Sự khác biệt giữa socket CPU LGA và PGA

Socket CPU có thể không giữ vị trí cao trong danh sách tiêu chí chọn máy tính của bạn. Tuy nhiên, chúng có ảnh hưởng đến chi phí và hiệu suất, vì vậy hiểu được sự khác biệt giữa hai dạng socket CPU phổ biến nhất là rất hữu ích.

LGA và PGA là hai dạng socket phổ biến nhất thường được đề cập. Nhưng sự khác biệt giữa chúng là gì và bạn nên chọn cái nào?

Socket CPU là gì?

Socket CPU là kết nối vật lý giữa bo mạch chủ máy tính của bạn và CPU. CPU có thể được ví như động cơ của ô tô. Và giống như động cơ ô tô ảnh hưởng đến hiệu suất của xe, CPU đóng một vai trò quan trọng trong việc xác định tốc độ và sức mạnh của máy tính.

Trong khi đó, socket CPU giống như điểm gắn động cơ ô tô, giúp kết nối an toàn giữa động cơ và khung gầm ô tô. Socket cho phép CPU kết nối với bo mạch chủ, tạo điều kiện giao tiếp với các thành phần khác. Sau đó, bo mạch chủ cung cấp thông tin và cấp nguồn cho phần cứng máy tính khác.

Nguồn gốc của socket CPU hiện đại có thể bắt nguồn từ bộ xử lý Intel 286, khởi đầu cho thời đại của PC. Bộ xử lý này đã sử dụng socket PGA 132 chân, từ đó socket CPU đã thay đổi rất nhiều khi kiến trúc máy tính phát triển.

Bất chấp những thay đổi này, socket PGA vẫn được sử dụng rộng rãi. Socket LGA ra đời vào giữa những năm 1990.

Socket LGA (Land Grid Array)

Mặc dù không độc quyền, socket LGA thường được kết hợp với bộ xử lý Intel. Điều này là do một trong những khác biệt chính giữa bo mạch chủ Intel và AMD.

Với socket LGA, các chân kết nối với bộ xử lý nằm trên bo mạch chủ. Bộ xử lý được thiết kế với các "miếng đệm" (pad) tương ứng tiếp xúc với những chân này.

Các pad thường được làm bằng vàng để tối đa hóa độ dẫn điện. Loại socket này cho phép cài đặt bộ xử lý dễ dàng và an toàn hơn. Quá trình này đơn giản như đặt bộ xử lý lên trên khe cắm và sử dụng một cơ chế để giữ nó tại chỗ.

Socket PGA (Pin Grid Array)

Socket PGA đã được sử dụng trong hầu hết các máy tính AMD cho đến khi ra mắt socket AM5 vào năm 2022. Chúng khác với socket LGA vì các chân nằm trên bộ xử lý chứ không phải bo mạch chủ. Điều này quan trọng hơn bạn nghĩ vì nó khiến chúng dễ bị tổn hại trong quá trình cài đặt.

Tuy nhiên, nếu làm đúng cách và cẩn thận, chúng chỉ cần cắm vào socket CPU. Khi đã nằm đúng vị trí, cần khóa được sử dụng để cố định bộ xử lý. Một điều cần cẩn thận là cần khóa phải ở vị trí mở trước khi bạn đặt bộ xử lý.

Socket CPU LGA hay PGA tốt hơn?

Có những ưu và nhược điểm đối với cả hai loại socket này. Nhưng hãy bắt đầu với gót chân Achilles luôn đeo bám socket CPU PGA - cụ thể là các chân cắm rất dễ gãy.

Ảnh sau đây cho thấy hậu quả thường gặp nếu lắp đặt bất cẩn. Trong trường hợp này, một số thao tác chỉnh sửa cẩn thận có thể sẽ cứu được bộ xử lý. Nhưng một lần nữa, cần hết sức cẩn thận vì các chân rất dễ bị gãy.

Nếu cẩn thận với Socket PGA, thì việc lắp đặt sẽ nhanh chóng và đơn giản. Vì vậy, những khác biệt nào khác có thể ảnh hưởng đến lựa chọn của bạn? Dưới đây là một số điều cần cân nhắc khác:

• Tính dẫn điện: Socket LGA hoạt động tốt nhờ tiếp xúc tốt hơn giữa CPU và socket. Điều này có thể làm giảm mức tiêu thụ điện năng và cải thiện hiệu suất.
• Mật độ chân cắm: Mật độ chân cắm trên socket LGA có xu hướng cao hơn. Điều này cho phép tốc độ truyền dữ liệu cao hơn.
• Chi phí: Điều này khó xác định vì PGA cao cấp sẽ có giá cao hơn LGA cấp thấp, nhưng cũng có những nhà sản xuất khác để xem xét. Nhưng theo nguyên tắc chung, khi so sánh các thông số kỹ thuật tương tự, CPU PGA rẻ hơn.
• Độ bền: Socket LGA bền hơn.

Không có nhiều thứ để so sánh giữa hai loại socket này. Cả hai socket đều đã được sử dụng trong hàng thập kỷ. Nhưng với việc AMD chuyển sang socket LGA, socket CPU PGA có thể không còn hợp thời nữa.

Nếu bạn chỉ đang tìm kiếm một chiếc PC với mức giá phù hợp, thì đây có lẽ không phải là một yếu tố giúp giảm bớt chi phí. Tuy nhiên, nếu bạn muốn tùy chỉnh việc build PC hoặc nâng cấp bo mạch chủ, thì việc biết các socket CPU sẽ rất hữu ích.

Một số lời khuyên chung mà tôi luôn dành cho khách hàng là chọn LGA cho PC chơi game cao cấp. Bất cứ thứ gì yêu cầu thông số kỹ thuật từ trung bình đến thấp, thì cả hai lựa chọn đều như nhau.