Nghiên cứu mới của Đại học Harvard tiết lộ chế độ ăn giúp khỏe mạnh, tăng tuổi thọ

Một nghiên cứu kéo dài 30 năm chỉ ra rằng chế độ ăn giàu thực vật và ít thực phẩm siêu chế biến làm tăng đáng kể khả năng lão hóa khỏe mạnh, với AHEI và PHDI mang lại lợi ích vượt trội.

Theo một nghiên cứu mới được thực hiện bởi các nhà khoa học đến từ Đại học Harvard, Đại học Copenhagen và Đại học Montreal, chế độ ăn tập trung vào thực phẩm có nguồn gốc thực vật, kết hợp lượng vừa phải thực phẩm động vật lành mạnh và hạn chế đồ siêu chế biến có liên quan đến khả năng “lão hóa khỏe mạnh” cao hơn.

"Lão hóa khỏe mạnh" được định nghĩa là sống đến ít nhất 70 tuổi mà không mắc các bệnh mãn tính nghiêm trọng, đồng thời duy trì sức khỏe nhận thức, thể chất và tinh thần. Đây là một trong những nghiên cứu đầu tiên đánh giá mối liên hệ giữa chế độ ăn ở tuổi trung niên và quá trình lão hóa tổng thể.

"Các nghiên cứu trước đây thường tập trung vào chế độ ăn trong bối cảnh bệnh cụ thể hoặc tuổi thọ. Nghiên cứu của chúng tôi tiếp cận đa chiều, trả lời câu hỏi: Chế độ ăn ảnh hưởng thế nào đến khả năng sống độc lập và chất lượng cuộc sống khi về già?" – Giáo sư Frank Hu, đồng tác giả nghiên cứu từ Đại học Harvard, chia sẻ.

Phương pháp nghiên cứu và các chế độ ăn

Nhóm nghiên cứu phân tích dữ liệu từ 105.000 người (39–69 tuổi) trong 30 năm, dựa trên hai nghiên cứu lớn: Nurses’ Health Study và Health Professionals Follow-Up Study. Người tham gia hoàn thành bảng hỏi về chế độ ăn định kỳ, được đánh giá qua 8 mô hình ăn uống:

• AHEI (Chỉ số Ăn uống Lành mạnh Thay thế)
• aMED (Chỉ số Địa Trung Hải Thay thế)
• DASH (Chế độ Ăn Ngăn Ngừa Cao Huyết Áp)
• MIND (Kết hợp Địa Trung Hải và DASH để Trì Hoãn Suy Giảm Thần Kinh)
• hPDI (Chế độ Ăn Thuần Thực Vật Lành Mạnh)
• PHDI (Chế độ Ăn Vì Sức Khỏe Hành Tinh)
• EDIP (Chế độ Ăn Gây Viêm Thực Nghiệm)
• EDIH (Chỉ số Ăn Uống Gây Tăng Insulin Thực Nghiệm)

Các chế độ này đều nhấn mạnh việc tiêu thụ trái cây, rau củ, ngũ cốc nguyên hạt, chất béo không bão hòa, hạt và đậu. Một số cũng bao gồm lượng nhỏ đến vừa phải thực phẩm động vật lành mạnh như cá và sản phẩm từ sữa. Ngoài ra, nhóm nghiên cứu đánh giá mức độ tiêu thụ thực phẩm siêu chế biến – thường chứa chất phụ gia, đường, muối và chất béo có hại.

Kết quả nổi bật

Kết quả nghiên cứu cho thấy có 9,771 người (9.3%) đạt được trạng thái lão hóa khỏe mạnh. Ngoài ra , việc tuân thủ bất kỳ chế độ ăn lành mạnh nào trong số trên đều liên quan đến quá trình lão hóa tốt, bao gồm sức khỏe nhận thức, thể chất và tinh thần.

AHEI (tập trung phòng ngừa bệnh mãn tính) dẫn đầu: Nhóm có điểm AHEI cao nhất có khả năng lão hóa khỏe mạnh ở tuổi 70 cao hơn 86% và gấp 2.2 lần ở tuổi 75 so với nhóm điểm thấp.
PHDI (kết hợp sức khỏe con người và môi trường) cũng nổi bật, đề cao thực phẩm thực vật và hạn chế động vật.
Ngược lại, tiêu thụ nhiều thực phẩm siêu chế biến (đặc biệt thịt chế biến và đồ uống có đường) làm giảm đáng kể cơ hội lão hóa khỏe mạnh.

Giáo sư Marta Guasch-Ferré (Đại học Copenhagen) nhấn mạnh: "Phát hiện của chúng tôi gợi ý rằng chế độ ăn giàu thực vật, kết hợp thịt động vật lành mạnh vừa phải có thể thúc đẩy lão hóa khỏe mạnh và định hướng khuyến nghị dinh dưỡng tương lai".

"Nghiên cứu cũng chỉ ra không có chế độ ăn phù hợp cho tất cả. Chế độ lành mạnh có thể điều chỉnh theo nhu cầu và sở thích cá nhân" – Tiến sĩ Anne-Julie Tessier (Đại học Montreal), cho biết thêm.

Đối tượng chính trong nghiên cứu này chủ yếu là chuyên gia y tế. Các nhà khoa học cho biết cần mở rộng nghiên cứu trên nhóm dân số đa dạng về kinh tế-xã hội và chủng tộc để khẳng định tính phổ quát của kết quả.