Isaac Newton khám phá ra lực hấp dẫn nhờ quả táo rơi trúng đầu chỉ là giai thoại

Isaac Newton và quả táo như thế nào? Câu chuyện Newton quả táo có thật không? Bài viết sẽ cho bạn câu trả lời.

Tương truyền rằng Isaac Newton đã xây dựng thuyết hấp dẫn vào năm 1665 hoặc 1666 sau khi quan sát một quả táo rơi và tự hỏi tại sao quả táo lại rơi thẳng xuống, thay vì rơi ngang hay thậm chí rơi lên trên.

"Ông ấy đã chứng minh rằng lực khiến quả táo rơi và giữ chúng ta trên mặt đất cũng giống như lực giữ Mặt Trăng và các hành tinh trên quỹ đạo của chúng", Martin Rees, cựu chủ tịch Hội Hoàng gia Anh, Viện Hàn lâm Khoa học Quốc gia Vương quốc Anh, nơi từng do chính Newton lãnh đạo, cho biết.

"Thuyết hấp dẫn của ông ấy sẽ không giúp chúng ta có được vệ tinh định vị toàn cầu", Jeremy Gray, một nhà sử học toán học tại Đại học Mở Milton Keynes, Anh, cho biết. "Nhưng nó đủ để phát triển du hành vũ trụ."

Tuy nhiên, câu chuyện về quả táo rơi của Newton được lan truyền và phổ biến hiện nay có hoàn toàn đúng sự thật?

• 15 nhà vật lý vĩ đại thay đổi cách chúng ta hiểu về thế giới
• 10 nhà thiên văn học vĩ đại có đóng góp quan trọng nhất cho lĩnh vực vật lý thiên văn của nhân loại

Hầu hết chúng ta đều đã nghe câu chuyện này. Một chàng trai trẻ Isaac Newton đang ngồi dưới gốc cây táo và chiêm nghiệm về vũ trụ bí ẩn. Đột nhiên - boink! - một quả táo đập vào đầu anh. "Aha!" anh hét lên, hoặc có lẽ là "Eureka!" Trong nháy mắt, Newton hiểu ra rằng chính lực đã khiến quả táo rơi xuống đất cũng khiến mặt trăng rơi xuống Trái đất và Trái đất rơi xuống Mặt trời: lực hấp dẫn ra đời từ đó.

Hay đại loại thế. Câu chuyện ngụy tạo này là một trong những giai thoại nổi tiếng nhất trong lịch sử khoa học và giờ đây bạn có thể tự mình chứng kiến những gì Newton thực sự đã nói. Một bản thảo được cất giấu trong kho lưu trữ của Hội Hoàng gia London chứa đựng sự thật về câu chuyện quả táo của Newton.

Đó là bản thảo cho cuốn tiểu sử về Newton có tựa đề Hồi ký về cuộc đời của Ngài Isaac Newton do William Stukeley, một nhà khảo cổ học và là một trong những người viết tiểu sử đầu tiên của Newton, chấp bút và xuất bản vào năm 1752. Newton đã kể câu chuyện về quả táo cho Stukeley, người đã kể lại như sau:

Khi đang đi bộ với William Stukeley trong khu vườn gia đình và uống trà dưới bóng cây táo, Newton đã chỉ vào một quả táo trên cành cây làm ví dụ. Ông tự hỏi tại sao khi rụng khỏi cành cây quả táo luôn rơi xuống mặt đất thay vì rơi ngang hoặc bay ngược lên. Và chính Newton đã đưa ra câu trả lời rằng, Trái Đất hút quả táo bằng một lực chưa được biết đến.

Những năm sau đó, Newton rất thích giai thoại về quả táo rơi trúng đầu mình. Các nhà sử học cho rằng Newton đưa ra các tình tiết về câu chuyện "táo rơi trúng đầu" để minh họa ngắn gọn khám phá của ông về lực hấp dẫn, giúp người nghe dễ hiểu hơn.