4 mẹo tuyển dụng giúp bạn xây dựng 1 startup team hoàn hảo

Khi dự án khởi nghiệp của bạn bắt đầu phát triển và mở rộng quy mô, một trong những thách thức đầu tiên mà một nhà quản trị như bạn gặp phải sẽ là tuyển dụng thành viên - yếu tố không thể thiếu nhằm đối phó với khối lượng công việc ngày càng tăng cũng như cho các kế hoạch mở rộng hoạt động trong tương lai.

Nhìn rộng ra, bất kể doanh nghiệp, dự án nào dù lớn hay nhỏ đều luôn đau đầu với bài toán khó là tìm ra cách tuyển dụng nhân sự hiệu quả nhất. Cũng giống như khi bạn mua đồ, nếu chọn được món đồ tốt giá cả hợp lý, độ bền cao, và phù hợp với mục đích sử dụng thì việc sử dụng sẽ được hiệu quả, lâu dài và không phải lo đến bảo dưỡng hay thay thế. Ngược lại, nếu chúng ta chọn sai, không những tốn kém về thời gian, công sức, chi phí mà hiệu quả cũng như công năng của sản phẩm sẽ không cao, nhanh chóng phải thay thế. Vì vậy việc tuyển dụng nhân sự là một nhiệm vụ mấu chốt trong guồng quay của doanh nghiệp, doanh nghiệp có phát triển nhanh và bền vững được hay không phụ thuộc rất nhiều vào công việc tuyển dụng này.

• Đừng làm việc chăm chỉ, hãy làm việc thông minh!

Thời gian gần đây, ”phong trào” khởi nghiệp đang thực sự bùng nổ ở khắp mọi nơi, mọi quốc gia trên thế giới. Tại Việt Nam, xu hướng khởi nghiệp cũng đang lan toả vào từng con phố, nếp nhà. Người người khởi nghiệp, nhà nhà ra mắt startup, không ít người thành công nhưng cũng có vô số trường hợp thất bại. Nói về thất bại, có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến sự sụp đổ của một startup. Theo thống kê của các chuyên gia nghiên cứu thị trường, có 6 nguyên nhân chính dẫn đến sự thất bại của một dự án khởi nghiệp như sau:

• Nhân sự không chất lượng, chưa đủ “mạnh”
• Thiếu vốn đầu tư
• Không xác định đúng và không đáp ứng được nhu cầu của khách hàng
• Không có chính sách quản lí chi phí phù hợp
• Chọn sai đối tác để khởi nghiệp
• Chưa biết cách tiếp thị, quảng bá thương hiệu đến khách hàng

Có thể thấy, không phải ngẫu nhiên mà “Nhân sự không chất lượng, chưa đủ mạnh” lại là yếu tố đứng đầu danh sách những nguyên nhân dẫn đến sự thất bại của một dự án khởi nghiệp. Nhiều công ty khởi nghiệp ban đầu chỉ có quy mô rất nhỏ, tầm 5-8 nhân viên nhưng họ đều là những cá nhân xuất sắc, đa năng và làm được nhiều đầu việc nên các kế hoạch được triển khai hiệu quả và startup phát triển rất nhanh, lại có thể tiết kiệm nguồn nhân lực cũng như kinh phí cho công ty. Ngược lại, nếu công ty của bạn có đội ngũ nhân viên hiệu suất làm việc thấp, bạn phải thuê nhiều người chỉ để làm các công việc giống nhau thì lúc này nhà quản trị doanh nghiệp nên xem lại hệ thống nhân sự của mình.

• "Bạn có vai trò như thế nào đối với công ty?" - Bài học rút ra từ câu chuyện Elon Musk sa thải trợ lý gắn bó với anh 12 năm vì đòi tăng lương

Vậy thì làm thế nào để tuyển dụng thành công đội ngũ nhân sự phù hợp với dự án khởi nghiệp? Dưới đây là 4 mẹo tuyển dụng nhỏ, được thu thập và tổng hợp từ kinh nghiệm của các nhà quản trị doanh nghiệp cũng như chuyên gia nhân sự hàng đầu thế giới, nhằm xây dựng nên một “dream team” đích thực, mời các bạn cùng tham khảo.

