Sao Hỏa: Tổng quan về hành tinh đứng thứ 4 trong hệ mặt trời

Kích thước sao Hỏa có lớn không? Không chỉ diện tích sao Hỏa, bài viết sẽ cho bạn biết nhiều điều hơn về hành tinh thứ 4 - Sao Hỏa.

Sao Hỏa là hành tinh thứ tư tính từ mặt trời và có vẻ ngoài màu đỏ gỉ sét đặc trưng cùng hai vệ tinh khác thường.

Sao Hỏa còn có tên gọi là hành tinh Đỏ. Đây là một thế giới lạnh lẽo, sa mạc trong hệ mặt trời của chúng ta. Nó có bầu khí quyển rất mỏng, nhưng hành tinh bụi bặm, vô hồn (theo như chúng ta biết) này không hề buồn tẻ.

Những cơn bão bụi phi thường có thể phát triển lớn đến mức nhấn chìm toàn bộ hành tinh, nhiệt độ có thể xuống thấp đến mức carbon dioxide trong khí quyển ngưng tụ trực tiếp thành tuyết hoặc băng giá, và động đất trên sao Hỏa thường xuyên làm rung chuyển mọi thứ. Do đó, không có gì ngạc nhiên khi tảng đá đỏ nhỏ bé này liên tục khiến các nhà khoa học tò mò và là một trong những thiên thể được khám phá nhiều nhất trong hệ mặt trời, theo NASA Science. Dưới đây là những điều bạn cần biết về sao Hỏa.

Vị trí của sao Hỏa trong hệ Mặt trời

Tọa độ của sao Hỏa: RA 21h 59m 15s | Độ nghiêng -14° 14′ 1″.

Sao Hỏa là hành tinh thứ tư tính từ Mặt Trời trong Thái Dương Hệ. Khoảng cách trung bình từ quỹ đạo sao Hỏa đến Mặt Trời vào khoảng 230 triệu km (1,5 AU). Khoảng cách ngắn nhất giữa sao Hỏa và Trái Đất là 57 triệu km.

Kích thước, khối lượng của sao Hỏa

Ở xích đạo, Sao Hoả có đường kính 4222 dặm (6784 km), còn đường kính từ cực đến cực là 4196 dặm (6752 km). Đây là hành tinh nhỏ thứ hai trong Hệ Mặt Trời, chỉ lớn hơn Sao Thuỷ. Sao Hoả có kích thước khoảng một nửa (53%) kích thước của Trái Đất. Diện tích của sao Hỏa xấp xỉ tổng diện tích đất liền trên Trái Đất.

Sao Hỏa nặng khoảng 6,39E23 kg, bằng 11% so với khối lượng của Trái Đất.

Thể tích của sao Hỏa là 163 tỷ km3, bằng khoảng 15% thể tích của Trái Đất (1083 tỷ km3). Cần tới 6 Hỏa tinh mới lấp đầy được hành tinh của chúng ta.

Tỷ trọng của hành tinh Đỏ là 3,93 g/cm³, nhỏ hơn của Trái Đất (5,51 g/cm³).

Quỹ đạo và chu kỳ quay của sao Hỏa

Chu kỳ quỹ đạo của sao Hỏa là 687 ngày. Một ngày trên hành tinh Đỏ kéo dài 24 giờ, 39 phút, và 35,244 giây (một ngày trên Trái Đất 24 giờ). Một năm trên sao Hỏa bằng 1,8809 năm Trái Đất hay 1 năm, 320 ngày, và 18,2 giờ.

Độ nghiêng trục quay của sao Hỏa bằng 25,19 độ và lớn hơn so với 23,4 độ của địa cầu.

Quỹ đạo của sao Hỏa có hình elip rất dẹt, vì vậy khoảng cách giữa nó với Mặt trời liên tục thay đổi. Còn Trái Đất do có quỹ đạo gần hình tròn nên khoảng cách giữa Trái Đất và Mặt Trời hầu như không đổi quanh năm.

Nước và khí quyển trên sao Hỏa

So với Trái Đất, khí quyển của Sao Hỏa khá loãng chứa 95% cacbon điôxít, 3% nitơ, 1,6% argon và chứa dấu vết của ôxy và hơi nước.

Áp suất khí quyển trên sao Hỏa chỉ bằng 1/100 so với trên Trái Đất.

Nước trên sao Hỏa tồn tại ở thể rắn trong đất, và ở dạng tấm băng ở cực.

Nhiệt độ trung bình khoảng trên hành tinh Đỏ vào khoảng -60 độ C. Tuy nhiên nhiệt độ ở gần cực vào mùa đông có thể xuống tới -125 độ C và nhiệt độ ở xích đạo vào ban ngày có thể tăng lên đến 20 độ C.

Thành phần của sao Hỏa

Lớp vỏ bụi: Che phủ bề mặt sao Hỏa là một lớp bụi mịn. Bên dưới lớp bụi là lớp vỏ sao Hỏa dày khoảng 50km chủ yếu tạo bởi đá bazan núi lửa.

Lớp manti: Lớp manti khoảng 5400 đến 7200km, được cấu tạo chủ yếu từ silic, oxy, sắt, và magie.

Lớp lõi đặc: Nằm ở trung tâm của Sao Hoả, cấu tạo bởi sắt, niken, và lưu huỳnh. Lớp lõi này có đường kính khoảng 3000 đến 4000km. Sao Hoả không có từ trường do lớp lõi này không chuyển động.

Mặt trăng của sao Hỏa

Hai vệ tinh của sao Hỏa, Phobos và Deimos, được nhà thiên văn học người Mỹ Asaph Hall phát hiện trong một tuần vào năm 1877. Hall đã gần như từ bỏ việc tìm kiếm vệ tinh của sao Hỏa, nhưng vợ ông, Angelina, đã thúc giục ông. Ông phát hiện ra Deimos vào đêm hôm sau, và Phobos sáu ngày sau đó. Ông đặt tên cho các vệ tinh theo tên các con trai của vị thần chiến tranh Hy Lạp Ares — Phobos có nghĩa là "sợ hãi", trong khi Deimos có nghĩa là "thất bại".

Cả Phobos và Deimos dường như đều được tạo thành từ đá giàu cacbon trộn với băng và được bao phủ bởi bụi và đá rời. Chúng rất nhỏ so với mặt trăng của Trái đất và có hình dạng không đều, vì chúng không đủ lực hấp dẫn để kéo mình vào hình tròn hơn. Phobos rộng nhất là khoảng 17 dặm (27 km), và Deimos rộng nhất là khoảng 9 dặm (15 km). (Mặt trăng của Trái đất rộng 2.159 dặm, hoặc 3.475 km.)

Cả hai vệ tinh của sao Hỏa đều có nhiều hố va chạm do thiên thạch gây ra. Bề mặt của Phobos cũng có một mô hình rãnh phức tạp, có thể là các vết nứt hình thành sau khi va chạm tạo ra hố va chạm lớn nhất của mặt trăng — một lỗ rộng khoảng 6 dặm (10 km), hoặc gần bằng một nửa chiều rộng của Phobos. Hai vệ tinh của sao Hỏa luôn hướng cùng một mặt về hành tinh mẹ của chúng, giống như mặt trăng của chúng ta hướng về Trái đất.

• Tìm hiểu bí mật hình thành sao Hỏa