Phát hiện công ty lưu trữ 3 tỷ bức ảnh làm “nguyên liệu” cho công cụ nhận diện khuôn mặt, dấy lên lo ngại về quyền riêng tư

Cuộc tranh luận mang tính toàn cầu về những lợi ích và tác hại từ việc sử dụng công nghệ nhận diện khuôn mặt của các chính phủ và cơ quan thực thi pháp luật đã một lần nữa trở nên gay gắt và ở cấp độ cao hơn rất nhiều, sau khi tờ New York Times đăng tải bài viết tương đối chi tiết về một công ty khá lạ lẫm, chuyên cung cấp dịch vụ nhận dạng khuôn mặt cho khoảng 600 cơ quan thực thi pháp luật tại Hoa Kỳ, và điều đáng nói là công ty này đang nắm trong tay một kho dữ liệu hình ảnh lớn hơn gấp 7 lần so với thư viện ảnh của FBI - đặt ra nhiều câu hỏi lớn về tính hợp pháp trong việc sử dụng dữ liệu cá nhân và sự xâm phạm quyền riêng tư.

Đây là một trong số những công ty được nhà đồng sáng lập PayPal Peter Thiel tài trợ, có tên Clearview AI và hoạt động trong lĩnh vực cung cấp dịch vụ nhận diện khuôn mặt từ những hình ảnh đã lưu trữ trong cơ sở dữ liệu hiện chứa khoảng ba tỷ bức ảnh của nó. Vấn đề nằm ở chỗ những bức ảnh này đã được quét từ hàng triệu trang web, bao gồm cả Facebook, YouTube và Venmo - có hoặc không có sự đồng ý từ người dùng.

Ngoài việc nắm trong tay một cơ sở dữ liệu khổng lồ, Clearview AI còn tự hào sở hữu công nghệ khớp khuôn mặt ngay cả khi nguồn dữ liệu so sánh là những bức ảnh không hoàn hảo, tức là được chụp ở các góc khuất hoặc từ trên cao xuống (chẳng hạn từ camera giám sát). Công cụ này được cho là có thể ghép các khuôn mặt với độ chính xác đạt khoảng 75%, và trên thực tế đã có đóng góp trong khá nhiều vụ án, giúp cảnh sát truy bắt nghi phạm. Nhưng điều đáng lo ngại ở đây là công cụ này chưa từng được thử nghiệm và kiểm định bởi bất kỳ bên độc lập nào trước khi nó được cung cấp cho lực lượng cảnh sát.

Điều này rõ ràng khiến các nhà hoạt động bảo vệ quyền riêng tư cá nhân không thể hài lòng, đặc biệt là khi các công nghệ nhận diện khuôn mặt, thu thập ảnh mà không được sự cho phép của chủ nhân đang có dấu hiệu xuất hiện ngày càng phổ biến. “Cần có sự vào cuộc mạnh mẽ từ các nhà làm luật, không chỉ ở Hoa Kỳ mà khắp mọi nơi trên thế giới. Quyền riêng tư cá nhân là thứ tối thiểu cần phải được tôn trọng”, ông Al Gidari, giáo sư về quyền riêng tư của Trường Luật Stanford nhận định.