CPU-Z 2.01

Nếu kiến thức là sức mạnh thì chương trình CPU-Z của CPUID sẽ làm cho bạn cảm thấy giống như một siêu anh hùng. Công cụ nhỏ bé này đã được liệt vào một trong số những phần mềm miễn phí tốt nhất để kiểm tra thông tin máy tính. Trong toàn bộ bài này, chúng tôi sẽ giới thiệu cho các bạn về tiện ích này và trang bị sức mạnh đáng nể của nó cho máy tính của chính bạn.

CPUID CPU-Z là gì?

CPU-Z là phần mềm miễn phí của CPUID, chạy trên hệ điều hành Windows để thu thập những thông tin phần cứng chính của máy tính: Thông tin chi tiết về CPU, mainboard, chipset, loại bộ nhớ, size, timing, SPD, đo lường tần số bên trong của mỗi lõi và tần số bộ nhớ trong thời gian thực.

Không giống như các lựa chọn giám sát phần cứng thay thế khác như Aida64, Core Temp và MSI Afterburner, ứng dụng này hoàn toàn miễn phí và cũng có sẵn cho các thiết bị Android. CPU-Z sẽ hiển thị tất cả thông tin thích hợp nhất dưới dạng một bảng. Người dùng có thể cuộn lên hoặc xuống để đọc các chi tiết cụ thể.

Yêu cầu hệ thống CPU-Z

Công cụ giám sát hệ thống không có điều kiện gì về phần cứng. Đây là tất cả những gì bạn cần:

• Windows 10, 8.1, 8, 7, Vista, XP hoặc thậm chí cũ hơn (32 bit hoặc 64 bit)
• Quyền admin

Phiên bản trình cài đặt và portable của CPU-Z

CPU-Z có sẵn phiên bản thiết lập và portable. Trong chế độ thiết lập, bạn có thể xem xét và chấp nhận thỏa thuận cấp phép, thay đổi thư mục cài đặt mặc định và tạo các shortcut cho chương trình.

Để so sánh, phiên bản portable có thể được giải nén ở bất kỳ đâu trên máy tính của bạn hoặc thiết bị bên ngoài để chạy trực tiếp CPU-Z mà không cần thiết lập. Bạn chỉ cần mở file trình khởi chạy tương ứng với kiến trúc máy của bạn (32-bit hoặc 64-bit).

Tải CPU-Z

Bạn nhấp vào nút tải bên trên và chọn phiên bản phù hợp với mình.

CPU-Z cho Windows có 2 phiên bản:

• Link tải chính là bản cài (.exe): Quá trình cài diễn ra nhanh chóng, không có vấn đề gì hay thành phần thừa thãi nào bị đính kèm.
• Tải bản CPU-Z protable: Không cần cài đặt, bạn chỉ cần giải nén và chạy file .exe là được.

Ngoài phiên bản cho Windows, CPU-Z cũng có 1 phiên bản cho hệ điều hành Android.

Các tính năng của CPU-Z

Sau khi được cài đặt trên hệ thống máy tính, CPU-Z sẽ bắt đầu chẩn đoán hoàn chỉnh. Sau đó, nó cho phép người dùng biết được đặc điểm của từng phần tử trên máy tính. Để làm điều này, người dùng khởi chạy ứng dụng và có thể đọc thông tin trên một cửa sổ.

CPU-Z cung cấp các chi tiết cụ thể không thể tìm thấy dễ dàng trên những thuộc tính của máy tính. Ví dụ, đối với bộ xử lý, ứng dụng có thể cung cấp cho bạn tên, số, code name, công nghệ gói và thông số kỹ thuật.

Đối với bo mạch chủ, người dùng có cơ hội biết nhà cung cấp, model, phiên bản, model BIOS, chipset và cảm biến, v.v... Đối với bộ nhớ, CPU-Z hiển thị tần số và thời gian của RAM, v.v... Nó cũng có thể hiển thị phiên bản Windows và DirectX.

Giao diện của CPU-Z đơn giản và trực quan, tạo điều kiện thuận lợi cho việc xử lý. Cửa sổ bao gồm 7 tab liên quan đến CPU, Caches, Mainboard, Memory, SPD, Graphics và About  để biết thêm thông tin.

