Phím Caps Lock – "di tích" vô dụng nhất trên bàn phím mà Microsoft vẫn chưa dám bỏ

Cách đây vài năm, từng có một cuộc khảo sát nhỏ nhưng gây nhiều tranh cãi, với nội dung rằng người dùng thích dùng phím Shift hay Caps Lock để viết hoa. Kết quả khá bất ngờ: chỉ 12% chọn Caps Lock. Điều này càng củng cố niềm tin rằng đây là một trong những phím… vô dụng nhất trên bàn phím, và chúng ta hoàn toàn có thể sống tốt mà không cần nó.

Phím Shift thì ngược lại — cực kỳ hữu dụng. Ngoài việc viết hoa, nó còn được dùng trong vô số tình huống khác:

• Trong game, Shift thường là nút mặc định để chạy nhanh.
• Trong phần mềm, nó xuất hiện trong rất nhiều tổ hợp phím tắt.
• Ngay cả Windows cũng dùng Shift + phím mũi tên để chọn văn bản từng ký tự, hoặc Win + Shift + S để chụp ảnh màn hình khu vực tùy chọn.

Trong khi đó, Caps Lock – nằm ngay phía trên – gần như chẳng làm gì ngoài việc “gào thét” bằng chữ in hoa khi cãi nhau trên mạng.

Nguồn gốc của phím này thực ra đến từ thời máy đánh chữ cơ học. Khi đó, nó giúp giữ cố định phím Shift để gõ chữ hoa nhanh hơn, đặc biệt hữu ích cho các thư ký hoặc văn bản pháp lý. Nhưng trong thời đại Windows hiện nay, Caps Lock đã hết vai trò.

Các bàn phím hiện đại được thiết kế ngày càng công thái học, giúp việc nhấn Shift bằng ngón tay út hoặc ngón cái dễ hơn bao giờ hết. Giờ đây, Caps Lock chỉ khiến chúng ta bực mình mỗi khi lỡ bấm nhầm, khiến mật khẩu gõ sai vì “Caps Lock đang bật”. Thành thật mà nói, đây chỉ là một tàn tích cổ đại đáng bị khai tử.

Dĩ nhiên, Windows vẫn có vài trường hợp tận dụng phím này, chẳng hạn Narrator – trình đọc màn hình tích hợp sẵn – dùng Caps Lock làm phím điều khiển. Nhưng Microsoft cũng cho phép đổi sang phím Insert, nên lý do tồn tại của nó càng thêm khó hiểu.

Điều thú vị là Google dường như đã sớm nhận ra điều này. Trên Chromebook, hãng đã thay thế Caps Lock bằng phím Search . Trong khi đó, bàn phím Windows và Mac vẫn kiên quyết giữ “hóa thạch” này vì lý do nào đó. Dù bạn có thể remap (gán lại chức năng) phím này cho tác vụ khác, vẫn thấy thật khó hiểu vì sao nó còn tồn tại.

Microsoft vốn không ngại thay đổi bố cục bàn phím — bằng chứng là việc thêm phím Copilot trên các mẫu laptop Windows 11 mới thay cho phím Ctrl phải. Cá nhân tôi không quá hứng thú với trợ lý AI này, nhưng nếu Microsoft loại bỏ Caps Lock để nhường chỗ thì tôi cũng sẽ chẳng phàn nàn đâu.

Có hàng tá công dụng tốt hơn dành cho vị trí này: chụp màn hình, mở Task Manager, khởi chạy Windows Search, bật/tắt chế độ Không làm phiền,… Tiếc là Microsoft vẫn chưa đủ “dũng cảm” để từ bỏ bố cục cổ xưa này.

Caps Lock không còn là tính năng – nó là di vật, là “ruột thừa” của bàn phím. Nhưng có vẻ như vì lý do nào đó mà Microsoft vẫn chưa sẵn sàng khai tử.