Cách quản lý phân vùng ổ cứng an toàn trong Windows

Quản lý phân vùng ổ cứng có vẻ khó khăn, nhưng đây là một quá trình đơn giản với các công cụ phù hợp. Windows cung cấp các tiện ích tích hợp giúp quản lý phân vùng tương đối dễ dàng, cho dù bạn đang thiết lập PC mới, tối ưu hóa dung lượng lưu trữ hay khắc phục sự cố ổ đĩa.

Sử dụng các công cụ tích hợp của Windows để quản lý phân vùng

Windows đi kèm với hai công cụ mạnh mẽ cho phép bạn quản lý phân vùng ổ đĩa mà không cần cài đặt phần mềm bổ sung. Các tùy chọn gốc này cung cấp cho bạn mọi thứ bạn cần cho những tác vụ phân vùng cơ bản như tạo, xóa, định dạng và thay đổi kích thước ổ.

Trước khi thực hiện bất kỳ thay đổi nào đối với phân vùng, bạn nên sao lưu dữ liệu PC quan trọng của mình. Các hoạt động phân vùng luôn có một số rủi ro và mặc dù những công cụ Windows tích hợp đáng tin cậy, nhưng tình trạng mất điện đột ngột hoặc sự cố phần cứng vẫn có thể gây mất dữ liệu. Hãy dành vài phút để lưu các file quan trọng của bạn vào ổ cứng ngoài hoặc lưu trữ đám mây.

Nếu đang sử dụng PC để bàn có nhiều khoang ổ đĩa, bạn có thể thích sử dụng các ổ vật lý riêng biệt hơn là phân vùng. Nhiều người cảm thấy phân vùng ổ đĩa là vô nghĩa với các tùy chọn lưu trữ hiện đại. Tuy nhiên, phân vùng là tùy chọn duy nhất cho laptop có một ổ SSD. Phân vùng rất quan trọng vì nó giúp tách hệ điều hành khỏi dữ liệu cá nhân, giúp cài đặt lại hệ thống dễ dàng hơn mà không cần động đến các file của bạn.

Nó cũng ngăn hệ thống bị sập nếu bạn vô tình lấp đầy phân vùng dữ liệu của mình, vì hệ điều hành của bạn vẫn nằm trên một phân vùng riêng biệt với đủ không gian để hoạt động.

Tin tốt là bạn không cần phải là chuyên gia công nghệ để xử lý hầu hết các tác vụ phân vùng. Disk Management của Windows cung cấp giao diện trực quan giúp quá trình trở nên trực quan, trong khi PowerShell cung cấp các tùy chọn nâng cao hơn nếu bạn quen với các lệnh văn bản.

Tiện ích Disk Management

Tiện ích Disk Management là công cụ chính của Windows để xử lý các phân vùng mà không cần nhập lệnh. Nó cung cấp biểu diễn trực quan về những ổ và phân vùng của chúng, giúp bạn dễ hiểu hơn về bố cục lưu trữ của mình.

Có nhiều cách để mở Disk Management. Cách dễ nhất là nhấp chuột phải vào nút Start và chọn Disk Management từ menu. Thao tác này sẽ liệt kê tất cả các ổ và thông tin phân vùng của chúng, bao gồm kích thước, hệ thống file và trạng thái.

Sau đây là cách thực hiện các tác vụ phân vùng phổ biến:

• Thu nhỏ volume: Nhấp chuột phải vào phân vùng bạn muốn thu nhỏ kích thước và chọn Shrink Volume. Windows sẽ tính toán dung lượng thu nhỏ tối đa có sẵn, nhưng bạn có thể nhập dung lượng nhỏ hơn nếu cần. Thao tác này bảo toàn dữ liệu của bạn trong khi giải phóng dung lượng.
• Mở rộng volume: Nhấp chuột phải vào phân vùng bạn muốn mở rộng và chọn Extend Volume. Bạn chỉ có thể mở rộng vào không gian chưa cấp phát liền kề bên phải phân vùng - một hạn chế đáng kể của công cụ tích hợp.
• Tạo phân vùng mới: Nhấp chuột phải vào bất kỳ không gian chưa cấp phát nào, chọn New Simple Volume và làm theo trình hướng dẫn để đặt kích thước, chỉ định ký tự ổ và định dạng bằng hệ thống file bạn muốn.
• Xóa phân vùng: Nhấp chuột phải vào phân vùng và chọn Delete Volume. Hãy chắc chắn rằng bạn không cần bất kỳ dữ liệu nào trên phân vùng này, vì thao tác này sẽ xóa mọi thứ.

Mặc dù hữu ích, Disk Management vẫn có những hạn chế. Bạn không thể di chuyển phân vùng, hợp nhất các không gian chưa cấp phát không liền kề hoặc chuyển đổi giữa những hệ thống file nhất định mà không có công cụ của bên thứ ba.