Tạo dựng hình ảnh một dự án khởi nghiệp tiềm năng, năng động và giàu năng lượng

Các công ty khởi nghiệp thường nắm trong tay một lợi thế là có thể mang đến nhiều nhiệm vụ thú vị hơn cho các tài năng hàng đầu đang khao khát khẳng định bản thân, thay vì hầu như chỉ sở hữu những vị trí “nhàm chán, khô khan” như với các công ty đã được thành lập lâu năm. Đúng theo định nghĩa của từ “startup”, một công ty khởi nghiệp được lập ra để để xây dựng một cái gì đó hoàn toàn mới, giữa những con người mới, cùng làm việc trong các kế hoạch mới. Hơn nữa, các thành viên đầu tiên có khả năng phải sẽ phải đảm nhiệm những nhiệm vụ khá nặng nề. Do đó, bạn không cần phải nghĩ về những ngôn từ nhân sự “thời thượng” như empowerment (trao quyền tự quyết) - trong một công ty khởi nghiệp, mọi nhân viên đều được trao quyền bởi sự cần thiết thiết trong nhiệm vụ mà họ phải đảm trách.

• Tại sao giám đốc dữ liệu tiếp thị sẽ là một công việc rất quan trọng trong năm 2019?

Cũng có những lựa chọn mà bạn có thể thực hiện để giúp cho công ty của mình trở nên hấp dẫn hơn đối với các tài năng hàng đầu trong một thị trường lao động đầy tính cạnh tranh như hiện nay. Ví dụ, với một công ty khởi nghiệp trong lĩnh vực công nghệ thông tin, như lập trình chẳng hạn, các công nghệ phát triển mà công ty đó sử dụng sẽ đóng vai trò cực kỳ quan trọng. Là một nhà khởi nghiệp, bạn có một vài sự lựa chọn đối với những công nghệ mà doanh nghiệp của mình sẽ hướng theo, và công nghệ được sử dụng là sẽ yếu tố quan trọng nhất mà các nhà phát triển phần mềm tài năng xem xét đến khi chọn nơi làm việc.

Ngay khi bắt đầu thành lập công ty, bạn nên nhớ rằng mọi lựa chọn mà mình đưa ra đối với các công nghệ, quy trình và nhiều yếu tố khác cũng có ảnh hưởng rất lớn đến nhiệm vụ tuyển dụng sau này. Khi các thành viên trong nhóm của bạn có thể làm nên những điều tuyệt vời với công nghệ mới, và cảm thấy họ có được sự tự chủ, nhiều không gian để thể hiện bản thân trong công việc của mình, khi đó, họ luôn có thừa động lực để đóng góp cho thành công của bạn cũng như sự phát triển chung của công ty. Là một nhà khởi nghiệp, bạn có đủ thời gian và cơ hội để biến doanh nghiệp của mình trở thành môi trường lý tưởng cho các tài năng. Hãy thật bình tĩnh và đưa ra chiến lược cụ thể ngay từ đầu. Ở vị trí của một công ty mới thành lập hoặc non yếu kinh nghiệm trên thị trường, các doanh nghiệp rất cần tập trung săn đón các ứng viên có chuyên môn công nghệ cao để đỡ một phần gánh nặng chi phí cho công ty.

Có một câu nói rất hay: “Những startup có “hậu thuẫn” tài chính thường dùng tiền để làm marketing, còn startup yếu về tài chính hãy dùng cái tâm và sự chia sẻ để xây dựng cộng đồng những người trung thành với mình”. Mỗi startup muốn thành công đều phải tạo ra được nguồn cảm hứng làm việc cho tất cả mọi người trong công ty thông qua văn hóa, bản sắc riêng của doanh nghiệp.

