Web script là gì?

Web script là ngôn ngữ lập trình máy tính để thêm khả năng động cho các trang World Wide Web. Các trang web được đánh dấu (markup) bằng HTML (Hypertext Markup Language - ngôn ngữ đánh dấu siêu văn bản) hoặc XML (Extensible Markup Language - ngôn ngữ đánh dấu mở rộng) phần lớn là những tài liệu tĩnh.

Tạo web script có thể thêm thông tin vào một trang khi người đọc sử dụng nó hoặc cho phép người đọc nhập thông tin, chẳng hạn như để chuyển đến bộ phận đặt hàng của một doanh nghiệp trực tuyến.

CGI (Common Gateway Interface) cung cấp một cơ chế. Nó truyền tải yêu cầu và phản hồi giữa trình duyệt web của người đọc và máy chủ web cung cấp cho trang. Thành phần CGI trên máy chủ chứa những chương trình nhỏ gọi là script, lấy thông tin từ hệ thống trình duyệt hoặc cung cấp thông tin để hiển thị.

Một script đơn giản có thể hỏi tên, xác định địa chỉ Internet của hệ thống mà người đọc sử dụng và xuất lời chào. Các script có thể được viết bằng bất kỳ ngôn ngữ lập trình nào, nhưng, vì chúng thường là các quy trình xử lý văn bản đơn giản, nên những ngôn ngữ kịch bản máy tính (computer scripting language) như PERL đặc biệt phù hợp.

Một cách tiếp cận khác là sử dụng ngôn ngữ được thiết kế cho các web script để trình duyệt thực thi. JavaScript, được thiết kế bởi Netscape Communications Corp., là một ngôn ngữ như vậy. Nó có thể được sử dụng với cả trình duyệt của Netscape và Microsoft.

JavaScript là một ngôn ngữ đơn giản, hoàn toàn khác với Java. Chương trình JavaScript có thể được nhúng vào trong một trang web với HTML tag <script language=“JavaScript”>. Các hướng dẫn JavaScript theo tag đó sẽ được trình duyệt thực thi khi trang được chọn.

Để tăng tốc độ hiển thị các trang động (tương tác), JavaScript thường được kết hợp với XML hoặc một số ngôn ngữ khác để trao đổi thông tin giữa trình duyệt của máy khách và máy chủ. Cụ thể, lệnh XMLHttpRequest kích hoạt các yêu cầu dữ liệu không đồng bộ từ máy chủ, mà không yêu cầu máy chủ gửi lại toàn bộ trang web. Cách tiếp cận này được gọi là Ajax (viết tắt của cụm từ asynchronous JavaScript and XML).

VB Script là một tập con của Visual Basic. Ban đầu được phát triển cho bộ chương trình Microsoft Office, sau đó nó cũng được sử dụng cho việc tạo web script. Khả năng của nó tương tự như JavaScript và cũng có thể được nhúng trong HTML.

Đằng sau việc sử dụng những ngôn ngữ kịch bản như vậy cho lập trình web là ý tưởng về lập trình hướng thành phần, trong đó các chương trình được xây dựng bằng cách kết hợp nhiều thành phần độc lập được viết trước đó mà không cần xử lý ngôn ngữ thêm. Các chương trình JavaScript và VB Script được thiết kế dưới dạng những thành phần có thể được gắn vào trình duyệt web để kiểm soát cách chúng hiển thị thông tin.