Tùy chọn dòng lệnh

Nếu bạn thích nhập lệnh, Windows cung cấp một công cụ dòng lệnh mạnh mẽ có tên là DiskPart. Tiện ích này cung cấp cho bạn quyền kiểm soát chính xác hơn đối với các thiết bị lưu trữ của mình. Nó có thể thực hiện những thao tác mà Disk Management không thể xử lý.

Để truy cập DiskPart, hãy nhấn Win + X và chọn Terminal (Admin). Sau đó nhập "diskpart" và nhấn Enter để khởi chạy tiện ích. Không giống như Disk Management, DiskPart sử dụng một chuỗi lệnh để thực hiện các thao tác.

Sau đây là các lệnh DiskPart cơ bản để quản lý phân vùng:

• Liệt kê ổ đĩa và phân vùng: Nhập "list disk" để xem tất cả các ổ vật lý, sau đó "select disk X" (trong đó X là số ổ đĩa). Tiếp theo là "list partition" để xem tất cả các phân vùng trên đĩa đã chọn.
• Tạo một phân vùng mới: Sử dụng "create partition primary size=X" (trong đó X là kích thước tính bằng MB). Sau đó, bạn có thể gán một ký tự ổ bằng "assign letter=Y" (trong đó Y là ký tự bạn muốn).
• Xóa một phân vùng: Đầu tiên, hãy chọn ổ đĩa, sau đó nhập "select partition X" (trong đó X là số phân vùng), theo sau là "delete partition". Thao tác này sẽ xóa vĩnh viễn mọi dữ liệu trên phân vùng mà không cần xác nhận.
• Mở rộng hoặc thu nhỏ volume: Sau khi chọn volume, hãy sử dụng “extend size=X” để làm cho ổ lớn hơn hoặc “shrink desired=X” để làm cho ổ nhỏ hơn (X là kích thước tính bằng MB).

DiskPart đặc biệt hữu ích để lập trình các hoạt động hàng loạt trên nhiều máy tính, nhưng bản chất không khoan nhượng của nó khiến nó trở nên rủi ro đối với người mới bắt đầu. Nếu bạn không chắc chắn, hãy sử dụng giao diện đồ họa của Disk Management.

Khi nào nên sử dụng trình quản lý phân vùng của bên thứ ba?

Mặc dù các công cụ tích hợp của Windows xử lý việc quản lý phân vùng cơ bản, nhưng chúng có những hạn chế đáng kể. Các trình quản lý phân vùng của bên thứ ba, chẳng hạn như NIUBI Partition Editor, EaseUS Partition Master hoặc MiniTool Partition Wizard, cung cấp những tính năng nâng cao giúp đơn giản hóa các hoạt động phức tạp.

Các công cụ này rất tiện dụng khi bạn cần di chuyển những phân vùng mà không làm mất dữ liệu - điều mà các công cụ của Windows không thể làm được. Ví dụ, nếu bạn có một phân vùng khôi phục chặn ổ hệ thống truy cập vào không gian chưa cấp phát liền kề, một công cụ của bên thứ ba có thể di dời phân vùng phục hồi đó một cách an toàn trong khi vẫn giữ nguyên chức năng của nó.

Một số người thích NIUBI Partition Editor cho loại công việc này. Ứng dụng này miễn phí để sử dụng tại nhà và cho phép bạn dễ dàng sắp xếp lại các phân vùng theo các bước sau:

1. Mở trình chỉnh sửa phân vùng để xem bố cục của tất cả các ổ và phân vùng của bạn.
2. Nhấp chuột phải vào phân vùng bạn muốn di chuyển và chọn Resize/Move Volume.
3. Trong giao diện đồ họa, kéo phân vùng đến vị trí mới.
4. Nhấp vào OK > Apply để thực hiện các thay đổi.

Bản chất trực quan của công cụ này giúp các thao tác phức tạp trở nên dễ dàng hơn, hiển thị cho bạn chính xác những gì sẽ xảy ra trước khi bạn cam kết thực hiện bất kỳ thay đổi nào.

• Tải NIUBI Partition Editor

Quản lý phân vùng ổ cứng không nhất thiết phải phức tạp. Các công cụ tích hợp của Windows xử lý hiệu quả hầu hết mọi tác vụ cơ bản, trong khi những tùy chọn của bên thứ ba cung cấp nhiều tính linh hoạt hơn cho các thao tác phức tạp. Luôn sao lưu dữ liệu quan trọng trước khi thực hiện bất kỳ thay đổi nào để bạn có thể tối ưu hóa dung lượng lưu trữ mà không gây rủi ro cho các file của mình.