 2 điều kiện dưới đây:

1. Product key phải được sử dụng lần đầu tiên, điều này có nghĩa là product key chưa được sử dụng để activate trên các máy tính khác.

2. Nếu Product key đã được sử dụng trước đó thì Hardware ID phải khớp nhau. Điều này chỉ xảy ra nếu máy tính đã được cấp giấy phép mua bản quyền đang cố gắng để activate tiếp.

7. Format ổ đĩa cứng

Mỗi lần ổ đĩa cứng được reformat và cài đặt lại Windows, product key sẽ phải được re-activate. Tuy nhiên quá trình activate sẽ diễn ra nhanh hơn.

Trong trường hợp này cả product key và Hardware ID phải khớp nhau thì quá trình activate mới thành công.

8. Chuyện gì sẽ xảy ra nếu nâng cấp hoặc thay đổi phần cứng?

Như đã đề cập ở phần trên, có 10 phạm trù trên phần cứng, phải đảm bảo ít nhất có 7 phạm trù giống nhau. Bạn chỉ có thể thay đổi không quá 3 phạm trù của phần cứng.

Nếu thay đổi quá nhiều, quá trình activate sẽ thất bại. Trong trường hợp đó bạn sẽ phải liên hệ với dịch vụ chăm sóc khác hàng của Microsoft để được hỗ trợ.

9. Một số điều mà WPA không làm được:

- WPA không gửi bất kỳ thông tin cá nhân nào của bạn cho Microsoft .

- Nếu bạn muốn activate thông qua điện thoại, bạn không cần phải cung cấp bất kỳ thông tin nào cho Microsoft.

- WPA không cung cấp phương tiện cho Microsoft để tắt máy tính hoặc làm hỏng dữ liệu / phần cứng của bạn, và thậm chí là cũng không thể truy cập dữ liệu của bạn.