Những chiếc smartphone ngày nay đã phải đối phó với vấn đề virus như ở máy tính, đặc biệt là những chiếc smartphone sử dụng hệ điều hành Symbian và Windows Mobile.
Các hiểm họa từ virus
Theo thống kê từ các hãng phát triển phần mềm thì đã xuất hiện nhiều loại virus điện thoại với các biến thể khác nhau. Nhưng cho đến nay, chưa có trường hợp nào được ghi nhận là ảnh hưởng nghiêm trọng đến người dùng ngoài việc làm treo máy hay phải cài đặt lại hệ điều hành. Nhưng nếu phải cài lại hệ điều hành trong tình huống danh bạ, tin nhắn và nhiều tư liệu quan trọng khác phải mất hết thì quả là tai họa.
Hiểm họa từ virus từ điện thoại là có thật, nhất là trong thời buổi kết nối hiện nay. Nếu như những cái tên như Cabir, Skull,… chỉ chọn Bluetooth và MMS làm phương pháp tấn công thì điện thoại ngày nay lại cung cấp thêm cho virus khá nhiều “lỗ hổng”.
Đa phần điện thoại thông minh nói chung và điện thoại sử dụng hệ điều hành Symbian S60 nói riêng đều được trang bị khá nhiều kết nối: Bluetooth, Wi-Fi, 3G, email,… Dù chưa được ghi nhận nhưng rõ ràng các kết nối dữ liệu này là con đường lý tưởng cho việc virus tự nhân bản và phát tán.
Cạnh đó, một yếu tố không thể không nhắc đến là việc trao đổi dữ liệu trên chiếc thẻ nhớ của nhiều người dùng hiện nay. Dù khá cẩn thận đề phòng virus tấn công qua kết nối không dây, song đa phần người dùng lại tỏ ra hời hợt trong việc trao đổi dữ liệu giữa các thẻ nhớ với nhau, và với máy tính khiến chiếc điện thoại có khả năng bị nhiễm bất cứ lúc nào.
Theo các chuyên gia bảo mật cho biết thì dù chưa được phát hiện nhưng nếu được phát triển toàn diện, virus điện thoại hoàn toàn có thể đánh cắp thông tin cá nhân được lưu trên điện thoại của nạn nhân rồi phát tán ra bên ngoài. Cạnh đó là việc mau chóng lấp đầy bộ nhớ của điện thoại, khiến chúng hoạt động ỳ ạch. Thậm chí, virus hoàn toàn có thể xâm nhập và phá vỡ cấu trúc hệ điều hành, xóa hế dữ liệu trên máy, biến chiếc điện thoại thông minh thành một cục gạch đúng nghĩa.
(Nguồn: flickr.com/lovelykby/)
Phòng chống thế nào?
Do tính giới hạn của hệ điều hành điện thoại nên hầu hết virus hiện nay đều chỉ có thể tấn công, chiếm quyền kiểm soát máy dưới sự đồng ý của người dùng. Do đó, phương pháp phòng chống an toàn và hiệu quả nhất vẫn là cảnh giác với các file lạ xuất hiện trong điện thoại, đặc biệt là các file gói cài đặt dạng .sis dành cho hệ điều hành Symbian.
Cạnh đó, nếu không cần thiết, tốt nhất, bạn nên tắt tất cả các chế độ kết nối không dây trên máy. Nếu bật kết nối Bluetooth, sau khi kết nối thiết bị thành công, bạn nên chuyển hoạt động của kết nối này về trạng thái ẩn, không cho thiết bị khác tìm thấy.
Khi nhận được một email, một tin nhắn MMS có file đính kèm, nếu không xác định được người gởi, tốt nhất bạn nên xóa ngay email hay tin nhắn trên. Thậm chí dù nhận biết được nguồn gốc của email, MMS thì bạn vẫn cần xác nhận lại với người gởi về file đính kèm đó. Đừng chủ quan rằng file đính kèm không phải là file cài đặt thì sẽ an toàn bởi điểm yếu của hệ điều hành Symbian là “hiểu” file theo nội dung thật của chúng chứ không dựa vào phần mở rộng của file. Giả sử, một file cài đặt dạng .sis hoàn toàn có thể được đổi thành file .mp3 hoặc .jpg để đánh lừa máy.
Bạn cũng không nên tải về các dữ liệu không an toàn và cài đặt chúng lên máy. Đó có thể là một bản bẻ khóa dành cho game, một đoạn nhạc chuông,… có nguồn gốc không rõ ràng.
Cuối cùng là việc trao đổi thẻ nhớ giữa các máy cũng là vấn đề cần lưu tâm. Đã có rất nhiều người dùng vô tình bị lây nhiễm virus qua đường này, khiến chiếc điện thoại của họ hoạt động mất ổn định, nhanh hết pin. Việc lây nhiễm Skull tại Việt nam trước đây là một điển hình. Chỉ trong vòng 10 giây, sau khi đưa thẻ nhớ vào điện thoại, máy của bạn sẽ bị nhiễm virus, những hình đầu lâu nhỏ bắt đầu xuất hiện và thay thế các biểu tượng trên màn hình điện thoại. Chính thẻ nhớ đã làm hỏng hệ thống bảo mật được mặc định sẵn trong điện thoại.
Có một phương pháp khác tỏ ra an toàn và hữu hiệu hơn hết là sử dụng các phần mềm nhận diện và diệt virus điện thoại. Hiện có đến 26 phần mềm dạng này, nổi tiếng trong số đó có thể kể đến bao gồm Symantec Antivirus, Norton Antivirus, Bitdefender Antivirus, F-Secure Antivirus, Kaspersky Antivirus, McAfee Antivirus,… Nếu bạn có quá nhiều dữ liệu cá nhân quan trọng trên điện thoại, trong khi vấn đề kết nối, duyệt web, tải mail là công việc thường ngày với chiếc điện thoại thì có lẽ đây sẽ là phương pháp hữu hiệu nhất.
Còn đối với những chiếc điện thoại đã bị nhiễm virus, cách tốt nhất để giải quyết vấn đề hiện nay là cài lại hệ điều hành cho máy, cạnh đó là định dạng lại thẻ nhớ để giải quyết triệt để virus còn tồn đọng trên thẻ. Bạn cũng cần lưu ý rằng do có nền tảng hoạt động khác nhau nên thường trình diệt virus trên máy tính sẽ không nhận diện và tiêu diệt được virus trên điện thoại.
Những virus thường tấn công smartphone |