Trái đất có hai mặt trăng, phát hiện hành tinh thứ 9, tìm ra phương pháp lưu trữ dữ liệu gần như vô tận... là những phát hiện, khám phá được đánh giá có tính cao, nổi bật nhất của các nhà khoa học từ đầu năm 2016 tới nay.
1. Phát hiện một "Mặt trăng" mới quay quanh Trái đất
Vào ngày 27/4/2016, các nhà khoa học của NASA đã phát hiện ra một tiểu hành tinh được đăt tên là 2016 HO3 khi kính thiên văn đặt tại Haleakala, Hawaii đang khảo sát thiên thể Pan-STARRS 1.
Quỹ đạo của tiểu hành tinh này khá đặc biệt, HO3 có tốc độ di chuyển nhanh hơn so với Trái đất và gần Mặt trời hơn. Khiến cho HP3 nghiêng một góc 8 độ và chu kỳ quay vòng quanh Mặt trời là 365,93 ngày (của Trái đất là 365,24 ngày).Theo các nhà khoa học tiểu hành tinh có đường kính khoảng từ 40m đến 100m nhỏ hơn nhiều so với mặt trăng chính của chúng ta (3.474km).
Tiểu hành tinh này đã quay quanh Trái đất gần 1 thế kỷ và sẽ tiếp tục như vậy vài trăm năm nữa. Quỹ đạo của nó có hình elip với khoảng cách trung bình tới Trái đất gấp 38 đến 100 lần so với Mặt trăng hiện tại.
2. Carbon Dioxide thấm vào đất có thể trở thành đá rắn
Ảnh: P. Huey/Science
Các nhà khoa học Iceland đã phát triển thành công một kỹ thuật cho phép lưu trữ khí thải carbon bằng cách biến chúng thành đá khiến chúng không thể đi vào khí quyển gây ảnh hưởng đến hiệu ứng nhà kính, hạn chế quá trính ấm lên toàn cầu.
Nhóm nghiên cứu đã nghĩ ra phương pháp đẩy nhanh quá trình tự nhiên biến đá bazan chuyển đổi thành carbon dioxide, sau đó trở thành đá vôi bằng cách bơm khí khí CO2 và nước ngầm vào đá núi lửa ở Iceland. Trong tự nhiên, quá trình này thường mất hàng trăm, thậm chí hàng nghìn năm nhưng các nhà khoa học ở Iceland đã rút ngắn thời gian xuống còn 2 năm.
Khi carbon bị hút vào một tảng đá có thể được lưu trữ dưới lòng đất hoặc được sử dụng như một vật liệu xây dựng để khí CO2 không bao giờ giải phóng vào khí quyển.
3. Liệu pháp điều trị đột quỵ bằng cách sử dụng tế bào gốc
Ảnh Nissim Benvenisty
Các nhà khoa học tại Đại học Stanford (Mỹ) đã tiến hành cuộc thử nghiệm điều trị cho 18 bệnh nhân bị đột quỵ bằng tế bào gốc. Trong đó có 11 phụ nữ và 7 đàn ông, tuổi từ 33 đến 75, các bệnh nhân bị mất khả năng vận động, một số bị liệt tay, trong khi những người khác không thể đi lại được.
Các bệnh nhân đều được ghép tế bào gốc, bao gồm khoan một lỗ vào hộp sọ và tiêm tế bào SB623 vào vùng não bị tổn thương do đột quỵ. Một tháng sau điều trị, các bệnh nhân bắt đầu có dấu hiệu phục hồi, và những cải thiện này tiếp tục được duy trì trong ít nhất 1 năm và hơn 2 năm đối với một số bệnh nhân.
4. Cấy chip vào não giúp người bị liệt điều khiển bàn tay theo ý nghĩ
Ian Burkhart có thể chơi chơi trò Guitar Hero sau khi được cấy chíp vào não.
Được các bác sĩ cấy một con chíp vào não, Ian Burkhart - người đàn ông đã bị từ phần ngực trở xuống trong 6 năm qua - đã có thể di chuyển ngón tay của mình.
Con chip được cấy ở não trái của Burkhart, giúp anh đã có thể truyền tín hiệu từ não xuống tay phải của mình và làm nó cử động, cầm được cốc. Thậm chí, công nghệ mới này còn có thể giúp các ngón tay của Burkhart di chuyển độc lập để chơi trò Guitar Hero.
Đây cũng là lần đầu tiên một người bị bại liệt có thể giành lại khả năng cử động đơn giản, nhờ vào sự tiến bộ của y học. Các nhà khoa học hi vọng từ thành công của Burkhart, trong tương lai không xa công nghệ sẽ là phương pháp hữu hiệu để giúp những người bị liệt tứ chi giành lại quyền kiểm soát của mình.