Sau đây là những gì bạn có thể mong đợi từ CPU-Z:

• Công cụ cung cấp tên bộ xử lý, code name, TDP tối đa, gói, công nghệ, điện áp lõi, đặc điểm kỹ thuật, họ, model, bản sửa đổi, hướng dẫn
• Cho biết xung nhịp, tốc độ lõi, số nhân, tốc độ bus, FSB định mức, bộ nhớ cache
• Trình mô tả, kích thước và tốc độ cache
• Thông tin về nhà sản xuất bo mạch chủ, model, chipset, Southbridge và LCPIO
• Thương hiệu BIOS, phiên bản và ngày tháng cập nhật
• Phiên bản giao diện đồ họa, hỗ trợ tối đa, định địa chỉ dải bên
• Loại bộ nhớ, kích thước, kênh, chế độ DC, tần số NB, thời gian (tần số DRAM, độ trễ, chu kỳ, tốc độ lệnh)
• Kích thước mô-đun khe cắm bộ nhớ, băng thông tối đa, nhà sản xuất mô-đun, bộ phận và số sê-ri
• Tên CPU, nhà sản xuất bo mạch, code name, bản sửa đổi, công nghệ, xung nhịp (lõi, shader, bộ nhớ), bộ nhớ (kích thước, loại, nhà cung cấp, độ rộng bus)
• Kiểm tra phiên bản Windows và DirectX
• Đọc theo thời gian thực tốc độ xung nhịp và hệ số cho từng thiết bị
• Dễ dàng đặt thời gian khởi động và reset cho ACPI, QPC, RTC
• Chạy benchmark và stress test cho CPU (đơn hoặc đa luồng) và chọn tham chiếu bộ xử lý
• Lưu báo cáo ở định dạng TXT hoặc HTML
• Xác minh tính xác thực của cài đặt hệ thống hiện tại bằng cách gửi thông tin đến cơ sở dữ liệu công khai của CPU-Z

Tóm lại, đây là ứng dụng phần mềm cần thiết cho bất kỳ người dùng PC nào, những người phải có thông số kỹ thuật phần cứng để nâng cấp thiết bị của họ, kiểm tra các yêu cầu hệ thống cho game hoặc chương trình, tìm những bản cập nhật driver trên Internet hoặc kiểm tra khả năng của CPU.

CPU-Z được sử dụng để làm gì?

Chương trình cung cấp cho bạn thông tin kỹ thuật liên quan đến bộ xử lý bao gồm tên và nhà cung cấp, các bước cốt lõi và quá trình xử lý. Chương trình cũng hiển thị số nhân xung nhịp gói, phát hiện ép xung một phần, xung nhịp bên trong và bên ngoài. Một số chỉ số được đánh dấu bao gồm loại CPU và sức mạnh xử lý của nó, số lõi, kiến ​​trúc, tốc độ xung nhịp và chi tiết GPU.

Các biến khác như RAM khả dụng cũng được cung cấp chỉ bằng một nút bấm. Nhà cung cấp, model và bản sửa đổi, model BIOS và ngày tháng, chipset (chip cầu bắc và chip cầu nam), cảm biến và giao diện đồ họa đang sử dụng cũng nằm trong số những số liệu phân tích bo mạch chủ được theo dõi. Trong khu vực phân tích bộ nhớ, bạn sẽ tìm thấy tần suất, timing và bảng timing cũng như thông số kỹ thuật của mô-đun nếu bạn sử dụng chức năng Serial Presence Detect.

Bạn cũng sẽ có thể kiểm tra phiên bản Microsoft Windows và DirectX nào được cài đặt trên PC của mình. Phiên bản interface, độ rộng kết nối, hỗ trợ tối đa và dải biên (sideband) đều được bao gồm trong phân tích đồ họa. Cache descriptor (lưu trữ các mô tả segment được truy xuất từ bộ nhớ), kích thước và tốc độ cũng được hiển thị bởi chương trình. Bạn có thể sử dụng phần mềm CPU-Z để khởi động và dừng bộ hẹn giờ, tiến hành kiểm tra stress test và benchmark của CPU, đồng thời chọn tham chiếu bộ xử lý.

Cách xem CPU Z

Giao diện của CPU-Z được trình bày dưới dạng tab để phân loại thông tin theo các hạng mục, gồm có: tab CPU, Caches, Mainboard, Memory, SPD, Graphics, Bench và About. Bạn có thể thấy các tab này trong hình bên dưới.

Trong mỗi tab sẽ có rất nhiều thông tin, có thể là cả những thông tin mà bạn chưa bao giờ biết. Không nên để chúng làm bạn phân tâm, hãy tập trung vào những gì mình muốn thấy. Dưới đây ta sẽ cùng tìm hiểu chi tiết về các tab này.

Lưu ý: Bài viết dựa trên phiên bản 1.86.0, bản 64bit. CPUID luôn cập nhật phần mềm của mình để thêm vào những tính năng và hỗ trợ mới cho các CPU, chip mới. Vì thế nếu bạn thấy giao diện khác với ảnh chụp, hãy để ý xem phiên bản có giống bản mình đã dùng để minh họa không nhé.

