Đường lập nghiệp của Zhang Yiming, người tạo ra TikTok, mạng xã hội duy nhất đủ tầm đối đầu với Facebook

Là người đứng sau ứng dụng TikTok và công ty mẹ ByteDance nhưng Zhang Yiming khá kín tiếng. Nhiều người ở bên ngoài Trung Quốc hầu như không biết gì về nhà sáng lập tỷ phú nắm trong tay 16,2 tỷ USD và là người giàu thứ 10 ở Trung Quốc này.

Tham vọng trở thành doanh nhân từ khi còn trẻ

Zhang Yiming sinh năm 1983 tại tỉnh Phúc Kiến, Trung Quốc trong một gia đình công chức nhà nước. Trong suốt tuổi thơ, Zhang được nghe bố mẹ nhắc tới những công nghệ mới ở nước ngoài hay việc phát triển một sản phẩm. Điều này đã giúp Zhang có hứng thú với kinh doanh và đổi mới ngay từ khi còn trẻ.

Zhang được bố mẹ khuyến khích thử sức với những thứ mới mẻ và cho phép anh quyết định hướng đi trong cuộc đời mình từ rất sớm. Khi học trung học, Zhang học giỏi hóa nhưng không muốn trở thành nhà khoa học bởi anh cảm thấy việc trộn hóa chất để tạo ra phản ứng hóa học thật vô vị và thậm chí nguy hiểm.

Zhang tốt nghiệp đại học Nakei chuyên ngành kỹ sư phần mềm năm 2005. Sau khi ra trường, anh làm việc ở một startup đặt vé dịch vụ du lịch online mang tên Kuxun. Chỉ 1 năm sau đó, anh đã trở thành quản lý phụ trách 40 – 50 người trong nhóm hỗ trợ công nghệ và những hoạt động khác liên quan tới sản phẩm. 1 năm sau đó, Zhang được thăng chức làm Giám đốc công nghệ.

Zhang cho biết, công việc ở Kuxun đã dạy cho anh kỹ năng bán hàng để sau này phục vụ cho ByteDance.

Chiếc vé tàu về quê

Một lần khi còn làm việc tại Kuxun, Zhang muốn đặt vé tàu về quê nhưng lại không biết khi nào vé mở bán. Các công cụ tìm kiếm thì lại yêu cầu người dùng nhập thông tin mỗi lần để tìm những gì họ muốn. Zhang đã dành 1 giờ trong giờ ăn trưa để viết một chương trình tìm kiếm có thể đưa ra thông báo ngay cho anh khi nào có vé thay vì phải tìm đi tìm lại. Nhờ nó mà Zhang nhận được thông tin khi có vé mới để ra ga tàu mua mà không phải mua vé từ phe vé cũng chẳng phải ngồi canh trước máy tính.

Năm 2006, Zhang rời Kuxun tới làm việc tại Microsoft để tìm hiểu về cách quản lý hoạt động của họ. Nhưng anh sớm rời Microsoft bởi cảm thấy mệt mỏi với những quy định của công ty.

Sau đó, Zhang gia nhập startup Fanfou – một websites copy mô hình của Twitter ở Trung Quốc nhưng tiếc rằng startup này không thành công.

Năm 2009, khi Expedia mua lại Kuxun, Zhang đã mua lại mảng kinh doanh tìm kiếm bất động sản của Kuxun và bắt đầu khởi nghiệp với 99fang.com – công ty đầu tiên của mình.

Thiết lập đế chế trăm tỷ USD

Zhang nhận thấy, người dùng đang dần chuyển từ máy tính sang di động nên anh bắt đầu quan tâm tới phát triển di động. Trong 6 tháng, anh cho ra đời 5 ứng dụng di động trong đó có một ứng dụng thuê và mua nhà. Rất nhanh sau đó, 99fang trở thành ứng dụng bất động sản phổ biến nhất với 1,5 triệu người dùng.

Vào năm 2012, vì muốn tạo ra một nền tảng mà các kết quả tìm thông tin ở ứng dụng di động được thực hiện bởi AI, Zhang đã tạo ra một startup mới là Bytedance.

Tháng 8/2012, Zhang cho ra mắt Toutiao, một ứng dụng đọc báo. Trong 2 năm, nó đã thu hút 13 triệu người dùng hoạt động hàng ngày. Thành công của Toutiao giúp Zhang lọt top 30 under 30 Forbes Trung Quốc.

Năm 2013, startup của Zhang nhận được 100 triệu USD đầu tư từ quỹ Sequoia. Số vốn này đã giúp Zhang cho ra đời Toutiaohao thu hút người dùng tự tạo nội dung.

TikTok, hiện tượng toàn cầu

Tháng 6/2017, Zhang âm thầm phát triển ứng dụng Douyin được trang bị nhiều bộ lọc, hiệu ứng âm thanh có sẵn cho phép người dùng có thể quay và chỉnh sửa video, sau đó chia sẻ trực tiếp lên các mạng xã hội như Weibo hay WeChat.

Chỉ trong vòng 1 năm, Douyin đã đạt 100 triệu người dùng với hơn 1 tỷ video được xem mỗi ngày. Với sự thành công của Douyin, Zhang quyết định xây dựng phiên bản toàn cầu của nó. Và đến năm 2017, TikTok ra đời và được giới thiệu đến thị trường quốc tế.

Tháng 8/2018, ByteDance đã dành ít nhất 1 tỷ USD để thâu tóm Musical.ly, nền tảng cho phép người dùng công khai màn nhảy, hát của họ thông qua những video ngắn. Sau đó, Tiktok sáp nhập với Musical.ly tạo ra một cộng đồng video lớn hơn.

TikTok trở thành hiện tượng văn hóa toàn cầu và là ứng dụng không phải trong lĩnh vực game được tải nhiều thứ 3 thế giới, chỉ sau WhatsApp và Facebook Messenger.

Trong đợt dịch Covid-19, TikTok chính thức trở thành ứng dụng được cài nhiều nhất hành tinh với 2 tỷ lượt tải.

Sau vòng huy động vốn mới nhất, ByteDance hiện được định giá hơn 100 tỷ USD. Trong năm 2019, công ty này đạt lợi nhuận ròng tới 3 tỷ USD, gấp đôi con số năm 2018.

Tuy nhiên, hiện TikTok đang đối mặt với một vài khó khăn do làn sóng tẩy chay đang diễn ra ở Ấn Độ và Mỹ. Nhưng Zhang có vẻ không quá lo lắng về điều này. Nhiều người cho rằng, Bytedance rất có thể sẽ tạo ra được 1 ứng dụng tiếp theo bùng nổ như TikTok.

• Samaira Mehta: CEO 12 tuổi tạo game dạy lập trình và AI miễn phí cho mọi trẻ em
• Trần Trọng Nghĩa, cậu bé 12 tuổi biết 8 ngôn ngữ lập trình, khiến các 'cao thủ' trong nghề thán phục