16 nguyên tắc thiết kế UI & UX

UI và UX là hai thành phần chính hình thành quá trình thiết kế web. Trong khi UI là viết tắt của User Interface (giao diện người dùng), đề cập đến các yếu tố mà người dùng nhìn thấy và tương tác, chẳng hạn như màu sắc, phông chữ và nút, thì UX là viết tắt của User Experience (trải nghiệm người dùng), bao gồm quá trình và trải nghiệm của người dùng với một trang web.

Cả thiết kế UI và UX đều có những nguyên tắc mà các nhà thiết kế tuân theo để tạo ra sản phẩm cuối tốt nhất cho người dùng.

Để giúp bạn tìm hiểu thêm về chúng, các chuyên gia đã tập hợp 16 nguyên tắc thiết kế UI và UX hữu ích cho mọi nhà thiết kế trong quá trình xây dựng trang web.

1. Đáp ứng nhu cầu của người dùng

Cả thiết kế UX và UI đều lấy người dùng làm trung tâm, đó là lý do tại sao một trong những nguyên tắc chính của thiết kế UX và UI là phải đáp ứng nhu cầu của người dùng.

Thiết kế cuối cùng của bạn phải luôn đáp ứng nhu cầu của người dùng, cho phép họ tìm thấy thông tin đang tìm kiếm và thực hiện các hành động mong muốn một cách dễ dàng.

Tập trung vào người dùng là nguyên tắc quan trọng nhất của thiết kế UX và phải là cốt lõi của mọi quyết định thiết kế mà bạn đưa ra. Nhu cầu của người dùng sẽ định hướng bạn trong quá trình thiết kế.

2. Theo dõi tiến độ

Quy trình thiết kế web có nhiều phần chuyển động và hầu hết các trang web được thiết kế bởi một nhóm chuyên gia, từ những người tập trung vào việc tạo wireframes và thiết kế UX cho đến các nhà thiết kế giao diện người dùng quyết định những yếu tố hình ảnh như màu sắc và phông chữ.

Do đó, điều quan trọng là phải biết bạn đang ở đâu trong quy trình, đó là lý do tại sao theo dõi tiến trình là một nguyên tắc thiết kế UI và UX quan trọng cần tuân theo.

Bạn sẽ cần sử dụng nhiều phần mềm và kỹ năng khác nhau trong suốt quá trình xây dựng trang web, vì vậy việc theo sát sẽ giúp mọi thứ diễn ra suôn sẻ.

Đó cũng là một cách tốt để tránh lãng phí thời gian. Xét cho cùng, không có ích gì khi dành hàng giờ để quyết định màu sắc của các nút nếu những nhà thiết kế UX chưa chốt liệu trang web đã hoàn thành có bao gồm chúng hay không.

3. Tạo hệ thống phân cấp

Có một hệ thống phân cấp rõ ràng là nguyên tắc thiết kế UX không nên bỏ qua. Tạo một hệ thống phân cấp trước khi bạn bắt đầu xây dựng trang web cho phép bạn đảm bảo rằng mình sẽ không bị buộc phải quay lại và thực hiện quá nhiều thay đổi sau này.

Nói chung, có hai hệ thống phân cấp bạn cần tạo cho trang web của mình. Đầu tiên là hệ thống phân cấp nội dung. Đây là nơi bạn quyết định vị trí của từng phần nội dung trong trang web đã hoàn thành.

Bạn cần tìm ra cách tốt nhất để sắp xếp nội dung và thông tin của mình. Thông thường, điều này sẽ được thực hiện thông qua hệ thống menu chính và phụ dẫn người dùng đến các trang web và nội dung khác nhau.

Hệ thống phân cấp trực quan cũng là một nguyên tắc thiết kế giao diện người dùng quan trọng mà bạn không nên bỏ qua. Đây là nơi xác định cách bạn sẽ hiển thị thông tin trên một trang, đảm bảo nội dung quan trọng được làm nổi bật nhất.

4. Bối cảnh đóng vai trò then chốt

Hãy nhớ lại về tầm quan trọng của việc đặt người dùng làm trung tâm trong các thiết kế, bạn sẽ hiểu vì sao bối cảnh là một phần quan trọng của điều này.

Bạn cần tính đến bối cảnh mà người dùng sẽ truy cập và tương tác với trang web của bạn. Họ đang sử dụng thiết bị di động hay máy tính? Họ đang di chuyển hay ở nhà? Họ sẽ có bao nhiêu thời gian? Hành vi trực tuyến của họ thường như thế nào? Ai/cái gì thường ảnh hưởng đến họ?

Có rất nhiều điều để suy nghĩ nhưng tất cả những câu hỏi này sẽ giúp bạn hiểu hành vi của người dùng và đưa trang web của bạn vào đúng bối cảnh. Ví dụ, nếu bạn xác định rằng người dùng mục tiêu của mình đang bận và đang vội, thì nên tránh nội dung load chậm hoặc cấu trúc điều hướng mở rộng.

5. Giữ mọi thứ nhất quán

Việc đi ngược lại quy tắc khi thiết kế web nghe có vẻ hấp dẫn và đôi khi, việc này có thể tạo ra sự khác biệt.