5. SpaceX hạ cánh thành công một quả tên lửa
Tên lửa của SpaceX hạ cánh thành công xuống bệ nổi giữa biển
Ngày 8/4/2016, Tập đoàn Công nghệ Khai phá Không gian SpaceX do Elon Musk sáng lập đã thực hiện thành công cú hạ cánh đầu tiên của tên lửa đẩy không người lái xuống bệ nổi giữa Đại Tây Dương. Thành công này của họ sẽ tiết kiệm được tiền và thời gian giữa mỗi lần phóng do tái sử dụng được tên lửa và rất có thể cũng sẽ mở đường cho một kỷ mới nguyên của lịch sử ngành hàng không vũ trụ.
6. Phát hiện loài cá biết đi và leo tường
Một nhóm các nhà nghiên cứu từ Viện Công nghệ New Jersey phát hiện ra loài cá mù loài cá mù biết đi bộ và leo thác tài tình không kém động vật bốn chân trong một chuyến đi đến Thái Lan.
Các nhà khoa học cho biết cá hang động Thái Lan có tên khoa học Cryptotora thamicola là loài cá sống duy nhất hiện nay có khả năng bước đi giống y như các loài động vật có xương sống trên cạn, thậm chí có thể leo qua những tảng đá cao.
Khung xương chậu của chúng rất phức tạp, nối liền với xương sống bằng hàng xương sườn kéo dài dọc theo cơ thể, giúp hai chân sau nâng đỡ cơ thể lên khỏi mặt đất, tương tự như các loài động vật bốn chân trên đất liền. Ngoài ra, đốt sống của chúng cũng nằm chồng lên nhau, giúp xương sống cứng cáp, phục vụ cho việc đi lại.
Các nhà khoa học hi vọng loài cá này sẽ giúp giải thích được phương thức mà tổ tiên loài người tiến hóa từ lòng biển sâu lên mặt đất, từ một loài cá bơi lội trong nước cho đến khi trở thành một loài động vật có xương sống đi lại trên cạn khoảng hơn 300 triệu năm về trước.
7. Tìm ra phương pháp lưu trữ dữ liệu gần như vô tận
Các nhà khoa học tại Đại học Southamton tại Anh đã tạo ra một hình thức lưu trữ dữ liệu mới, giúp mã hóa thông tin vào cấu trúc nano nhỏ xíu chứa trong thủy tinh. Nó được gọi là "đĩa 5 chiều", có thể lưu trữ khoảng 360TB dữ liệu, với tuổi thọ ước tính lên đến 13,8 tỷ năm trong điều kiện nhiệt độ tới 1000°C.
Dữ liệu được ghi trên các thiết bị sử dụng tia laser cực nhanh qua các xung ánh sáng ngắn và cường độ cao. Mỗi tập tin được viết bằng ba lớp cấu trúc nano mà chỉ có 5 micromét.
8. Phát hiện hành tinh thứ 9 trong hệ năng lượng Mặt Trời
Tháng 1/2016, dựa trên một số quan sát thiên văn và các mô hình máy tính, các nhà thiên văn học thuộc Viện Công nghệ California (Caltech) cho rằng trong hệ mặt trời của chúng ta có một hành tinh khổng lồ (hành tinh thứ 9) chưa từng được biết đến được gọi là "hành tinh X".
Hành tinh này lớn gấp 10 lần trái đất, và đang "trôi nổi" trong vành đai Kuiper. Nó cách Mặt Trời 149 tỷ km, xa hơn 75 lần so với sao Diêm Vương và mất từ 10.000 đến 20.000 năm để quay một vòng quanh Mặt Trời.
9. Phát hiện một số nguyên tố mới
Tháng 1/2016, nhà khoa học Curtis Cooper và các cộng sự trong nhóm Great Internet Mersenne Prime Search (GIMPS) đã công bố số nguyên tố mới nhất và lớn nhất từ trước đến nay với 22.338.618 triệu chữ số. Số này lớn hơn 4 lần so với kỷ lục cũ và được đặt tên là 2^74.207.281 – 1 với mã hiệu M74207281.
2^74.207.281 – 1 được tìm rà bởi nhà khoa học Curtis Cooper và các cộng sự trong nhóm Great Internet Mersenne Prime Search (GIMPS). Đây là kết quả từ nỗ lực của nhiều tình nguyện viên nhằm tìm những số nguyên tố lớn hơn có dạng 2n-1 theo thuật toán Mersenne. Kỷ lục về số nguyên tố lớn nhất trước đó do chính nhóm của Cooper công bố và họ đã từng phá kỷ lục 4 lần.
10. Sự biến đổi gen nhẹ 800 triệu năm trước dẫn tới cuộc sống đa bào
Các nhà nghiên cứu đã tìm thấy một phân tử cổ đại GK-PID, khoảng 800 triệu năm trước đây, là gốc rễ giúp thực thể đơn bào tiến hóa thành các tổ chức đa bào như ngày nay. Các phân tử được tìm thấy giống như một phân tử carabiner, nó có thể kéo các nhiễm sắc thể lại gần với nhau để chốt bên trong màng tế bào khi xảy ra phân tách. Điều này cho phép các tế bào có thể sao chép đúng cách và tránh hình thành tế bào ung thư.