Tab CPU của CPU-Z

Tab CPU sẽ cho bạn biết những thông tin về CPU của máy tính, như tên, số nhân, số luồng, số socket, mức tiêu thụ điện, công nghệ, tốc độ xung,... Cụ thể:

Name: Tên CPU, trong ảnh chụp màn hình máy tính của mình là Intel Core i3 4005U.

Code Name: Tên mã của vi kiến trúc CPU.

Max TDP: Mức tiêu thụ điện tối đa của CPU.

Package: Loại socket của CPU, với mỗi loại socket khác nhau sẽ có số lượng chân cắm khác nhau. Thông số này rất quan trọng khi bạn muốn nâng cấp CPU, bạn không thể mang 1 chip CPU socket 478 gắn vào socket 1155 và ngược lại. Quantrimang.com đã có bài viết về danh sách socket CPU khá chi tiết, bạn có thể tham khảo thêm nhé.

Technology: Công nghệ của các bóng bán dẫn. Như trong ví dụ của mình là 22nm, con số này càng nhỏ càng tốt, vì nó giúp chip có thể chứa nhiều bóng bán dẫn hơn, chạy nhanh, hiệu quả hơn. Công nghệ này đang ngày càng được cải tiến, ở những CPU mới nhất đã có thể đạt 14nm (dòng Coffee Lake của Intel). Trên điện thoại Apple đã bắt đầu sản xuất vi xử lý A12 7nm cho các thiết bị của mình.

Core Voltage: Điện áp cho nhân của chip, thông số này thường không cố định vì các chip hiện đại thường tự điều chỉnh điện áp tiêu thụ để tiết kiệm điện.

Specification: Tên CPU đầy đủ của máy tính.

Family: Kiến trúc chính của chip. Ví dụ trên CPU của Intel có Family 6 là thế hệ P6 (Pentium Pro, Pentium II, Pentium III và Pentium M - tất cả đều có cùng thiết kế đơn vị thực thi (execution unit)). Bạn có thể tham khảo thêm trên Wikipedia về danh sách vi xử lý của chip Intel.

Model: Là loại CPU trong Family mà máy tính đang có. Ví dụ với Family 15 (thế hệ NetBrust), model 0 là lõi Willamette, model 1 là lõi Willamette đã được cải tiến. Model 2 là Northwood được xây dựng trên công nghệ mới hơn. Model 3 là lõi Prescott trên với công nghệ 90nm, model 4 vẫn là Prescott nhưng có thêm cải tiến như hỗ trợ No-eXecute. Số model này về cơ bản là cách để nhận dạng loại lõi của CPU. Bạn có thể tra model của mình trong link của phần Family bên trên để biết thêm thông tin về CPU của mình nhé.

Stepping: Đây là số xác định loại cải tiến nào đã được thực hiện cho lõi, và mức độ mới là bao nhiêu. Có thể hiểu nó giống như các bản vá lỗi phần mềm, con số này càng lớn nghĩa là nó đã được nhiều lần fix lỗi, cải tiến từ các bản trước đó.

Revision: Kết hợp Family, Model và Stepping có thể cho bạn biết tên Revision (phải check trong datasheet mà Intel cung cấp). Nhờ biết Revision, bạn có thể tìm thấy những cải tiến đã được thực hiện giữa các chip cùng Family và Model nhưng có Stepping khác nhau. Và với thông số Revision mà CPU-Z, bạn có thể dễ dàng biết được tên Revision mà không cần tìm datasheet nữa. Trong ví dụ bài viết này của mình Revision là C0.

Instructions: Đây là danh sách tập lệnh mà chip xử lý.

Core Speed: Xung nhịp của CPU, thông số này với core voltage thường xuyên thay đổi để tiết kiệm điện.

Multiplier: Hệ số xung (hay còn gọi là tỷ lệ bus) thiết lập tỷ lệ của tốc độ xung nhịp bên trong với xung được cung cấp bên ngoài. Ví dụ, con số này là x10 thì sẽ thấy 10 chu trình bên trong cho mỗi chu kỳ xung nhịp bên ngoài.

Bus Speed: Tốc độ bus.

Level 3: Thông số về bộ nhớ đệm, càng cao càng tốt, vì CPU sẽ ít bị nghẽn dữ liệu khi xử lý. Số level càng lớn thì CPU chạy càng nhanh.

Cores và Threads: Số lõi (hay nhân) và số luồng của CPU. Số này thường là số chẵn, như trong ảnh chụp của mình là 2 nhân, 4 luồng.

Tab Caches của CPU-Z

Trong tab Mainboard, bạn sẽ thấy rất nhiều thông tin hữu dụng khi nâng cấp hay thay thế các thành phần. Các thông tin này sẽ gồm có cả nhà sản xuất bo mạch chủ, chipset, BIOS và giao diện đồ họa. Từ ảnh chụp bên dưới, chúng ta có thể thấy được rằng máy tính chúng tôi đang kiểm tra có bo mạch chủ nForce4 và hỗ trợ supports x16 PCI-Express.