Tuy nhiên, thực tế là người dùng đang tìm kiếm những trải nghiệm quen thuộc khi họ trực tuyến. Bộ não con người nhanh chóng quen với cách mọi thứ được thực hiện, nghĩa là khi người dùng truy cập vào một trang web, ngay cả khi đó là trang mà họ chưa từng truy cập trước đây, họ vẫn mong đợi một mức độ nhất quán nhất định.

Những thứ như có menu ở đầu trang, cuộn xuống để tìm thêm nội dung và nhấp vào các nút để đưa họ đến một trang mới, tất cả đều giúp tạo ra trải nghiệm nhất quán.

Tạo sự nhất quán và quen thuộc là một nguyên tắc thiết kế UX mà người dùng mong đợi khi họ truy cập trang web của bạn.

6. Luôn chú ý tới khả năng tiếp cận

Một nguyên tắc thiết kế UX và UI quan trọng nữa cần ghi nhớ khả năng tiếp cận trong các thiết kế web.

Các nhà thiết kế web UX và UI có trách nhiệm đảm bảo rằng mọi người đều có thể truy cập thiết kế web của họ, bất kể thiết bị hoặc khả năng ra sao.

Điều này có nghĩa là bạn cần loại bỏ mọi chướng ngại vật có thể cản trở khả năng truy cập trang web của người dùng. Đây có thể là bất cứ điều gì từ việc đảm bảo trang web hoạt động bình thường trên thiết bị di động đến việc chọn màu sắc và phông chữ dễ đọc đối với người dùng khiếm thị.

7. Lựa chọn ngôn ngữ đơn giản

Không chỉ thiết kế phải tuân theo các nguyên tắc thiết kế UX và UI, nội dung web cũng vậy.

Ngôn ngữ đơn giản và thông tin dễ hiểu là hai cách chính để đảm bảo bạn đang tạo ra trải nghiệm người dùng tuyệt vời. Không ai muốn truy cập vào một trang web và gặp vô số nội dung.

Người dùng trực tuyến thường có khoảng thời gian chú ý ngắn hơn nhiều so với những người truy cập thông tin ngoại tuyến, vì vậy, việc giữ cho ngôn ngữ đơn giản đảm bảo bạn sẽ khiến người dùng tương tác và quan tâm đến nội dung của bạn, cải thiện UX cho trang web.

8. Đừng tham lam nhồi nhét nhiều thứ

Khi thiết kế một trang web, thông thường bạn muốn thêm càng nhiều càng tốt, đặc biệt là các yếu tố giao diện người dùng trực quan.

Tuy nhiên, có quá nhiều thứ lộn xộn trên một trang web có thể khiến bạn choáng ngợp, đó là lý do tại sao việc không tham lam nhồi nhét nhiều thứ là một trong những nguyên tắc thiết kế giao diện người dùng có lợi nhất.

Loại bỏ các yếu tố hình ảnh cũng sẽ giúp tạo ra trải nghiệm người dùng tốt hơn, khiến đây cũng là một nguyên tắc thiết kế UX quan trọng. Tạo trải nghiệm hợp lý và đơn giản cho người dùng cho phép bạn đặt nhiều giá trị hơn vào nội dung và dịch vụ mà mình cung cấp.

9. Ưu tiên khả năng sử dụng

Cả thiết kế UX và UI đều tập trung vào người dùng, trong khi UX ưu tiên trải nghiệm và quá trình mà người dùng thực hiện, thì UI tập trung vào các yếu tố mà người dùng nhìn thấy và tương tác. Do đó, một trong những nguyên tắc chính của thiết kế UX là tập trung và ưu tiên khả năng sử dụng.

Trang web đã hoàn thành của bạn phải dễ sử dụng và thú vị. Người dùng sẽ có thể điều hướng trang web và tìm thấy thông tin họ cần một cách nhanh chóng. Nếu việc điều hướng gặp khó khăn thì trang web gần như vô dụng. Do đó, khả năng sử dụng phải là trọng tâm của mọi quyết định thiết kế mà bạn đưa ra.

10. Lựa chọn kiểu chữ cũng rất quan trọng

Khi nói đến thiết kế giao diện người dùng, lựa chọn kiểu chữ đóng một vai trò quan trọng. Kiểu chữ và phông chữ bạn sử dụng có tác động lớn đến cách người dùng tiếp nhận nội dung và trải nghiệm trang web.

Do đó, nguyên tắc thiết kế giao diện người dùng quan trọng này cần được ghi nhớ.

Chọn kiểu chữ dễ đọc là bước đầu tiên. Mặc dù một phông chữ mới lạ có thể trông đẹp mắt, nhưng nếu bạn thực sự không thể đọc được các từ thì tốt nhất nên tránh sử dụng.

Thứ hai, bạn cần suy nghĩ về sắc thái mà kiểu chữ bạn chọn thể hiện. Ví dụ, một phông chữ cứng, đậm sẽ tạo ra một cảm giác nghiêm túc hơn so với một kiểu chữ nhẹ nhàng.

