Đi tìm nguyên nhân người Ai Cập cổ đại ngừng xây kim tự tháp?

Kim tự tháp là công trình vĩ đại được xây dựng và sử dụng như là một lăng mộ dành cho các pharaoh của người Ai Cập cổ đại. Nhưng vào năm 1550 trước CN, khi lập ra vương quốc mới, người Ai Cập cổ đại đã ngừng xây dựng những công trình vĩ đại, trong đó có Kim tự tháp. Nguyên nhân của sự việc này vẫn đang được các nhà khoa học tìm kiếm.

Cho tới nay lý do nào khiến người Ai Cập cổ đại ngừng xây dựng kim tự tháp, những công trình vĩ đại bị thay thế bằng mộ đặt trên dốc núi vẫn chưa được giải đáp.

Kim tự tháp ra đời bắt nguồn từ nhà mồ, nơi mai táng những người có địa vị cao trong thời đại Tiền Ai Cập. Và lý do khiến kim tự tháp được xây dựng để thay thế nhà mồ vẫn chưa có câu trả lời.

Trong thời kỳ vương quốc mới, người Ai Cập cổ đại vẫn xây dựng các kim tự tháp nhưng chất lượng, kích thước không thể so sánh với những kim tự tháp trước đây. Một số người đưa ra giả thuyết về việc người Ai Cập cổ đại ngừng xây dựng kim tự tháp là do vật liệu và kỹ thuật xây dựng kim tự tháp thời kỳ này đã thay đổi khiến các công trình không thể trường tồn qua thời gia như những công trình trước đây.

Những lý giải của các nhà khoa học

Theo một số nhà nghiên cứu, từ thời kỳ mở đầu Triều đại thứ 3 vào năm 2700 trước CN, nhà mồ bắt đầu được người Ai Cập cổ đại biến đổi thành kim tự tháp vĩ đại giống như ở châu Mỹ để lưu giữ thi thể của các pharaoh. Và kim tự tháp bậc thang ở Saqqara được cho là kim tự tháp đầu tiên của Ai Cập được xây nhiều bậc thang như bậc thang lên thiên đường.

Kim tự tháp bậc thang Saqqara.

Nhưng một số nhà nghiên cứu khác không đồng ý với giả thuyết trên và cho rằng không có bằng chứng, văn tịch nào chứng minh kim tự tháp là nhà mồ. Và người Ai Cập cổ đại đã làm thế nào để di chuyển được những tảng đá lớn nặng hàng tấn chồng lên nhau để xây dựng nên những công trình đồ sộ.

Nhưng một số nhà nghiên cứu khác lại cho rằng không có bằng chứng hay văn tịch nào cho thấy kim tự tháp là nhà mồ. Không ai biết làm thế nào mà người cổ đại đặt được những tảng đá lớn chồng lên nhau để xây dựng những công trình đồ sộ.

Herodotus, một học giả người Hy Lạp đã đưa ra một số giả thuyết về cách người cổ đại xây dựng kim tự tháp nhưng đó chưa phải là câu trả lời chính xác. Cho tới ngày nay, quá trình xây dựng kim tự tháp vẫ là một bí ẩn.

Hơn 1000 kim tự tháp thuộc thời đại vua Ai Cập đã được các nhà nghiên cứu phát hiện, bao gồm các kim tự tháp dành cho vua, người quyền quý và cả nghệ nhân thủ công với kích thước đa dạng. Trong đó, đại kim tự tháp Giza là công trình có kích thước lớn nhất với chiều cao lên tới 147m.

Theo tính toán của các nhà nghiên cứu, kim tự tháp được xây dựng từ khoảng 2.300.000 tảng đá, mỗi tảng đá nặng từ 2 đến 30 tấn. Thậm chí, một số tảng đá nặng tới 50 tấn. Đó thật sự là một công trình khổng lổ, là kiệt tác của nhân loại, xứng đáng được gọi là "Kỳ quan".

Đại kim tự tháp Giza được coi như mộ trong 10 đến 20 năm vào khoảng năm 2500 trước CN. Đây là một công trình xây dựng chính xác và tinh xảo. Các thợ xây đã đánh bóng đá với tới mức phản chiếu được ánh sáng mặt trời và sử dụng chúng để bao bọc kim tự tháp. Do đó, dưới ánh sáng mặt trời, kim tự tháp tỏa sáng như viên ngọc.

Sau triều đại thứ 4, việc xây dựng các công trình và kim tự tháp bị sa sút. Thợ xây thời kỳ này không thể đạt tới trình độ xây những kim tự tháp hoàn hảo như trước kia. Những kim tự tháp nhỏ bé tại Abu Sir, nghĩa địa hoàng gia trong vường triều thứ 5 là bằng chứng về kỹ thuật suy giảm.

Kim tự tháp Abusir.

Những thế kỷ sau đó, việc thiết kế và xây dựng các công trình tiếp tục sa sút. Sang thế kỷ thứ 6 trước CN, người Ai Cập cổ đại bắt đầu bỏ hoảng kim tự tháp và dần chuyển sang những dạng kiến trúc khác.

Tới triều đại thứ 15, các vị vua Nubia được mang táng trong các kim tự tháp nhỏ, chất lượng thấp. Từ thời kỳ vương quốc trung đại, người Ai Cập chỉ xây dựng những công trình bằng gỗ, gạch và gạch sống. Do kém chất lượng nên những công trình đó đều bị phá hủy, mài mòn theo thời gian, có rất ít công trình còn tồn tại tới ngày nay.