• Quy tắc 5 giờ: Bí quyết thành công của những người nổi tiếng

Tận dụng hiệu ứng quả cầu tuyết trong kinh doanh

Khi một khối tuyết ban đầu chỉ bằng nắm tay lăn tròn từ trên cao xuống, tuyết sẽ tích tụ vào nó ngày càng nhiều hơn. Càng lăn lâu, quả bóng tuyết càng cuốn thêm nhiều tuyết, và khiến cho nó có sức mạnh to lớn, đủ khả năng để vượt qua nhiều chướng ngại vật trên đường đi. Đó là ý nghĩa của hiệu ứng tuyết lăn.

Trong kinh doanh cũng vậy.

Các tài năng hàng đầu muốn được làm việc và cộng tác với những tài năng hàng đầu khác, điều này khiến cho những lần tuyển dụng đầu tiên của một công ty khởi nghiệp trở nên đặc biệt khó khăn nhưng cũng là bước quan trọng nhất trong chiến lược tuyển dụng của doanh nghiệp sau này. Sở dĩ việc sớm có được những tài năng hàng đầu trong đội ngũ giữ vai trò cực kỳ quan trọng là bởi: Thứ nhất, những người tài năng thường có xu hướng kết nối nhiều hơn với những người tài năng khác, và thứ hai, có được những người tài năng trong đội ngũ nhân sự sẽ giúp cho công ty của bạn trở thành một địa chỉ làm việc cũng như phát triển sự nghiệp hấp dẫn hơn trong mắt những người có tham vọng và cầu tiến trong công việc.

• 49 câu hỏi khoai nhất mà Apple hỏi trong buổi phỏng vấn xin việc

Lý tưởng nhất là có được một vài tài năng đầu tiên trong đội ngũ nhân sự và lấy các cá nhân này làm nền tảng để xây dựng nên một vòng tròn tuyển dụng “chất lượng” mà trong đó, mỗi tài năng đến với bạn sẽ góp phần giúp bạn dễ dàng tìm kiếm và thu hút được thêm nhiều tài năng mới giỏi hơn. Dần dần, từ 1-2 tài năng ban đầu, bạn sẽ xây dựng được một đội ngũ tài năng đông đảo và vững mạnh, đó chính là một ví dụ của việc ứng dụng hiệu ứng tuyết lăn trong tuyển dụng nhân sự nói riêng và xây dựng doanh nghiệp nói chung.

Hãy tự biến mình thành một nhà tuyển dụng nhiệt huyết, tiếp tục đẩy hiệu ứng quả cầu tuyết này về phía trước. Thu hút những nhân viên đầu tiên của bạn vào quá trình tuyển dụng, tận dụng các mối liên hệ của họ đồng thời đánh giá cao ý kiến của họ, từ đó, chính họ sẽ là nhân tố giúp doanh nghiệp của bạn thu hút thêm tài năng mới. Nhà đầu tư huyền thoại Warren Buffett đã từng nói: “Cuộc đời như một quả bóng tuyết, điều quan trọng là bạn phải tìm ra được những bông tuyết đủ sức kết dính và một sườn đồi đủ dài để nó lăn đi…”

Suy nghĩ về thời gian

Các công ty khởi nghiệp liên tục phải chịu những áp lực về tài nguyên và trong đó, một nguồn tài nguyên luôn thiếu hụt đó là thời gian. Việc đào tạo nhân viên mới sao cho có thể thành thạo công nghệ cũng như bắt nhịp tốt với văn hóa làm việc của công ty bắt buộc phải mất rất nhiều thời gian, và thời gian dành cho đào tạo cũng chính là quỹ thời gian dùng để thúc đẩy các sản phẩm và dự án cốt lõi của công ty. Bạn cần lưu tâm về điều này, suy nghĩ và lên kế hoạch trước về thời điểm cũng như lộ trình thích hợp dành cho việc đào tạo những người mới.