11. Luôn cung cấp phản hồi

Một nguyên tắc thiết kế UX không nên bỏ qua là tầm quan trọng của việc phản hồi.

Trang web của bạn phải hấp dẫn và tương tác, nghĩa là khi người dùng hoàn thành một hành động như nhấp vào liên kết hoặc hộp CTA, họ sẽ nhận được một số dạng phản hồi.

Phản hồi này có thể là bất cứ điều gì từ đưa họ đến trang tiếp theo tới cửa sổ pop-up xác nhận việc gửi. Phản hồi là một cách tạo mối quan hệ giữa bạn và người dùng, rất hữu ích trong việc xây dựng các luồng liên lạc.

12. Đưa chất riêng vào thiết kế

Hãy nhớ đưa cá tính vào thiết kế web của bạn là một mẹo và nguyên tắc thiết kế tuyệt vời khác cần lưu ý.

Duyệt web trực tuyến thường tạo cảm giác tách biệt so với giao tiếp trực tiếp, do đó, việc đưa cá tính vào trang web có thể giúp tái tạo các kết nối của con người và tăng cường mối quan hệ với người dùng của bạn.

Hãy suy nghĩ về phong cách của thương hiệu mà bạn muốn truyền tải và đưa điều này vào các yếu tố trong thiết kế. Ví dụ, nếu bạn muốn mang đến phong cách thương hiệu vui vẻ, tâm tình và thân mật, màu sắc tươi sáng và các biểu tượng hoạt ảnh sẽ phản ánh điều này.

13. Trao quyền kiểm soát cho người dùng…

Khi người dùng điều hướng xung quanh trang web của bạn, họ sẽ cảm thấy như họ đang kiểm soát quá trình và trải nghiệm của mình. Mặc dù bạn có thể sẽ bao gồm các chỉ dẫn và lời nhắc nhẹ nhàng nhưng người dùng không nên cảm thấy bị ép buộc phải thực hiện một hành động cụ thể.

Thay vào đó, bạn nên thiết kế một trang web trao quyền kiểm soát cho người dùng. Điều này bao gồm các yếu tố như cung cấp cho họ lựa chọn chuyển sang trang tiếp theo và khả năng cuộn trở lại đầu trang sau khi đến cuối trang.

Bạn có thể đang hướng dẫn họ, nhưng phải tạo cho người dùng cảm giác như họ có thể chọn cách mà hành trình của họ diễn ra.

14 … và cho phép họ phạm sai lầm

Nếu bạn định trao cho người dùng quyền kiểm soát thì bạn cũng cần cho phép họ mắc lỗi, đây là điều làm cho việc xác nhận trở thành một nguyên tắc thiết kế UX quan trọng.

Xác nhận đảm bảo rằng người dùng không thực hiện hành động mà họ không muốn. Ví dụ, trước khi đặt hàng, trang web của bạn nên bao gồm nút xác nhận hoặc cửa sổ pop-up để người dùng nhấp vào.

Tương tự như vậy, nên có những cách dễ dàng để hoàn tác các hành động phổ biến, chẳng hạn như gửi biểu mẫu. Nếu bạn có biểu mẫu nhiều trang trên website của mình, người dùng sẽ có cơ hội quay lại nếu họ nhập thông tin không chính xác.

15. Hiểu ngữ pháp hình ảnh

Ngữ pháp hình ảnh đề cập đến các yếu tố tạo nên cấu trúc trực quan của trang web của bạn, chẳng hạn như hình ảnh, video và biểu tượng.

Mặc dù người dùng có thể không biết ngữ pháp hình ảnh là gì, nhưng họ sẽ có thể nhận ra nó trong trang web của bạn. Mọi thứ từ bảng màu bạn chọn cho đến biểu tượng, template và phông chữ đều nói lên điều gì đó với người dùng.

Tất cả các yếu tố hình ảnh liên kết với nhau để truyền tải thông điệp tới người dùng, đây là ngữ pháp hình ảnh của trang web và là một trong những nguyên tắc thiết kế giao diện người dùng mà chúng tôi khuyên bạn nên triển khai trong các thiết kế của mình.

16. Tạo một câu chuyện

Cuối cùng nhưng không kém phần quan trọng, nguyên tắc thiết kế UX và UI cuối cùng bạn cần nắm được là tạo ra một câu chuyện. Kể một câu chuyện bằng thiết kế trang web sẽ giúp khuyến khích sự tương tác và chuyển đổi của người dùng.

Từ quá trình người dùng đi qua trang web đến cách hiển thị nội dung trên trang, các yếu tố khác nhau có thể tác động đến câu chuyện mà trang web của bạn miêu tả.

Khi tạo một câu chuyện trên trang web, điều quan trọng là cũng phải suy nghĩ về tốc độ và nhịp điệu mà nó được tiết lộ cho người dùng. Các trang web load chậm hoặc một hành trình quá dài có thể trở nên nhàm chán, trong khi việc dồn dập cung cấp thông tin cho người dùng với tốc độ quá nhanh có thể khiến họ choáng ngợp.