Điều đó có nghĩa rằng card video trong máy tính thử nghiệm này là PCI-E chứ không phải AGP. Đây là một thông tin quan trọng cần phải biết nếu chúng ta muốn nâng cấp card video. Tuy nhiên, cho ví dụ, CPU-Z lại không thể phát hiện ra nhà sản xuất bo mạch chủ của máy tính thử nghiệm. Điều này hiếm khi xuất hiện và chúng tôi cũng chỉ gặp vấn đề với bo mạch này.

Tab SPD của CPU-Z

Để hoàn tất việc nâng cấp bộ nhớ, bạn có thể cần phải quan tâm đến một số thông tin khác. Tab SPD chính là tab chứa các thông tin bạn cần xem thêm này. Trong tab này, bạn sẽ thấy các thông tin về mỗi một thanh nhớ trong mỗi một khe cắm trên bo mạch chủ. Có thể thấy được kích thước của chip, kiểu RAM và tần số nó hoạt động. Thêm vào đó cũng có một bản định thời hiển thị các thông tin chi tiết dựa trên cấu hình.

• Slot #1: Nhấp vào mũi tên cạnh ô Slot #1, có bao nhiêu slot là có bấy nhiêu khe RAM. Thông thường máy tính sẽ có 2 hoặc 4 khe cắm RAM tương đương với số Slot # tối đa là 2 hoặc 4.
• DDR3: Kiểu RAM
• Module Size: Dung lượng của RAM cắm ở khe đang xem, tính bằng đơn vị MB, 4096MB tương đương 4GB.
• Max Bandwidth: Tốc độ băng thông tối đa. Nhờ có thông số này bạn có thể tính được Bus RAM, bằng cách lấy phần xung nhịp trong dấu ngoặc đơn nhân với 2. Trong ảnh chụp của mình là 800Mhz x 2 = 1600Mhz.
• Manufacturer: Tên hãng sản xuất RAM.
• Các phần khác trong tab này, bạn có thể tìm thêm trên Google nhé, với người dùng bình thường mình nghĩ dừng ở đây được rồi.

Tab Graphics của CPU-Z

Tab đồ họa cung cấp những thông tin cơ bản nhất về GPU như tên, nhà sản xuất, công nghệ GPU. Nếu muốn kiểm tra kỹ hơn về card đồ họa, bạn có thể sử dụng công cụ chuyên dụng là GPU-Z.

• Display Device Selection: Phần này bị mờ là do máy mình chỉ có một card màn hình. Nếu máy tính có nhiều card màn hình, phần này sẽ sáng lên và bạn có thể chọn card cần xem.
• Name: Tên của hãng sản xuất chip đồ họa.
• Code name: Tên code của chip đồ họa đang chạy trên máy.
• Core: Tốc độ xung của GPU.
• Size: Dung lượng của card đồ họa.
• Technology: Công nghệ của card đồ họa, giống như công nghệ chip CPU, con số này càng nhỏ càng tốt.
• Type: Kiểu xử lý, ví dụ như: 64bit, 128bit, 256bit. Thông số này càng cao, card của bạn càng cao cấp và xử lý đồ họa càng tốt.

Dưới đây là một hình ảnh khác về tab Graphics của CPU-Z.

Tab Bench của CPU-Z

Tab này sẽ cho bạn biết điểm benchmark của CPU đang chạy trên máy tính bằng cách chạy một bài kiểm tra nhỏ. Sau khi chạy xong, bạn có thể so sánh CPU của mình với các CPU khác, bằng cách chọn trong ô Reference màu xanh. Tích vào ô bên cạnh Reference màu đen sẽ quy đổi kết quả thành % để bạn dễ so sánh.

Kết quả khi sau khi chạy kiểm tra

So sánh CPU trên máy với CPU khác

Tab About của CPU-Z

Cuối cùng nhưng không phải nhỏ bé, đó chính là tab About. Tab này sẽ cung cấp cho các bạn các thông tin chi tiết về phần mềm và một số thông tin chi tiết về hệ thống. Cho ví dụ, các bạn có thể thấy phiên bản Windows, gói dịch vụ được cài đặt và phiên bản DirectX. Từ tab này, bạn có thể kết xuất dữ liệu vào một file HTML.

Ứng dụng này nên nằm trong hộp công cụ máy tính của bất cứ ai. Dữ liệu mà nó cung cấp là vô giá và sự dễ dàng trong sử dụng làm cho CPU-Z trở nên đơn giản đối với bất cứ người dùng ở cấp độ nào.

Xem thêm: Giải mã các thông số kỹ thuật trên laptop