• Chat không trả lời, mail không phản hồi: Đức tính tiêu biểu của những nhân viên đáng "vứt đi"

Chiến lược sử dụng nhân công thuê ngoài (gia công) là một phương án mà các nhà quản trị doanh nghiệp có thể tận dụng trong nỗ lực xây dựng đội ngũ sao cho cân bằng hơn với sự phát triển của sản phẩm cốt lõi. Một mối quan hệ tốt với nhà cung cấp biết rõ, thấu hiểu về công nghệ của doanh nghiệp bạn sẽ mang đến sự linh hoạt và lợi thế rất lớn trong việc đẩy mạnh quá trình phát triển. Yếu tố hợp tác từ bên ngoài luôn góp phần quan trọng trong hoạt động của mỗi doanh nghiệp, trong đó, việc tận dụng nhân lực từ đối tác cũng là cách làm hay, tuy nhiên, hãy nhớ quan tâm đến chất lượng thay vì số lượng với việc thuê ngoài.

Khi bạn là người có mục tiêu, biết sắp xếp công việc một cách khoa học bạn sẽ cảm thấy quỹ thời gian như được nới rộng hơn, trong doanh nghiệp và quản trị nhân lực cũng vậy.

Chú ý đến văn hóa tổ chức

Bất kỳ một doanh nghiệp nào nếu thiếu đi yếu tố văn hóa, tri thức thì khó đứng vững được. Lấy ví dụ trong lĩnh vực công nghệ thông tin, văn hóa tổ chức là một trong những yếu tố quan trọng nhất mà các nhà phát triển phần mềm nhìn vào khi xem xét đến việc lựa chọn môi trường làm việc mới. Tuy nhiên, văn hóa tổ chức đôi khi không phải là thứ bạn có thể thiết lập dễ dàng theo ý muốn, nó được xây dựng bởi tất cả mọi cá nhân có liên quan trong công ty của bạn. Do đó, một vài nhân viên đầu tiên sẽ giữ vai trò chính yếu trong việc hình thành nên văn hóa tổ chức của mọi doanh nghiệp.

• Phương pháp “quả cà chua” Pomodoro: Làm việc tập trung, hiệu quả cao mà không hề mệt mỏi

Đó đồng thời cũng là lý do tại sao việc tìm hiểu sâu hơn về tính cách, phong cách làm việc, ứng xử của những ứng viên mà bạn có kế hoạch tuyển dụng (ngoài thông tin mà họ đã ghi trong CV) là cực kỳ cần thiết. Họ là người như thế nào? Họ có thể mang lại cho công ty những giá trị văn hóa gì? Đặc biệt trong một công ty khởi nghiệp, mỗi cá nhân đều có thể có ảnh hưởng rất lớn đến cách thức văn hóa tổ chức phát triển, vì vậy hãy chắc chắn rằng văn hóa doanh nghiệp phát triển đúng hướng ngay từ đầu. Hãy nhớ - cách bạn ứng xử có tác động rất lớn đối với các nhân viên của bạn. Nhà điều hành startup và nhà tuyển dụng trực tiếp cần phải tiếp thu những phản hồi từ nhân viên và đảm bảo rằng văn hóa này phải được duy trì. Đồng thời, toàn bộ đội ngũ trong công ty đều phải có trách nhiệm trong việc giúp nhân viên mới cảm thấy thật thoải mái. Một doanh nghiệp có văn hóa tổ chức lý tưởng cũng sẽ sở hữu lợi thế nhất định trong cuộc chiến thu hút nhân tài.

Suy cho cùng, câu chuyện về xây dựng một một team startup trong mơ vẫn chỉ xoay quanh việc tuyển dụng nhân sự sao cho có hiệu quả. Hãy tìm những người sở hữu khả năng, chuyên môn ở những mảng mà một nhà khởi nghiệp như bạn không làm tốt hoặc không muốn làm. Tất nhiên điều đó không có nghĩa là bạn không cần phải có kiến thức trong những khía cạnh khác nhau ở công việc kinh doanh của mình, nhưng bạn cũng không cần phải là một nhà thông thái, là chuyên gia trong mọi lĩnh vực thì mới có thể thành công được. Tuy nhiên, đề tuyển dụng được những người phù hợp, trước tiên bạn cũng phải thể hiện được rằng doanh nghiệp của mình là nơi thích hợp để họ cống hiến cũng như phát triển sự nghiệp.

Chúc các bạn thành công với con đường mình đã chọn!