Hành tinh thứ 9 bí ẩn có thể là một hành tinh "trôi tự do"

Hành tinh thứ 9 thậm chí còn ẩn chứa nhiều điều kỳ lạ hơn những gì mà các nhà thiên văn học đã từng nghĩ. Hãy cùng tìm hiểu về hành tinh thứ 9 bí ẩn có thể là một hành tinh "trôi tự do" nhé!

"Hành tinh giả định, hành tinh mà một số nhà khoa học nghĩ rằng sự "ẩn nấp vô hình" nằm xa hơn quỹ đạo của sao Diêm Vương, có thể là một cựu "hành tinh 'trôi tự do' - rogue planet" bị bắt giữ bởi hệ Mặt trời ở một số thời điểm trong quá khứ", một nghiên cứu gần đây cho biết.

"Điều này nghe có vẻ hợp lý" rằng hành tinh thứ 9 là hành tinh trôi tự do bị bắt giữ - một hành tinh đi lang thang trong không gian tự do để đến một ngôi sao - tác giả nghiên cứu chính James Vesper, sinh viên trường Đại học New Mexico State (NMSU), cho biết vào thứ 6 ngày 06 tháng 1 trong cuộc họp báo được tổ chức lần thứ 229 của Hiệp hội Thiên văn Mỹ tại Grapevine, Texas.

Hình ảnh minh họa hành tinh thứ 9 - hành tinh lớn gấp 10 lần Trái đất chưa được phát hiện khi nằm cách xa hệ Mặt trời. Nguồn ảnh: Caltech / R. Hurt (IPAC)

Vesper cùng người thầy của mình, giáo sư khoa toán học và khoa học vật lý tại trường Đại học New Mexico State - Paul Mason đã tiến hành mô phỏng trên máy tính 156 cuộc "gặp gỡ" giữa hệ Mặt trời và các hành tinh "trôi tự do" với kích thước và quỹ đạo khác nhau. Các cuộc gặp gỡ không phải là trường hợp quá hiếm, một số nghiên cứu chỉ ra rằng các hành tinh "trôi tự do" đông hơn hành tinh "bình thường" quay quanh những ngôi sao chủ khắp thiên hà Milky Way.

"Các mô phỏng cho thấy khoảng 60% toàn bộ cuộc gặp gỡ, những hành tinh trôi tự do sẽ bị văng ra ngoài hệ Mặt trời. Hầu hết, điều này sẽ là một giả định tương đối đơn giản trong "trôi tự do vào, trôi tự do ra". Tuy nhiên, 10% trong tất cả các trường hợp, hành tinh trôi tự do sẽ mất ít nhất một hành tinh gốc trong hệ Mặt trời khi nó khởi hành", Vesper cho biết.

"Tuy nhiên, trong khoảng 40% các cuộc gặp gỡ, những hành tinh trôi tự do sẽ kết thúc và bị bắt giữ bởi hệ Mặt trời. Điều này có thể xảy ra thông qua một "chụp mềm", trong khi đó không có hành tinh gốc nào bị đẩy ra hoặc những "kẻ xâm lược" nào có thể khởi động mạnh mẽ một hoặc nhiều các hành tinh khác ra ngoài khi bước vào. Nó sẽ phụ thuộc vào đặc điểm của hành tinh trôi tự do", Vesper cho biết thêm.

"Bên cạnh đó, các mô phỏng cũng cho thấy hệ Mặt trời của chúng ta có thể không bao giờ có cuộc gặp gỡ với hành tinh trôi tự do nào lớn hơn sao Hải Vương. Giống như một hành tinh xâm lược lớn sẽ làm khuấy động bên trong hệ Mặt trời, nhưng nó vẫn có trật tự và được cấu tạo chặt chẽ cho đến ngày hôm nay", Vesper nói thêm.

Hành tinh thứ 9 được cho là có kích thước lớn gấp 10 lần Trái đất. (Để so sánh thêm, khối lượng của sao Hải Vương gấp 17 lần so với khối lượng Trái đất). Sự tồn tại của hành tinh chưa phát hiện ra được đề xuất vào tháng 10 năm 2014 bởi nhà thiên văn học Scott Sheppard và Chadwick Trujillo, thuộc Viện khoa học Carnegie ở Washington và Đài quan sát Gemini ở Hawaii.

Sheppard và Trujillo cũng lưu ý rằng ảnh hưởng lực hấp dẫn của hành tinh khổng lồ "perturber" chưa được khám phá bên ngoài hệ Mặt Trời có thể giải thích sự kỳ quặc về quỹ đạo của một số ít các vật thể nằm ở xa, như hành tinh lùn Sedna chẳng hạn.

Vào tháng 1 năm 2016, các nhà thiên văn học Konstantin Batygin và Mike Brown thuộc Viện công nghệ California ở Pasadena đã tìm thấy bằng chứng rõ ràng hơn về một hành tinh nằm trong quỹ đạo của một số cơ quan khác ngoài hệ Mặt trời. Hành tinh Batygin và Brown được mệnh danh là hành tinh giả thứ 9 và tính toán rằng nó có khả năng sở hữu một quỹ đạo hình elip cách Mặt Trời khoảng 1.000 đơn vị thiên văn (AU).

Về mặt khách quan, 1 AU là khoảng cách Mặt Trời - Trái đất, khoảng 150 triệu km (93 triệu dặm). Sao Hải Vương nằm cách Mặt Trời khoảng 30 Au và sao Diêm Vương không bao giờ nằm xa hơn 49 AU từ ngôi sao của chúng ta.

"Quỹ đạo giả định của hành tinh thứ 9 phù hợp với hành tinh trôi tự do bị bắt giữ", Vesper nói. "Tuy nhiên, những kết quả mô phỏng mới không chứng minh được bất kỳ thứ gì về nguồn gốc của hành tinh giả định", ông nhấn mạnh.

Quả thực, các nhà thiên văn học chưa xác nhận được sự tồn tại của hành tinh ("Mặc dù sự kiện này có thể xảy đến vào đầu năm 2017", Brown có nói). Và các nghiên cứu khác coi sự giải thích về hành tinh trôi tự do, thay vì hành tinh thứ 9 là hành tinh gốc của hệ Mặt trời hoặc Mặt trời đẩy hành tinh ra khỏi ngôi sao khác trong suốt cuộc gặp gỡ những ngôi sao gần trước kia.

Tham khảo thêm một số bài viết:

• Khi nào có thể xác định được vị trí của "hành tinh thứ 9" trong hệ Mặt trời?
• Chùm ảnh về hành tinh thứ 9 trong hệ Mặt trời của chúng ta
• Khoa học vũ trụ: Thứ tự của 8 (hoặc 9) hành tinh trong Hệ Mặt Trời

Chúc các bạn vui vẻ!